Białe krwinki, obok krwinek czerwonych oraz płytek krwi, są głównym składnikiem krwi. Białe krwinki to inaczej białe ciałka krwi lub leukocyty. Ich główne zadanie w organizmie polega na funkcji obronnej przed infekcjami bakteryjnymi. Białe krwinki są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. Narządy limfatyczne takie, jak węzły chłonne, szpik kostny, grasica, śledziona oraz białe krwinki i specjalne białka składają się na nasz układ odpornościowy.
Leukocyty – krwinki białe, są prawie bezbarwne i o wiele mniej liczne od erytrocytów – krwinek czerwonych. Leukocyty są większe od erytrocytów, jest ich jednak dużo mniej (średnio na jedną krwinkę biała przypada 600 krwinek czerwonych).
Norma białych krwinek zarówno u kobiet jak i u mężczyzn wynosi 4,0 – 10,8 x 109/l.
Białe krwinki i ich rodzaje
We krwi obwodowe wyróżniamy pięć rodzajów krwinek białych:
- neutrofile, granulocyty obojętnochłonne
- eozymofile, granulocyty kwasochłonne
- bazofile, granulocyty zasadochłonne
- monocyty
- limfocyty
Leukocytoza – wartości podwyższone leukocytów nie zawsze świadczą o stanie chorobowym. Występuje u:
- kobiet w okresie ciąży i w okresie połogu
- noworodków
- po znacznym wysiłku fizycznym
- w silnym stresie
- w przypadku przemarznięcia
- w przypadku udaru słonecznego
Podwyższone wartości leukocytów najczęściej świadczą o tym, że w organizmie występuje np.
- stan zapalny
- zakażenie bakteryjne
- grzybica
- zatrucie pokarmowe
- choroba wywoła przez pasożyty
- zawał serca
- ciężki uraz
- ciężkie schorzenie układu krwionośnego np. białaczka
- choroba zakaźna
- choroba nowotworowa
Leukopenia – wartości obniżone, występują w:
- bardzo ciężkich zakażeniach np. dur brzuszny
- w niektórych zakażeniach wirusowych np. odra, różyczka, WZW, HIV, ospa wietrzna, grypa
- po chemioterapii i naświetlaniach RTG
- jako działanie uboczne niektórych leków np. sulfonamidów, antybiotyków, środków przeciwreumatycznych itp.
- w uszkodzeniach szpiku kostnego przez : środki chemiczne, przerzuty nowotworowe, aplazję, hipoplazję, białaczkę
- w chorobie popromiennej
- przy wyniszczeniu organizmu
- w kolagenozie np. toczeń trzewny
- w ciężkim zakażeniu bakteryjnym jak: SEPSA, dur brzuszny i paradury
- we wstrząsie anafilaktycznym
- w chorobie wątroby lub śledziony
WBC – badanie poziomu białych krwinek
Ogólna liczba białych krwinek (WBC) we krwi zależna jest od osoby, płci i wieku. Ich liczba jest określana na podstawie badania morfologicznego krwi. Badanie polega na ilościowej i jakościowej ocenie elementów strukturalnych krwi. Do badania pobierana jest krew żylna, najczęściej ze zgięcia łokciowego. Manualna zasada obliczania leukocytów polega na ściśle określonym rozcieńczeniu badanej próbki krwi, za pomocą odczynnika (zabarwia on krwinki jądrzaste). Następnie przy użyciu mikroskopu świetlnego i komory hematologicznej określa się liczbę białych krwinek. Liczbę leukocytów można też określić stosując metodę automatyczną.
