Badanie ENG (elektronystagmografia) to inaczej badanie błędnika. Jest ono wykonywane głównie u osób, u których stwierdza się problemy z utrzymaniem równowagi oraz cierpiących na częste zawroty głowy. Dowiedz się jak przebiega badanie i jak się do niego odpowiednio przygotować.
Kiedy wskazane jest wykonanie badania?
Na badanie elektronystagmograficzne powinny zostać skierowane osoby cierpiące na częste zawroty głowy i zaburzenia równowagi. Poza tym, wskazaniem do badania jest choroba Meniere’a, niektóre przypadki niedosłuchu oraz oczopląs samoistny. Niestety, badanie nie jest refundowane przez NFZ i można je wykonać jedynie w prywatnych gabinetach.
Jak się przygotować do badania?
Przed badaniem należy wykonać inne badania neurologiczne, otolaryngologiczne oraz subiektywne badanie słuchu. Ważne jest również, żeby przez cztery doby przed badaniem elektronystagmograficznym nie przyjmować leków, które mają za zadanie złagodzenie zawrotów głowy. Przez trzy dni przed wykonywaniem badania nie należy brać żadnych leków na uspokojenie. Jeśli pacjent przyjmuje inne środki, przed badaniem dobrze jest powiedzieć o nich lekarzowi, który będzie je wykonywał. Pacjent powinien być na czczo lub nie jeść przynajmniej sześć godzin przed zaplanowanym badaniem. Zmniejszy to ryzyko pojawienia się nudności i wymiotów, które występują po tym badaniu bardzo często.
Na czym polega badanie ENG?
W największym skrócie, badanie ENG polega na rejestracji ruchu gałek ocznych. Ruchy są rejestrowane dzięki występowaniu tak zwanego potencjału rogówkowo-siatkówkowemu, czyli różnicy napięć między ujemnie naładowaną siatkówką, a dodatnio naładowaną rogówką. Ze względu na to, że między tymi częściami oka występuje potencjał, linie pola elektrostatycznego zmieniają swoje położenie podczas ruchów gałek ocznych. Zmiany linii pola elektrostatycznego są rejestrowane poprzez układ elektrod, które umieszcza się po na skórze pacjenta.
Jak przebiega badanie ENG?
Badanie ENG składa się z czterech etapów: kalibracji (czyli ocenie szybkich ruchów gałek ocznych), badania oczu podczas śledzenia poruszającego się celu, prób położeniowych oraz prób kalorycznych. Próby położeniowe polegają na ocenie zawrotów głowy, jakie pojawiają się na skutek zmian położenia głowy. Próby kaloryczne to inaczej pomiar oczopląsu, który jest wywoływany podrażnieniem błony bębenkowej wodą. Poprzez porównanie wyników otrzymanych podczas poszczególnych etapów można określić, jaki charakter mają zaburzenia równowagi.
Przed badaniem, na oczyszczonej skórze osoby badanej umieszcza się elektrody. W czasie elektronystagmografii pacjent może siedzieć lub leżeć. Po zamocowaniu elektrod, układ równowagi jest drażniony określonymi bodźcami, które trwają zazwyczaj 30 sekund. Po stymulowaniu, przez kolejne pół minuty rejestruje się odpowiedzi błędnika, czyli oczopląs. Są to mimowolne ruchy gałek ocznych (pionowe, poziome lub obrotowe), które pojawiają się na skutek pobudzenia układu równowagi. Podczas próby kalorycznej głowę osoby badanej odchyla się o 60 stopni do tyłu. W czasie tej części badania elektrody muszą być przymocowane do czoła oraz w okolicy zewnętrznego kącika oka. Następnie do ucha wlewana jest woda, która podrażnia błędnik. Zazwyczaj wlewa się wodę chłodniejszą (o temperaturze 30⁰C) oraz ciepłą (40⁰C). Temperatury wody są tak dobrane, aby wywołać szok termiczny, a co za tym idzie oczopląs. Oczopląs jest rejestrowany zarówno przy zamkniętych, jak i otwartych oczach.
Jakie powikłania mogą się pojawić po badaniu ENG?
Normalnymi, często występującymi powikłaniami są nudności oraz wymioty. Poza tym, w trakcie rejestracji oczopląsu występują krótkotrwałe zawroty głowy. Bardzo rzadko w trakcie lub po badaniu u pacjenta występuje atak padaczki.