Pletyzmografia (nazwa pochodzi z j. ang. pletysmography), jest to metoda diagnostyczna służąca do pomiaru zmian w przepływie krwi, przez naczynia obwodowe, które położone są blisko powierzchni ciała (najczęściej stosowaną metodą jest fotopletyzmografia). Wynikiem tego pomiaru jest krzywa, która obrazuje zmiany objętości przepływającej krwi. Częstość tych zmian, odpowiada częstościom skurczu serca, dlatego pletyzmograf bywa wykorzystywany do prostej metody pomiaru szybkości pracy serca.
Pletyzmografia jest badaniem bezbolesnym i nieinwazyjnym. Badanie służy ocenie wydolności układu krwionośnego i oddechowego. Pletyzmografia układu krwionośnego, polega na pomiarze ciśnienia przepływu krwi, co pozwala na ocenę przepływu krwi zarówno w żyłach jak i w tętnicach. Natomiast pletyzmografia układu oddechowego, wiąże się ze zmianą wypełnienia płuc powietrzem w trakcie oddychania.
Kiedy wykonuje się badanie pletyzmografii?
Pletyzmografię naczyniową wykonuje się w:
- diagnostyce zakrzepicy żył głębokich
- zespole pozakrzepowym
- przewlekłej niewydolności żylnej (choroba żylakowa kończyn dolnych, refluks)
- ocenie wpływu leków na obwodowe krążenie krwi
- angioplastyce, do oceny hemodynamicznych zmian i efektów zabiegu
- pierwotna niewydolność naczyń żylnych
Pletyzmografię oddechową wykonuje się w diagnostyce i monitorowaniu leczenia śródmiąższowych chorób płuc.
Pletyzmografia oddechowa
Badanie to pozwala na ocenę objętości torakalnej gazu oraz całkowitego oporu oskrzelowego. Te parametry są przydatne podczas diagnostyki i monitorowaniu leczenia śródmiąższowych chorób płuc. Jeśli w badaniu spirometrii, lekarz zauważy niepokojące zmiany, jest to podstawą do wykonania badania pletyzmografii. W chorobach płuc, które przebiegają z włóknieniem, konieczne jest wykonanie oznaczenia podatności płuc. Jest ona wyliczana na podstawie równoczesnego zapisu zmian objętości płuc i ciśnienia śródopłucnowego. Poziom ciśnienia śródopłucnowego określa się mierząc ciśnienie śródprzełykowe przy pomocy balonika założonego do przełyku.
Pletyzmografia układu krwionośnego
Pletyzmografia układu krwionośnego, opiera się na pomiarze objętości kończyny. Objętość kończyny ulega zmianom związanych z tym, że naczynia okresowo wypełniają się krwią. Czas powrotu żylnego (określany w badaniu), jest to czas, kiedy żyły po ich uprzednim opróżnieniu, ponownie wypełniają się krwią. Objętość kończyny uzależniona jest od:
- wydolności pompy mięśniowej kończyny dolnej
- wydolności zastawek żył głębokich oraz powierzchniowych kończyny dolnej
- drożności w/w żył
Badanie pletyzmografii może być wykonane zarówno w gabinecie lekarskim jak i w szpitalu.
Badanie pletyzmografi układu krwionośnego, polega na wykonaniu pomiarów zmian w przepływie krwi, przy użyciu specjalnych mankietów (podobnych do tych, które używane są podczas mierzenia ciśnienia tętniczego). Zazwyczaj na kończynę dolną zakładane są trzy takie mankiety. Mankiety są pompowane do 65 mm Hg (słupa rtęci).W trakcie dokonywania pomiaru pacjent nie odczuwa bólu ani dyskomfortu, jedynie lekki ucisk mankietów. Mankiety uzbrojone są w czujniki, które połączone są z pletyzmografem, który rejestruje przepływ krwi przez kończyny (fale tętna). Zapis jest rejestrowany. Zapisywane są wszelkie zmiany na każdym z trzech mankietów. Jeżeli na jednym z mankietów wystąpi zmniejszenie fali tętna, może to wskazywać na obecność zwężenia w tętnicy. Po zakończonym badaniu mankiety są zdejmowane.
