Kinaza kreatynowa (CK) jest enzymem wytwarzanym przez różnorodne typy tkanek. Należy do kluczowych enzymów w bioenergetyce komórki, odgrywa istotną rolę w homeostazie komórkowego ATP (adenozynotrójfosforan – związek odpowiedzialny za magazynowanie energii). Zarówno w tkankach jak i komórkach, które mają wysokie zapotrzebowanie energetyczne (mięśnie gładkie, mięśnie szkieletowe, plemniki, mózg i komórki fotoreceptorowe) stężenie CPK zdecydowanie przewyższa stężenie ATP.

Badanie poziomu kinazy kreatynowej ma zastosowanie w diagnostyce medycznej (marker molekularny). Podwyższony poziom kinazy kreatynowej (CK) przede wszystkim świadczy o tym, że doszło do uszkodzenia tkanek, a w szczególności mięśni.

Kinaza kreatynowa – normy

Prawidłowe normy kinazy kreatynowej wynoszą:

  • dla kobiet 40 285 U/l (24 170 j.m./l)
  • dla mężczyzn 55 370 U/l (24 195 j.m./l)

Aktywność izoenzymu CK – MB powinna być mniejsza niż 12 j.m./l.

Przy oznaczaniu CK – MBmass prawidłowe wartości wynoszą:

  • dla mężczyzn mniejsze niż 5 ug/l
  • dla kobiet mniejsze niż 4 ug/l

Za kryterium rozpoznania świeżego zawału serca przyjmuje się wzrost aktywności CK MB powyżej 12 j.m./l oraz wzrost całkowitego CK powyżej normy. Natomiast w przypadku CK MBmass jest to wartość od 5 do 10 ug/l. Pomiary te należy powtarzać w przypadku zawału w pewnych odstępach czasu.

Podwyższony poziom kinazy kreatynowej

Do zwiększenia poziomu CK może dochodzić w następujących sytuacjach:

  • nadmierny wysiłek fizyczny (przetrenowanie),
  • kontuzje,
  • przy chorobach mięśnia sercowego,
  • chorobach ośrodkowego układu nerwowego,
  • przy zawałach serca,
  • przy napadach epileptycznych,
  • przy wylewach,
  • przy intensywnej radioterapii,
  • przy niedoczynności tarczycy
  • w chorobach mięśni,
  • przy zażywaniu leków obniżających stężenie cholesterolu we krwi (leki z grupy satyn i fibratów 1%),
  • przy rabdomiolizie (rozpad mięśni prążkowanych),
  • przy ostrych zatruciach np. muchomorem sromotnikowym lub tlenkiem węgla,
  • w dystrofii mięśniowej,
  • przy krwawieniu podpajęczynówkowym,
  • w niedoczynności tarczycy,
  • w przypadku uszkodzenia mięśni (operacja chirurgiczna, wypadek samochodowy, zapalenie mięśni),
  • przy nadużywanie alkoholu.

CK MB jest izoenzymem sercowym kinazy kreatynowej (markerem martwicy mięśnia sercowego). Jego podwyższony poziom wskazuje na atak serca.

Kinaza kreatynowa – co oznacz jej obniżony poziom we krwi

Kiedy notujemy obniżony poziom CK, może to oznaczać:

  • chorobę alkoholową wątroby
  • reumatoidalne zapalenie stawów

Kinaza kreatynowa a izoenzymy

W naszym organizmie istnieją trzy różne formy CK. Nazywane są izoenzymami, są to:

  • CK BB, forma która istnieje przede wszystkim w mózgu
  • CK MB, która obecna jest głównie w sercu
  • CK MM, obecna w mięśniach szkieletowych i w sercu

W przypadku, gdy organizm jest zdrowy we krwi krążą niewielkie ilości kinazy pochodzące głównie z mięśni szkieletowych. Natomiast kinaza kreatynowa, która pochodzi z tkanki mózgowej, praktycznie nigdy nie przenika do krwi. Osoby o dużej masie mięśniowej np. sportowcy, kulturyści mają znacznie wyższą aktywność kinazy kreatynowej we krwi w porównaniu do osób o małej masie mięśniowej. Zmniejszona aktywność CK może pojawić się w okresie wczesnej ciąży.

Zobacz także: Biopsja nerki – opis i przebieg badania

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj