Cieszące się coraz większą popularnością wśród konsumentów „mleko owsiane”, na podstawie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2017 roku nie jest „mlekiem” tylko napojem. Zgodnie z prawem nie można stosować nazwy „mleko” dla produktów pochodzenia roślinnego. Ponieważ nazwa „mleko owsiane” jest mocno zakorzeniona w świadomości społeczeństwa, w tym artykule będziemy ją stosować naprzemiennie z „napojem owsianym”.
Czym jest mleko owsiane?
Mleko owsiane jest napojem roślinnym, które dla osób będących na diecie wegańskiej, z nietolerancją laktozy lub dla osób z alergią, jest dobrym substytutem mleka krowiego. Posiada podobną do mleka krowiego białą barwę i podobny do laktozy stopień słodkości. Wytwarza się go poprzez namaczanie i rozdrabnianie płatków owsianych w wodzie i dokładne wyciśnięcie otrzymanej masy w celu uzyskania klarownego płynu.
Napój owsiany bardzo łatwo przygotować w domu. Jest również łatwo dostępny w większości sklepów spożywczych, jednakże koszt napoju kupionego jest wyższy niż tego wykonanego w domu. Za litr napoju owsianego z dobrym składem (bez dodatków konserwantów) trzeba zapłacić co najmniej 6zł. Plusem napoi produkowanych masowo jest to, że często są fortyfikowane (wzbogacone o witaminy i minerały).
Wartości odżywcze
100 gram napoju owsianego ma około 45 kcal. Liczba kalorii różni się w zależności od producenta. Mleko owsiane, które jest bardziej „treściwe”, mniej rozrzedzone wodą, będzie miało więcej kalorii. Idzie za tym również większa ilość składników odżywczych. Mleko owsiane dostarcza sporą dawkę węglowodanów, jest źródłem białka (szklanka mleka owsianego zawiera około 3 gram tego makroskładnika) oraz błonnika pokarmowego. Ponadto do mleka owsianego komercyjnie produkowanego dodawane są witaminy: A, D, E, B12 (która w szklance zapewnia nawet 50% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę) czy witaminę B2 w ilościach takich, które zaspokajają w porcji ponad 40% dziennego zapotrzebowania na nią. Często producenci wzbogacają napoje owsiane również o wapń, fosfor, potas, magnezu czy żelazo[1].
Wpływ na zdrowie
Napój owsiany swoje właściwości odżywcze i zdrowotne zawdzięcza składnikowi bazowemu, którym jest owies, a ten, jak udowodniły liczne badania, pomaga obniżyć poziom cholesterolu we krwi, działa przeciwnowotworowo, uspokajająco i antysmazmatycznie, reguluje poziom glukozy we krwi, wzmacnia system odpornościowy i korzystnie wpływa na układ krążenia oraz układ pokarmowy[2]. Wszystkie te właściwości zdrowotne posiada również mleko owsiane, ale nie w takim stopniu jak pełne ziarno.
Mleko owsiane jest szczególnie cenione przez wzgląd na obecność beta-glukanów, błonnika rozpuszczalnego, który obniża poziom cholesterolu we krwi. Beta-glukan tworzy wewnątrz jelita substancję o konsystencji żelu, która wiąże się z cholesterolem i zmniejsza jego wchłanianie. Udowodniły to badania naukowe, w których grupa docelowa złożona z 66 mężczyzn spożywała przez 5 tygodni mleko owsiane. W wyniku tego spadł u nich poziom cholesterolu we krwi średnio o 6%[3]
Mleko owsiane, dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego, witamin oraz składników mineralnych wpływa korzystnie na funkcjonowanie układu pokarmowego, poprawia perystaltykę jelit i ogranicza ryzyko wystąpienia raka jelita grubego[4].
Przepis na mleko owsiane
Żeby zrobić mleko owsiane w domu przygotuj szklankę płatków owsianych (najlepsze będą te najmniej rozdrobnione) i 3 szklanki wody. Płatki i wodę umieść w dużej misce i odstaw na całą noc. Rano wszystko dokładnie zmiksuj. Na tym etapie możesz dodać dodatkową szklankę wody, wtedy Twój napój będzie mniej esencjonalny i rzadszy. Następnie przelej powstały płyn przez gęste sito, a pozostałości odcedź za pomocą gazy lub pieluchy tetrowej. Gotowe! Jeśli chcesz możesz dodać do smaku szczyptę soli lub miód. Tak przygotowany napój przelej do szklanej butelki i spożyj w ciągu 4 dni.
Zobacz także: Mleko migdałowe – wartości odżywcze i przepis na domowy napój
Źródła:
[1] Gupta, Shristi and Bisla, Gita (2019). Nutritional and sensory characteristics of oat milk based yoghurt. Internat. J. Appl. Home Sci., 6 (6-8) : 261-265. [2] Kawka A. , Achremowicz B., Owies – roślina XXI wieku. Wykorzystanie żywieniowe i przemysłowe, Nauka Przyroda Technologie. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2014 | 08 | 3 | [3] G. Önning, et al.,Consumption of Oat Milk for 5 Weeks Lowers Serum Cholesterol and LDL Cholesterol in Free-Living Men with Moderate Hypercholesterolemia, Annals of Nutrition & Metabolism, Vol. 43, No. 5 (1999), pp. 301-309 [4] Magdy Mohamed Ismail, Which Is Better for Humans, Animal Milk or Vegetable Milk?, Journal of Nutritional Health & Food Engineering, Volume 2 Issue 5 – 2015.
