Leki uspokajające obejmują szeroką gamę środków o różnych mechanizmach działania, które mogą wywoływać depresję ośrodkowego układu nerwowego. W pierwszej połowie XX wieku farmakoterapia lęku i bezsenności opierała się na barbituranach, które w drugiej połowie ubiegłego wieku zostały zastąpione benzodiapinami. Oprócz dwóch wspomnianych grup leków stosuje się również inne leki uspokajające.
Zobacz także: Wystawienie recepty online – jak ją uzyskać?
Jaki lek uspokajający?
Pamiętaj, że nie wszystkie leki uspokajające są takie same. Wyróżniamy trzy popularne środki na receptę. Barbiturany, niegdyś szeroko stosowane w leczeniu lęku i bezsenności, dziś stosowane są przy niektórych zaburzeniach napadowych. To nieselektywne środki hamujące czynność układu nerwowego. We współczesnej medycynie zostały w dużej mierze zastąpione przez benzodiazepiny, przede wszystkim dlatego, że mogą wywoływać tolerancję, uzależnienie fizyczne i poważne objawy odstawienne. Niemniej jednak niektóre środki z tej grupy są nadal stosowane jako leki przeciwdrgawkowe (fenobarbital) i do znieczulenia (tiopental).
Benzodiazepiny są najczęściej stosowaną grupą leków uspokajających. Najczęściej przepisuje się u pacjentów, którzy cierpią na zespół lęku uogólnionego. Mają również działanie nasenne, przeciwdrgawkowe i rozluźniające mięśnie. Nie łagodzą jednak dolegliwości bólowych. Nie mają też działania przeciwpsychotycznego.
Nonbenzodiazepinowe “leki Z” uspokajająco-nasenne to środki różniące się budową od benzodiazepin. Działają jednak na podgrupę rodziny receptorów benzodiazepinowych znaną jako BZ1. Dają szybkie efekty. Dobrze sprawdzą się jako leki nasenne, ponieważ nie zmieniają znacząco różnych faz snu ze względu na ich pewną selektywność wobec wspomnianego receptora.
Zobacz również: Olejek lawendowy – właściwości i przygotowanie
Skutki uboczne
Leki uspokajające, chociaż bardzo skuteczne, gdy są przyjmowane przez krótki czas, wiążą się z pewnym ryzykiem. Należy się liczyć z możliwością nadużywania, uzależnienia/wycofania się i uzależnienia. Pamiętaj, by nie łączyć ich z alkoholem i opiodami. W przeciwnym razie mogą doprowadzić do głębokiego, nadmiernego uspokojenia i depresji oddechowej. Istnieje też ryzyko śmiertelnego przedawkowania. Dlatego zażywaj leki uspokajające zgodnie z zaleceniami lekarza. Ponadto stwierdzono, że przyjmowanie benzodiazepin codziennie, dłużej niż miesiąc, mogą nasilać lęk i bezsenność.
Do krótkoterminowych działań niepożądanych zaliczamy senność, kłopoty z koncentracją, oceną i pamięcią, zawroty głowy, słaba koordynacja, bełkotliwa mowa, obniżone ciśnienie krwi oraz spowolniony oddech.
Jak działają środki uspokajające?
Większość środków uspokajających zwiększa aktywność określonej substancji chemicznej w mózgu, zwanej kwasem gamma-aminomasłowym (GABA). To neuroprzekaźnik, który hamuje aktywność mózgu, co może wywoływać senność i uczucie relaksu. Dzięki temu wspomniane lęki są bardzo skuteczne u osób cierpiących na lęk i bezsenność.
Zobacz także: Psycholog online – jak wygląda wizyta >>
Przyjmowane w większych dawkach, leki uspokajające mogą wywołać odurzenie przypominające takie, które jest wywoływane przez alkohol. Czasami możesz mieć problem z ich rozróżnieniem. Oprócz pożądanych efektów, wspomniane środki mogą powodować nieprzyjemne, czasem niebezpieczne skutki uboczne.
Czytaj również: Depresja – przyczyny, objawy, leczenie
