Cholangiografia jest badaniem radiologicznym dróg żółciowych, które służy ocenie oraz wykryciu ewentualnych zmian chorobowych w obrębie dróg żółciowych.
Dawniej terminem cholangiografia określano wyłącznie cholangiografię dożylną, która miała na celu uwidocznienie dróg żółciowych (po dożylnym podaniu środka cieniującego). W przeszłości cholangiografia miała zastosowanie głównie diagnostyczne do oceny patologii dróg żółciowych. W chwili obecnej ze względu na rozwój ultrasonografii, tomografii komputerowej i metod rezonansu magnetycznego, choliangiografia stała się elementem radiologii zabiegowej polegającej na udrażnianiu, poszerzaniu i protezowaniu dróg żółciowych.
Obecnie wyróżniamy choliangiografię
- śródoperacyjną
- pooperacyjną
- przeskórną
- przezwątrobową
- wsteczną, która jest częścią pankreatocholangiografii wstecznej
Choliangiografia – wskazania
- wystąpienie żółtaczki o nieznanym podłożu
- kamica przewodowa
- podejrzenie przewlekłego zapalenia trzustki
- kamica trzustki
- podejrzenie wystąpienia choroby nowotworowej
- podejrzenie zwężenia brodawki Vatera (miejsce ujścia dróg żółciowych do dwunastnicy)
- wystąpienie bólu w nadbrzuszu, u pacjentów po usunięciu pęcherzyka żółciowego lub po przebytych operacjach na drogach żółciowych
Cel wykonania cholangiografii
Cholangiografia dróg żółciowych wykonywana jest po podaniu dożylnym jodku kontrastującego, który jest nieprzepuszczalny dla promieni rentgenowskich (po badaniu, usuwany jest z organizmu wraz z żółcią). Żółć, która radiologicznie jest zacieniowana tworzy zarys wewnętrznych dróg żółciowych i pęcherzyka. Taki obraz, pozwala na ocenę kształtu i rozmiarów tych organów, ich umiejscowienia, typu powierzchni wewnętrznej i ewentualnej obecności kamieni w drogach żółciowych. Pozwala na ocenę, występowania ewentualnych zwężeń, stanów zapalnych oraz umożliwia wykrycie istniejących guzów. Badanie pozwala na pobranie komórek lub wycinków z miejsc zmienionych chorobowo. Następnie, pobrany materiał, można poddać badaniom laboratoryjnym pod mikroskopem, które pozwolą na postawienie właściwej diagnozy i rozpoczęcie leczenia. Przy pomocy odpowiednich narzędzi można również usunąć kamienie z dróg żółciowych a w przypadku ich zwężenia założyć protezę (krótką rurkę), która umożliwi odpływ żółci do dwunastnicy i tym samym zlikwiduje żółtaczkę.
Cholangiografia – opis badania
Znieczulenie miejscowe polega na spryskaniu błony śluzowej gardła środkiem znieczulającym w aerozolu. Dodatkowo, stosuje się znieczulenie dożylne, polegające na podaniu leku o działaniu uspokajającym i zwiotczającym mięśnie. Podczas badania pacjent leży na lewym boku. Między zęby pacjent ma włożony plastikowy ustnik, następnie przez jamę ustną wprowadzany jest wziernik zakończony obiektywem, który pacjent musi połknąć. Następnie lekarz wysuwa aparat dalej przez przełyk, żołądek do dwunastnicy obserwując przy tym badane organy na ekranie monitora. Przez brodawkę Vatera zostaje wstrzyknięty płyn zawierający środek kontrastowy. Na ekranie aparatu rentgenowskiego lekarz obserwuje badane organy i podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu.
W zależności od rodzaju zabiegu, trwa on zwykle od 15 – 60 minut.
Histopatolog po utrwaleniu, ocenia pobrane wycinki. Utrwalanie, barwienie i ocena przez histopatologa pobranej tkanki zajmuje ok. 2 tygodni
Zobacz także:
