Badanie wad refrakcji jest często nazywane po prostu badaniem wzroku. Jest ono przeprowadzane na większości wizyt kontrolnych u okulisty. Pozwala na zdiagnozowanie wielu problemów ze wzrokiem, w tym astygmatyzmu, krótkowzroczności czy nadwzroczności. Badanie wad refrakcji jest przeprowadzane kilkoma metodami, w tym metodą subiektywną i obiektywną, a także poprzez badanie komputerowe.
Jak przebiega badanie wad refrakcji oka?
Badanie refrakcji oka może być przeprowadzane kilkoma metodami oraz przy pomocy różnych aparatów.
Popularną metodą badania refrakcji jest metoda subiektywna, zwana również metodą Dondersa. Metoda ta polega na próbowaniu kolejno soczewek o różnych mocach łamiących i wyborze tej, która najlepiej koryguje wadę wzroku. Dobieranie soczewek rozpoczyna się od soczewek do patrzenia w dal (rozpraszających) o najsłabszej mocy, w przypadku podejrzenia krótkowzroczności oraz od najsilniejszych soczewek skupiających u pacjentów z dalekowzrocznością. Badanie tą metodą nie daje wiarygodnych wyników gdy badane są osoby, u których stwierdza się astygmatyzm, skurcz akomodacji, a także u dzieci.
Drugą metodą badania wad refrakcji jest metoda obiektywna. Czasami jest ona nazywana retinoskopią lub skiaskopią. Przed przeprowadzeniem badania, szczególnie u dzieci i młodzieży, stosuje się krople zawierające atropinę albo tropikamid, które mają za zadanie czasowe porażenie mięśni odpowiadających za akomodację. Następnie oko jest oświetlane, a w diagnozowaniu rodzaju wady refrakcji wykorzystuje się fakt, że dno oka odbija światło w różny sposób w zależności od wady. W przypadku dalekowzroczności odblask powstający w oku oraz cień źrenicy poruszają się tak samo, natomiast jeżeli pacjent jest krótkowidzem, odblask i cień poruszają się w przeciwnych kierunkach. Żeby dokładnie zbadać wadę refrakcji używa się tak zwanych linijek do skiaskopii. W linijce umieszczonych jest kilka soczewek o różnych mocach. Podczas badania po kolei sprawdza się soczewki i wybiera taką, przy której źrenica się nie porusza.
W badaniach wad refrakcji oka stosuje się również różnorodne aparaty, na przykład oftalmometr Javala. Dzięki niemu możliwe jest zdiagnozowanie astygmatyzmu oraz pomiar krzywizny rogówki. Do badań wad refrakcji zalicza się także refraktometrię automatyczną, podczas której wykorzystuje się między innymi metodę subiektywną. Dzięki komputerowemu badaniu wzroku określa się ostrość wzroku oraz niezborność rogówki.
Kiedy powinno się przeprowadzić badanie wad refrakcji oka?
Badanie tego typu powinno się przeprowadzać regularnie, jednak szczególnym wskazaniem do badania wad refrakcji są problemy z widzeniem, osłabienie ostrości wzroku oraz wyraźne pogorszenie jakości widzenia. Bardzo często problemy tego typu są powodowane przez krótkowzroczność, która wynika z tego, że gałka oczna jest zbyt długa, a promienie świetlne skupiają się przed siatkówką, zamiast bezpośrednio na niej. Kolejną często występującą wadą refrakcji jest nadwzroczność, która występuje wtedy, gdy promienie światła wpadające do oka skupiają się za siatkówką. Nadwzroczność jest powszechna u osób po około 45. roku życia. Wówczas oko w naturalny sposób nie jest zdolne do akomodacji w tak dużym jak wcześniej zakresie, przez co jakość widzenia z bliska znacząco się pogarsza. Badanie wad refrakcji oka zaleca się również pacjentom, u których obserwuje się objawy astygmatyzmu lub innych rodzajów zaburzeń widzenia. W przypadku pacjentów ze stwierdzoną wadą refrakcji, badanie należy okresowo powtarzać w celu upewnienia się, że dobrana moc okularów jest nadal odpowiednia. Jest to ważne szczególnie w przypadku dalekowidzów, u których wada wraz z wiekiem może się powiększać.
