Tężec to choroba występująca zarówno u ludzi jak i u zwierząt. Stanowi ona powikłanie po skaleczeniu bądź zranieniu. Jest to schorzenie zakaźne jednak nie zaraźliwe. Zachorowanie mogą sugerować skurcze oraz bóle mięśni. Tężec rozwija się jako konsekwencja oddziaływania bakterii beztlenowych Clostridium tetani. Aby wystąpiło zakażenie konieczne jest osiągnięcie warunków beztlenowych, które panują przede wszystkim w głębokich ranach oraz zranieniach.

Poprzez uszkodzone powłoki skóry laseczki tężca dostają się w te okolice w wyniku kontaktu z glebą, nawozem lub przez ciało obce. W bakteriach występują toksyny, które prowadzą do uszkodzenia centralnego układu nerwowego. Nie może dojść do zarażenia tężcem jednego człowieka od drugiego.

Rodzaje tężca

Znane są trzy postaci choroby:

  1. Miejscowa – wyróżnia ją najłagodniejszy przebieg, pojawiają się bóle oraz skurcze mięśni w miejscu zranienia. Objawy jakie występują w przypadku miejscowej postaci tężca mogą utrzymać się nawet przez okres kilku tygodni. Zdarza się jednak, że ustępują samoistnie.
  2. Uogólniona – jest najpowszechniejszą i najczęściej spotykaną odmianą tężca. Jednocześnie jej rozpoznanie nastręcza sporo trudności. Objawy w początkowym stadium choroby są mało specyficzne – pojawiają się bóle głowy, napięcie mięśni, rozdrażnienie, mrowienie okolicy rany. Choroba postępuje i pojawiają się kolejne symptomy takie jak: szczękościsk. Gdy choroba przybiera formę zaawansowaną występuje również sztywność karku, drgawki, kłopoty z przełykaniem, przy mocno nasilonych skurczach może dojść do złamania kręgosłupa.
  3. Mózgowa – stwierdzana jest w przypadkach gdy zakażenie tężcem obejmuje okolice głowy oraz twarzy. Konsekwencją tej postaci choroby może być porażenie nerwów w tym rejonie ciała.

Tężec objawy

Zależności od lokalizacji i rodzaju choroby objawy mogą być silnie widoczne i bardzo niebezpieczne lub niespecyficzne i nie sugerujące wystąpienia akurat tej choroby. Pośród objawów tężca wyróżniamy:

  • Przeczulica – występuje przede wszystkim w zranionej okolicy,
  • Zaburzenia czucia – głównie w zranionej okolicy,
  • Odczuwanie napięcia w obrębie różnych grup mięśniowych,
  • Bóle głowy,
  • Początkowo skurcze i bóle mięśni odczuwane są w obrębie kończyn dolnych, brzucha oraz tułowia, następnie pojawia się znacznie silniejsze i nagłe napięcie mięśni oraz szczękościsk,
  • Problemy z przełykaniem,
  • Obniżenie możliwości kontrolowania mięśni twarzy, szyi i karku,
  • Pojawiają się drgawki – prężenia,
  • Pojawia się wzmożone napięcie mięśniowe,
  • Konsekwencją powyższych objawów mogą być kłopoty z oddychaniem i napady duszności,
  • Schorzenie wyróżnia się ciężkim przebiegiem, wymaga hospitalizacji i ścisłego stosowania się do zaleceń lekarzy, w wielu przypadkach może zakończyć się śmiercią.

Jakie są czynniki ryzyka?

Tężec nie jest zaraźliwy, jednak może wystąpić w określonych przypadkach. Silnie narażone są na niego dzieci, gdyż nie zdają sobie sprawy z zagrożenia. Pośród czynników ryzyka wymienia się:

  • Rana szarpana,
  • Głębokie skaleczenie,
  • Ugryzienie przez zwierzę,
  • Poparzenie lub odmrożenie,
  • Zabrudzenie rany,
  • Zranienie poprzez szkło lub drzazgi,
  • Ostatnie szczepienie na tężec miało miejsce przeszło 8 lat temu,
  • Rana nie została natychmiastowo odpowiednio odkażona,
  • W wyniku zranienia utracona została duża ilość krwi.

Leczenie i zapobieganie tężcowi

Najważniejszą kwestią będzie zapobieganie rozwojowi choroby. Należy dbać o to, aby wszystkie rany naszych dzieci były jak najszybciej odkażane i uczulać je na to od najmłodszych lat. Z głębszymi ranami należy koniecznie zgłaszać się do lekarza, w gabinecie zabiegowym może zostać podana szczepionka na tężec, która ochroni nas przed rozwojem choroby, jeśli ostatnie szczepienie mieliśmy dawno temu (więcej jak 8 lat).

Leczenie tężca odbywa się w szpitalu. Pacjenci zwykle ciężko przechodzą chorobę i wymagają stałego nadzoru medycznego. Polega ono na podawaniu antybiotyków lub chemioterapeutyków, których zadaniem jest nie dopuszczenie do rozwoju floty bakteryjnej, która sprzyja rozwojowi tężca.

Szczepienie na tężec

W Polsce szczepienie na tężec wprowadzono w 1962 roku powszechnie dla noworodków, dzieci w wieku szkolnym oraz żołnierzy. Przyjęcie szczepienia i regularne podawanie tzw. Dawki przypominającej co 5-7 lat może uchronić przed rozwojem tężca w razie zranienia. Jeśli dojdzie do skaleczenia lub powstania głębokiej rany u osoby nie szczepionej na tężec powinna ona otrzymać zastrzyk z surowicą przeciwtężcową lub przeciwtężcową ludzką gamma-globulinę.

Tężec rokowania

Tężec jest bardzo groźnym schorzeniem. Zawsze wymaga hospitalizacji, która jednak nie daje pewności na wyzdrowienie. Dane wskazują, że aż 50% osób zakażonych tężcem umiera.

Czytaj również: Rany i zranienia u dzieci – jak udzielać dziecku pierwszej pomocy?

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj