Jeżeli do daty porodu pozostało zaledwie kilka tygodni, to najwyższy moment na wykonanie badania w kierunku GBS. Od wyniku zależy postępowanie okołoporodowe pozwalające zapobiec pojawieniu się groźnych powikłań dotykających noworodka. Sprawdź, dlaczego badania GBS nie można bagatelizować.
Wiele kobiet zastanawia się, co to jest GBS i czy faktycznie wykonanie badania zlecanego przez ginekologa jest koniecznością. Ważne jest, by wymaz z pochwy został pobrany między 35. a 37. tygodniem ciąży.
GBS – co to jest?
Mianem GBS określa się paciorkowce należące do grupy B (Streptococcus agalactiae). Szacuje się, że występują one u ok. 30 proc. populacji. Bytują naturalnie w dolnym odcinku przewodu pokarmowego, odbycie, na skórze, a nawet w pochwie. O ile jednak u zdrowego człowieka nie stanowią żadnego zagrożenia, tak w okresie ciąży są dość niebezpieczne – głównie dla płodu lub nowo narodzonego dziecka.
GBS w ciąży – czy to groźne?
Obecność paciorkowców w pochwie kobiety ciężarnej zwiększa prawdopodobieństwo transmisji drobnoustrojów między matką a noworodkiem poprzez kanał rodny. Dlatego obecność bakterii z grupy GBS jest dość groźna. Do takiej sytuacji dochodzi najczęściej u 70 proc. kobiet z dodatnim GBS, u których nie została podjęta profilaktyka okołoporodowa.
Zakażenie paciorkowcami GBS noworodka – konsekwencje
Zakażenie to stanowi poważne zagrożenie zdrowia, a nawet życia nowo narodzonego dziecka. Przeniesienie bakterii na noworodka może spowodować zapalenie płuc lub sepsę, natomiast rzadziej – zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Śmiertelność wynikająca z wyżej wymienionych powikłań jest dużo niższa niż w latach poprzednich – obecnie sięga poziomu 4-6 proc. Cięższe w przebiegu konsekwencje oraz większą śmiertelność obserwuje się głównie w przypadku dzieci urodzonych przedwcześnie.
Zakażenie to może objawiać się na wiele sposobów, m.in. w zależności od tego, w którym okresie życia pojawiły się u noworodka. Infekcje wczesne, tj. występujące w pierwszych dobach życia objawiają się trudnościami w oddychaniu, podwyższoną temperaturą ciała, nietypową nerwowością, apatycznością. Natomiast infekcje późne (występujące się między 1. a 3. miesiącem życia) mogą objawiać się m.in. gorączką, osłabieniem, chorobami dróg oddechowych oraz innymi symptomami o niespecyficznym charakterze.
Badanie w kierunku GBS to konieczność
Wiedząc już, co to jest GBS i jakie są konsekwencje zakażenia noworodka, należy pamiętać o terminowym wykonaniu badania pod kątem obecności paciorkowców w pochwie.
Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologiczne z 2008 roku, wszystkie kobiety ciężarne powinny zostać objęte profilaktyką polegającą na wykonaniu badania w kierunku GBS. Zaleca się, by wymaz z pochwy został pobrany nie wcześniej niż 5 tygodni przed spodziewanym porodem – dlatego moment wykonania badania określa się na 35.-37. tydzień ciąży. Nie ma przy tym znaczenia, że zaplanowano cesarskie cięcie – zawsze trzeba wziąć pod uwagę ewentualność wcześniejszego pęknięcia błony płodowej i zainfekowania noworodka.
Chociaż pobranie wymazu z pochwy jest koniecznością, istnieje pewna grupa kobiet, u których stosuje się profilaktykę okołoporodową bez przeprowadzania badania. Dotyczy to ciężarnych, które:
- urodziły już raz dziecko z sepsą GBS
- mają stwierdzoną obecność GBS w moczu.
Warto przy tym podkreślić, że profilaktyką okołoporodową objęte są również kobiety, u których akcja porodowa rozpoczęła się przed uzyskaniem wyniku badania.
Uwaga! Przed zainfekowaniem noworodka paciorkowcami nie chroni leczenie podejmowane w trakcie ciąży. Bakteria ma zdolność do szybkiego nawracania zaraz po odstawieniu leków. Stąd zachodzi konieczność podania antybiotyku co najmniej 4 godziny przed pełnym zakończeniem akcji porodowej. Tylko wtedy można osiągnąć pełne działanie prewencyjne. Wyjątek stanowi zakażenie dróg moczowych GBS, które leczy się natychmiast po stwierdzeniu infekcji.
Jak przebiega badanie?
Próbkę do badania w kierunku GBS lekarz pobiera jałowymi wymazówkami z dolnej części pochwy. Jest to proces całkowicie bezinwazyjny i bezbolesny, aczkolwiek może powodować pewien dyskomfort. Badanie przeprowadzane jest podczas standardowej wizyty ginekologicznej.
Pobrana próbka przesyłana jest do laboratorium, a następnie poddawana ocenie mikrobiologicznej.
Badanie w kierunku GBS – wyniki
Wynik ujemny jest zupełnie neutralny – nie trzeba podejmować żadnych działań. Natomiast wynik dodatni wskazuje na konieczność przeprowadzenia tzw. okołoporodowej antybiotykoterapii poprzez dożylne podanie penicyliny (lub innego odpowiednio dobranego antybiotyku, jeśli kobieta ciężarna jest uczulona na standardowo podawany lek).
Wiedząc już, co to jest GBS, z pewnością nie zbagatelizujesz tego badania. Pozwala ono bowiem przeprowadzić śródporodową antybiotykoterapię w celu zapobiegnięcia zakażeniu paciorkowcem u noworodka.
Zobacz także: Sprawdzone sposoby na przeziębienie w ciąży
