Badanie radiologiczne gruczołu piersiowego jest znane powszechnie pod nazwą mammografia. Jest to jedno z podstawowych badań piersi, które pozwala na wykrywanie zmian w dość wczesnym stadium. Rozróżnia się kilka rodzajów badań radiologicznych piersi, w zależności od zakresu oraz sposobu badania.
Rodzaje badań radiologicznych gruczołu piersiowego
Mammografia klasyczna – czyli tak zwana mammografia sutka, jest stosowana do badania gruczołu piersiowego i rozróżnienia poszczególnych struktur, także zmian chorobowych, które występują w okolicach sutka.
Kseromammografia – jest stosowana zamiast klasycznej mammografii w celu badania gruczołu piersiowego. W tym badaniu stosowany jest inny rodzaj detektora promieniowania rentgenowskiego. Przewagą tej metody nad klasyczną mammografią jest to, że oprócz sutka na zdjęciu widoczna jest ściana klatki piersiowej. Metoda ta jest jednak rzadziej stosowana, ponieważ koszt wykonania badania jest znacznie wyższy a w dodatku w czasie obróbki zdjęć istnieje spore ryzyko pojawienia się błędów.
Mammografia kontrastowa – znana również jako galaktografia. Jest to badanie gruczołu piersiowego połączone z podaniem pacjentce środka cieniującego, który bardzo mocno pochłania promieniowanie rentgenowskie.
Pneumocystomammografia – jest to badanie mammograficzne połączone z jednoczesną punkcją torbieli. Ten typ badania jest wykorzystywany, gdy podczas wcześniejszych badań piersi (na przykład USG) stwierdzi się występowanie torbieli.
Jakie są zalecenia do przeprowadzenia badania radiologicznego gruczołu piersiowego?
Mammografia powinna być wykonywana u kobiet regularnie, ponieważ jest jednym ze skuteczniejszych badań przesiewowych pozwalających na wczesną diagnostykę zmian występujących w okolicach gruczołu piersiowego. Badanie powinno być przeprowadzane co dwa lata u kobiet po 40. roku życia, natomiast co roku u kobiet, które ukończyły 50. rok życia. Ponadto badanie należy przeprowadzić zawsze, gdy zaobserwuje się zmiany w sutku, takie jak wyciek z brodawki, guz, bóle oraz wciągnięcie brodawki lub skóry. Badanie powinno być również wykonywane jako badanie kontrolne po amputacji sutka, nakłuciu torbieli w sutku oraz pneumocystografii. Mammografia jest wykorzystywana w celach kontrolnych również po chemio- , i radioterapii.
Jak przebiega badanie radiologiczne gruczołu piersiowego?
Czasami przed wykonaniem mammografii przeprowadza się badanie ultrasonograficzne piersi. Przed badaniem pacjentka rozbiera się od pasa w górę. Zazwyczaj zdjęcia wykonuje się w projekcji góra – dół oraz projekcji bocznej. Podczas wykonywania zdjęć pacjentka stoi, a pierś jest umieszczana między płytą kompresyjną a podstawką z kasetą rentgenowską. Czasami oprócz dwóch podstawowych projekcji wykonuje się projekcję skośną, która pozwala na ocenę stanu pachowych węzłów chłonnych.
Bardziej skomplikowana jest galaktografia. Na początku tego badania brodawka sutkowa zostaje odkażona, a następnie do ujścia przewodu mlecznego wprowadza się igłę, przez którą podawany jest środek kontrastowy. Po tym wykonuje się zdjęcia mammograficzne. Podobnie przebiega pneumocystomammografia, przy czym nakłucie wykonuje się w torbieli, która występuje w piersi. Nakłutą torbiel opróżnia się z płynu, a w jego miejsce wprowadzane jest powietrze, które ułatwia odczytanie zdjęcia, a poza tym działa leczniczo.
Do badania nie trzeba się w żaden specjalny sposób przygotowywać, jednak sugeruje się, że powinno być ono przeprowadzane w pierwszej fazie cyklu. Pozwala to uniknąć dyskomfortu oraz uczucia bólu, które często występują jeżeli badana jest pacjentka z drażliwością piersi, która pojawia się u wielu kobiet w drugiej fazie cyklu. Klasyczna mammografia oraz kseromammografia są badaniami, które trwają zaledwie kilka minut, natomiast pneumocystomammografia i galaktografia trwają od 20 do 30 minut.
