Przez bardzo długi okres czasu celiakię uznawano za chorobę dotyczącą jedynie wieku dziecięcego. Wynikało to z faktu, że w okresie dorastania dochodzi do zmian w objawach schorzenia. Powodowało to pojawianie się błędów diagnostycznych i rozpoznawanie innych chorób. Należy jednak pamiętać, że problem nietolerancji glutenu u dzieci, jak i w innym wieku powoduje bardzo duży zakres objawów celiakii, co zdecydowanie utrudnia stwierdzenie choroby. Wszystkie te niejasności wynikają z trzech odmiennych form celiakii: jawnej, niemej i ukrytej.
Jakie są objawy celiakii jawnej?
Tę formę schorzenia można inaczej nazwać celiakią pełnoobjawową. Jej rozpoznanie stawiane jest najpowszechniej pośród dzieci, ciężarnych kobiet, jak również osób starszych. Jej objawy są zdecydowanie najsilniej wyróżniające pośród pozostałych form schorzenia, stąd postawienie prawidłowej diagnozy, rodzi zwykle najmniejsze trudności.
Zauważalne są następujące objawy:
- Wzdęcia,
- Bóle brzucha,
- Biegunki,
- Wymioty,
- Spadek masy ciała,
- Pogorszenie nastroju,
- Zaburzenia wzrostu u dzieci,
- Anemia.
Jakie są objawy celiakii niemej?
Ten rodzaj choroby jest zdecydowanie trudniejszy w rozpoznaniu. Nazywana jest również celiakią skąpo objawową lub ubogo objawową, gdyż bardzo trudno zauważyć jakiekolwiek charakterystyczne dolegliwości związane właśnie z tą jednostką chorobową. Dość powszechne jest stawianie mylnej diagnozy i rozpoznawanie zupełnie innych schorzeń. Niestety ta forma celiakii jest zdecydowanie powszechniejsza od pełnoobjawowej, dlatego warto zwrócić szczególną uwagę, jeśli u naszego dziecka zaobserwujemy poniższe symptomy:
- Anemia,
- Zmiany skórne,
- Zaburzenia neurologiczne,
- Bóle kostno-stawowe,
- Zanik szkliwa zębowego,
- Bóle głowy,
- Zmiany w zachowaniu.
Jak objawia się celiakia ukryta?
Inaczej zwana utajoną lub latentną. Szacunkowe dane wskazują, że jest obecna u co najmniej 30% społeczeństwa. Oznacza, że w naszym DNA występuje gen DQ2 i/lub DQ8. Jej ujawnienie się związane jest z silnymi bodźcami, u dziecka najczęściej wiąże się z mocno stresującą sytuacją, u mężczyzn może to być zawał, zaś u kobiet ciąża.
Zobacz także: Gluten: sprawdź, czy warto go unikać!
Leczenie celiakii jest konieczne!
Jeśli celiakia u dziecka jest nieleczona, mogą pojawić się poważne powikłania takie jak: depresja, niedowaga, zaburzenia wzrostu lub nawet karłowatość. Wynika to z tego, że u chorego malucha w momencie, gdy spożywa gluten, dochodzi do produkowania przeciwciał, które doprowadzają do niszczenia kosmków jelitowych. Powoduje to znaczny stopień niedożywienia i brak wchłaniania składników odżywczych, które u zdrowej osoby dostarczane są do ustroju z pożywieniem.
Celiakia stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zaburzeń wzrostu u dzieci i niedoborów hormonu wzrostu. Również pojawiające się często biegunki oraz wymioty wywołują znaczący wzrost wydalania minerałów, oraz witamin są także przyczyną znacznego podrażnienia w układzie pokarmowym.
Zdecydowanie groźniejsze powikłania dotyczą czasu, gdy dziecko dorośnie, grożą mu wówczas: wczesna osteoporoza, anemia, bezpłodność, zapalenie stawów, nowotwory przełyku lub gardła, jak również choroba Hashimoto.
Czytaj więcej: Nietolerancja glutenu: objawy, diagnoza i sposoby leczenia