Czynności rozrodcze mężczyzn pełnią dwa rodzaje funkcji: odpowiadają za spermatogenzę (wytwarzanie plemników) oraz za wytwarzanie hormonów płciowych.
Czynności rozrodcze mężczyzn: Spermatogeneza
Masa jądra mężczyzny budowana stanowią głównie kanaliki nasienne posiadające wąską i krętą konstrukcję. W nich właśnie powstają komórki rozrodcze. Tutaj właśnie w procesie spermatogenzy powstają plemniki (komórki niezróżnicowane w kolejnych podziałach wytwarzają spermatydy przekształcające się bezpośrednio w plemniki). Najważniejszym elementem tego procesu jest ograniczanie liczby chromosomów wewnątrz komórek .
W główce każdego plemnika znajduje się zaszyfrowana informacja genetyczna w postaci DNA. Na powierzchni główki plemnika znajdują się enzymy odpowiedzialne za rozpuszczanie osłonki jajeczka i umożliwienie wniknięcie go do środka (zapłodnienie). Natomiast w szyjce plemnika znajdują się mitochondria mające zapewnić mu energię do poruszania się. Cały proces produkcji plemnika trwa około 70 dnia. Dziennie organizm mężczyzny potrafi wyprodukować kilkaset milionów plemników. W procesie produkcji plemników organizm potrzebuje niższej temperatury (musi nastąpić zejście jąder do moszny). Gdy ten proces nie następuje możemy mieć do czynienia z niepłodnością, ponieważ w wyższej temperaturze spermatogeneza nie następuje.
W kolejnym etapie plemniki transportowane są z kanalików do nadjądrza, gdzie dojrzewają i mogą być magazynowane przez dłuższy okres. Następny etap podróży prowadzi plemniki do nasieniowodów, gdzie łączą się z wydzieliną wytwarzaną przez prostatę, zawierającą „pożywienie” dla plemników (fruktoza). Płyn dostarczany przez prostatę ma poprawić ruchliwość i żywotność plemników, zwiększając tym samym szansę na przeżycie w środowisku zewnętrznym i zapłodnienie.
Czynności rozrodcze mężczyzn: Erekcja i ejakulacja
Za pomocą zjawiska erekcji i ejakulacji możliwe przemieszczenie plemników do dróg rodnych kobiety. Przed ejakulacją następuje erekcja zwana potocznie wzwodem prącia. Możliwa jest dzięki napełnianiu się trzech krwią ciał jamistych składających się z przestrzeni naczyniowych. Naturalnie w tych przestrzeniach znajduje się mało krwi. Napełniaj się one w efekcie podniecenia seksualnego, rozszerzają się one i tym samym usztywniają powodując wzwód. Cały proces na ogół jest szybki i do pełnej erekcji dochodzi w kilka sekund.
Tętnice wprowadzające krew do członka powiększają się pod wpływem funkcjonowania układu przywspółczulnego oraz włókien współczulnych blokujących przywracanie się pierwotnej formy naczyń. Układ nerwowy pobudza także cewkę moczową do wytwarzania wydzieliny mającej na celu ułatwienie wniknięcia prącia do pochwy.
Ejakulacja, podobnie jak erekcja, zaliczana jest do odruchów rdzeniowych powodowanych pobudzeniem receptorów umiejscowionych na żołędziu. Ejakulację można podzielić na dwie fazy. W pierwszej odczuwalne są skurcze w okolicy jąder i najądrza, nasieniowodu i prostaty. W efekcie następuje transport nasienia do cewki moczowej. W tym momencie następuje druga faza, w której następują skurcze u nasady prącia, powodujące wytrysk. Po erekcji mamy do czynienia z okresem refrakcji, w której kolejna erekcja nie jest możliwa.
Czynności rozrodcze mężczyzn: Regulacja hormonalna
Kolejne czynności rozrodcze mężczyzn związane są z regulowaniem gospodarki hormonalnej mężczyzn. W komórkach śródmiąższowych produkowany jest testosteron (męski hormon płciowy). Testosteron w budowie przypomina hormony steroidowe, a jego wytwarzanie sterowane jest przez hormony tropowe wydzielane przez przysadkę mózgową. Zaburzenia w wydzielaniu testosteronu mogą prowadzić do zaburzeń erekcji i ejakulacji. Ponadto testosteron odpowiada na rozwój cech wtórnych u mężczyzn, np. zarostu, budowy ciała, bary głosu. Kolejną odpowiedzialnością testosteronu jest regulacja syntezy białek, a to bezpośrednio wpływa na budowę tkanki mięśniowej.
