W skład tej witaminy B3 wchodzą kwas nikotynowy oraz jego amid. Witamina B3, niacyna, witamina PP, kwas nikotynowy, amid kwasu nikotynowego, czynnik przeciwpelagryczny – to są nazwy tej samej witaminy. Nazwa witamina B3 pochodzi stąd, że została odkryta jako trzecia z grupy witamin B. Witamina PP pochodzi od jej pierwszej anglojęzycznej nazwy – Pellagra-Preventing factor. Jej angielska nazwa niacin (niacyna w j. polskim), powstała ze złożenia nicotinic acid i vitamin. Nazwa kwas nikotynowy była źle kojarzona z nikotyną, prawdopodobnie dlatego w powszechnym użyciu pozostały nazwy: witamina B3, PP i niacyna.
Ze wszystkich znanych witamin, to niacyna jest najbardziej odporna na działanie światła, temperatury czy powietrza. Pomimo tego, aby zachować jak najwięcej składników odżywczych potrawy najlepiej gotować na parze lub w małej ilości wody. Jest rozpuszczalna w wodzie.
Witamina B3 – najważniejsze informacje
Tryptofan – jeden z podstawowych dla życia aminokwasów, otrzymywany z pożywienia, w połowie zamieniany jest przez ludzki organizm w niacynę. Witamina B 3 jest potrzebna do wytwarzania energii na poziomie komórkowym oraz oddychania komórkowego. Przyłączając się do białka tworzy enzymy, które spalają węglowodany, tłuszcze i białko. Jest niezbędna do przemiany materii w mózgu (poprawia pamięć). Jest przeciwutleniaczem ( zwalcza wolne rodniki). Wpływa na równowagę hormonalną. Reguluje równowagę psychiczną i dobry sen. Poprawia krążenie i pracę serca. Działa na mięśnie i tkankę łączną. Reguluje poziom cholesterolu (zmniejsza stężenie złego cholesterolu i trójglicerydów i zwiększa stężenie dobrego cholesterolu). Rozszerza naczynia krwionośne. Utrzymuje prawidłowy poziom glukozy we krwi. Utrzymuje skórę w dobrej kondycji. Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego i nerwowego. Współdziała w detoksykacji organizmu ( np. obniża toksyczne działanie niektórych leków).
Witamina B3 – źródła występowania
Źródła niacyny znajdziemy w drożdżach, otrębach pszennych, wątrobie wieprzowej, nerkach, chudym mięsie (cielęcinie wołowinie), świeżych rybach ( śledziach, karpiu, łososiu), roślinach strączkowych (zielonym groszku, grochu, fasoli), suszonych owocach, kaszy jaglanej, soi, pomarańczach, pomidorach, ziemniakach, serze, ziarnach zbóż i słonecznika, mniejsze ilości tej witaminy znajdziemy w warzywach i mleku oraz jego przetworach.
Niedobory witaminy B3
Niedobór niacyny w organizmie człowieka zdarza się bardzo rzadko. Występuje w krajach rozwijających się (niedobory żywieniowe), u wegetarian, wegan i osób nadużywających alkoholu. Zdarza się też w regionach gdzie głównym źródłem pożywienia jest kukurydza przygotowana bez procesu nixtamalizacji.
Niedobór witaminy B 3 objawia się: zmianami zapalnymi na skórze (owrzodzenie jamy ustnej, łatwość zapadania na wszelkie choroby skórne, przebarwienia występujące na skórze, nasilenie trądziku pospolitego, stany zapalne skóry głowy, wypadanie włosów), zawroty i bóle głowy, obniżona wydolność mięśni, ogólne zmęczenie, utrata łaknienia, mdłości, zaburzenie pracy przewodu pokarmowego jelit i żołądka objawiające się uporczywymi biegunkami, rozstrój nerwowy objawiający się nagłym pobudzeniem lub depresją, niekontrolowane wybuchy agresji, zaburzenie snu.
Większe dawki witaminy PP należy przyjmować pod kontrolą lekarza. Nadmiar cukru powoduje utraty wchłoniętej niacyny.
Zobacz także:
