Kurkuma – inaczej nazywana ostryżem lub szafranicą to roślina z rodziny imbirowatych. Jest to przyprawa, której kłącze posiada żółto – brązowy kolor z zewnątrz oraz pomarańczowy w środku. Ma ono podłużny, zazwyczaj jajowaty kształt. Jego długość osiąga do 6 cm, a szerokość do 15 mm. Liście natomiast rosną naprzemiennie, rzędami po 4 lub 6 otaczając łodygę. Ich długość osiąga do 50 cm. Kwiaty kurkumy wyrastają na bezlistnym pędzie. Są długie, żółte, o rurkowatym kielichu. Owocem kurkumy jest torebka.
Głównym składnikiem rośliny jest kurkumina charakteryzująca się ostrym smakiem. Ze względu na intensywny, korzenny smak, w kuchni zazwyczaj stosuje się ją w niewielkich ilościach. Kurkuma posiada od 93 do 104 gatunków, które występują w tropikalnej części Azji.
Właściwości i substancje czynne
Kurkuma posiada całą gamę właściwości prozdrowotnych. Jej głównym składnikiem jest kurkumina, która nadaje roślinie ostry smak i żółty kolor. Substancja ta należy do kurkuminoidów i jest przeciwutleniaczem leczącym stany zapalne. Oprócz niej zawiera wiele witamin z grupy B, m.in. tiaminę, kwas foliowy, witaminę B6 czy ryboflawinę, a także witaminy E i K. W skład kurkumy wchodzą też żelazo, potas, wapń, magnez, sód, fosfor i cynk.
Kurkuma – zastosowanie
Kurkumę najczęściej spotykamy w postaci przyprawy wytwarzanej z korzenia, jednak swoje szerokie zastosowanie znajduje np. w medycynie. Dzięki substancjom takim jak tumeron i BDMC, sprawdza się ona w pobudzaniu komórek mózgowych, których negatywne zmiany zostały wywołane przez udar czy chorobę Alzheimera. Ponadto kurkuma doskonale sprawdza się jako antydepresant.
Kurkumina zawarta w roślinie wspomaga leczenie różnych rodzajów nowotworów, m.in. jelit, piersi, trzustki czy płuc. Stosuje się ją również jako środek rozkurczający lub antybakteryjny. Według badań przeprowadzonych przez naukowców z Ameryki, rośliną ta może hamować namnażanie się wirusów.
Oprócz zastosowania medycznego, kurkumę można spotkać jako składnik wielu produktów kosmetycznych, w których pełni rolę barwnika. Olejki pozyskiwane z niej służą natomiast jako dodatek do perfum. Kurkuma może również działać na skórę odmładzająco i przeciwtrądzikowo.
W jakiej postaci można ją stosować?
1. Odwar
Aby przygotować odwar z kurkumy, należy gotować na wolnym ogniu 1 łyżeczkę świeżego korzenia rośliny w 1 litrze wody. Roztwór taki doprowadzamy do wrzenia i gotujemy około 10- 15 minut. Po wystudzeniu, odwar odcedzamy. Dla wzbogacenia smaku można do niego dodać imbir, cynamon lub pieprz.
2. Przyprawa do posiłków
Kurkuma to jedna z wielu roślin stosowana przez miłośników zdrowego stylu życia. Ciekawostką jest to, iż dodanie do niej czerwonego pieprzu, spotęguje działanie rośliny na nasz organizm. Poza tym często stosuje się ją także w połączeniu z tłuszczami, które chronią kurkumę przed działaniem kwasów żołądkowych, pozwalając tym samym na jej dotarcie do jelita cienkiego.
3. Kataplazm
Jest to przygotowana z kurkumy pasta, nałożona na wacik lub gazę, często stosowana jako środek przeciwbólowy lub okład na stłuczenia.
4. Olejek eteryczny
Olejek eteryczny z kurkumy zawiera w swoim składzie alkohol seskwiterpenowy oraz cyneol, które mają swoje zastosowanie w stanach zapalnych. Używa się go także jako środek przeciwbólowy, antybakteryjny, rozkurczający, moczopędny czy przeciwalergiczny etc. Doskonale sprawdza się także w walce z rakiem, trądzikiem, artretyzmem czy zapaleniami.
