Ze względu na to, że na zdjęciu rentgenowskim kości są bardzo dobrze widoczne i wyraźnie odróżniają się od innych rodzajów tkanek, badania radiologiczne dają duże możliwości kontrolowania tkanki kostnej i są stosowane w ortopedii niezwykle często. Badanie radiologiczne w ortopedii oraz traumatologii pozwala na ustalenie dokładnej lokalizacji zmian patologicznych, określenia ich typu oraz stopnia zaawansowania. Najczęściej badanie to jest stosowane w przypadku zwichnięć i złamań.
Kiedy zaleca się wykonanie badania radiologicznego kości?
Zaleceniami do przeprowadzenia badania radiologicznego kości są różnego rodzaju choroby układu kostno – stawowego. W takich przypadkach badanie radiologiczne służy głównie ocenie stopnia zaawansowania choroby i nasilenia zmian. Badanie przeprowadza się także u pacjentów cierpiących na choroby reumatoidalne, takie jak na przykład reumatoidalne zapalenie stawów. Badanie rentgenowskie może być w takich przypadkach stosowane w celu monitorowania postępów leczenia. Wskazaniem do przeprowadzenia badania są również wrodzone, a także nabyte zniekształcenia i wady narządów ruchu, urazy, podczas których mogło dojść do zwichnięcia stawu albo złamania kości oraz przewlekłe zapalenie stawów i kości. Badanie radiologiczne jest stosowane także w celu kontroli po złamaniu lub operacjach przeprowadzanych na układzie kostno – stawowym.
Jak przebiega badanie radiologiczne w reumatologii i traumatologii?
Przed badaniem radiologicznym pacjent musi odsłonić tą część ciała, która będzie poddawana prześwietleniu. Nie jest to wymagane jedynie u pacjentów, u których podejrzewa się, że mogło dojść do złamania kręgów lub jeśli pacjent jest dotknięty ciężkim kalectwem. Jeśli jest taka możliwość, pacjent powinien przyjąć taką pozycję, w której najlepiej widoczna będzie badana część ciała. Poza tym, pozycja ta powinna być w miarę wygodna, aby pacjent wytrzymał w niej w bezruchu. W przypadku wykonywania zdjęć kończyn, miednicy oraz kręgosłupa, najczęściej są one robione w projekcji bocznej oraz projekcji przód – tył. Czasami wykonuje się również zdjęcie w projekcji skośnej. Takie zdjęcia umożliwiają ocenę stanu stawów kręgosłupa, są stosowane także w sytuacji, gdy urazowi uległo śródręcze lub śródstopie. W sytuacjach, w których złamanie lub inny uraz czy stan chorobowy jest bardziej złożony i skomplikowany, stosuje się inne projekcje.
Badanie rentgenowskie stosowane w ortopedii trwa zaledwie kilka minut i nie trzeba się do niego w żaden specjalny sposób przygotowywać. Przed badaniem należy jednak poinformować osobę, która będzie przeprowadzała badanie o wszystkich chorobach i urazach kończyny albo innej części ciała, która będzie badana. Ważne jest również żeby poinformować lekarza o tym, że jest się w ciąży lub ma się podejrzenie, że mogło dojść do zapłodnienia, ponieważ u kobiet w ciąży nie przeprowadza się badania rentgenowskiego. Wynik badania pacjent otrzymuje w formie zdjęcia rentgenowskiego, do którego czasami dołącza się opis. Badanie jest w pełni bezpieczne i może być powtarzane w miarę potrzeby.
Jakie są przeciwwskazania do wykonania badania radiologicznego kości?
Jedynym przeciwwskazaniem, które nie pozwala na przeprowadzenie badania radiologicznego kości jest ciąża. Jest to spowodowane tym, że dawki promieniowania, które człowiek przyjmuje podczas badania mogą być szkodliwe dla płodu i uszkodzić go na wczesnym stadium rozwoju. Z tego względu badania rentgenowskiego nie można wykonywać również u kobiet, u których występuje podejrzenie, że mogą być w ciąży. Co więcej, nie zaleca się przeprowadzania badania radiologicznego u kobiet w drugiej fazie cyklu miesięcznego.
