HSG, czyli histerosalpingografia, to badanie, podczas którego ocenia się budowę macicy, stan błony śluzowej macicy, stan przydatków oraz drożność jajowodów. Podczas badania wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie, którym prześwietla się ciało pacjentki po podaniu środka cieniującego. Badanie jest przeprowadzane między innymi w diagnostyce niepłodności.
Kiedy zaleca się przeprowadzenie HSG?
Badanie HSG przeprowadza się w diagnostyce niepłodności w celu wykluczenia takich nieprawidłowości jak niedrożność jajowodów. Poza tym, HSG pozwala na ocenę stanu jamy macicy, a więc jest wykonywane, gdy podejrzewa się, że jama macicy jest objęta jakimiś zmianami. Badanie pozwala między innymi na wykrycie zmian rozwojowych, niedorozwoju narządu rodnego oraz polipów oraz guzów, które występować mogą w macicy.
Jakie są przeciwwskazania do przeprowadzenia badania HSG?
Badania HSG nie można przeprowadzać u kobiet ciężarnych. Również z tego względu zaleca się, aby u kobiet w wieku rozrodczym, badanie było przeprowadzane do 10. dnia cyklu miesiączkowego, najlepiej około 5 – 6 dni po zakończeniu krwawienia miesięcznego. Ma to na celu wykluczenie możliwości przeprowadzenia badania u kobiety, która jest we wczesnej ciąży. Badania nie można wykonać jeśli z dróg rodnych kobiety występuje jakiekolwiek, nawet najmniejsze krwawienie oraz jeśli kobieta ma uczulenie na stosowany podczas badania środek cieniujący. Nie zaleca się przeprowadzania HSG, jeśli pacjentka cierpi na ostry stan zapalny narządu rodnego. Zaleca się, aby najpierw całkowicie wyleczyć stan zapalny, a dopiero później przystępować do badania HSG.
Jak się przygotować do badania HSG?
Przed przeprowadzeniem histerosalpingografii zaleca się wykonanie badania USG narządu rodnego, a także zrobienie wymazu z pochwy. Podczas wywiadu lekarskiego należy poinformować lekarza o dacie ostatniej miesiączki, wszystkich przyjmowanych lekach, dolegliwościach oraz ewentualnych alergiach, zwłaszcza na środek cieniujący wykorzystywany podczas badania. Dzień przed badaniem zaleca się zjedzenie lekkiej kolacji, natomiast w dniu badania trzeba być na czczo przez co najmniej 6 godzin przed badaniem. Jeśli HSG jest planowane na popołudnie, dopuszcza się zjedzenie lekkiego śniadania. W dniu badania konieczne jest wykonanie lewatywy, natomiast około 20 minut przed przystąpieniem do HSG pacjentka przyjmuje środek rozkurczowy w formie czopka. Bezpośrednio przed badaniem pacjentka musi opróżnić pęcherz.
Jak przebiega badanie HSG?
Badanie jest przeprowadzane na fotelu ginekologicznym. Gdy pacjentka wygodnie siedzi, lekarz zakłada jej wziernik, a następnie za pomocą cewnika wstrzykuje kontrast. Jednocześnie wykonywane są zdjęcia rentgenowskie lub nagrywany jest film, na którym widoczne jest jak środek cieniujący rozchodzi się w drogach rodnych badanej kobiety. Jeśli wykonuje się zdjęcia, pierwsze z nich jest robione, gdy środek cieniujący wypełni jamę macicy, a następne w chwili, gdy przedostanie się do jajowodów i zacznie przedostawać się do jamy brzusznej. Zdjęcie wykonuje się również, gdy kontrast znajduje się w jamie brzusznej. Czasami robionych jest więcej lub mniej zdjęć, w różnych momentach, w zależności od dolegliwości jakie pacjentka odczuwa i schorzenia, jakie się diagnozuje. HSG trwa zazwyczaj około 15 minut. Badanie jest bezbolesne, ale może powodować pewien dyskomfort, zwłaszcza gdy występują zrosty, które skutkują niedrożnością jajowodów, co uniemożliwia pełne wprowadzenie kontrastu. Czasami badanie przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, rzadziej ogólnym, lub przed oraz w trakcie badania podaje się pacjentce środki przeciwbólowe. O dolegliwościach bólowych występujących podczas badania należy jak najszybciej powiadomić lekarza.
