Cytologia jest podstawowym badaniem pozwalającym na wykrycie raka szyjki macicy we wczesnym stadium, co jest niezwykle ważne, ponieważ wcześnie wykryty rak szyjki macicy może zostać całkowicie wyleczony. Podczas cytologii wykrywane są także komórki w stadium przedrakowym. Badanie polega na pobraniu od pacjentki wymazu z szyjki macicy, a następnie po przygotowaniu preparatu, poddaniu go analizie. Cytologia trwa kilka minut i jest bezbolesna.
Kiedy wykonuje się cytologię?
Cytologii powinna poddawać się regularnie każda kobieta, która ukończyła 25 lat. Jeśli kobieta rozpoczęła współżycie płciowe, powinna zbadać się wcześniej, najpóźniej trzy lata po podjęciu współżycia. W późniejszych latach badanie powinno być wykonywane mniej więcej raz do roku, w niektórych przypadkach rzadziej, ale należy to skonsultować z lekarzem.
Oprócz tego, że cytologia jest badaniem profilaktycznym, jest przeprowadzana również w celu oceny efektów leczenia hormonalnego. Badanie pozwala określić termin owulacji, a także czas trwania drugiej fazy cyklu miesięcznego. Poza tym, badanie wykonuje się po leczeniu zachowawczym i operacyjnym nadżerki tarczy szyjki macicy, w celu kontroli efektów. Cytologię przeprowadza się także u kobiet ciężarnych, a jeżeli wymaz nie został pobrany w czasie ciąży, powinien zostać pobrany już na pierwszej wizycie ginekologicznej po porodzie.
Jaki jest najlepszy czas na wykonanie cytologii?
Wymaz do przeprowadzenia badania można pobrać praktycznie w każdym dniu cyklu, oprócz dni, w których u kobiety występuje krwawienie miesięczne. Nie zaleca się pobierania rozmazu wcześniej niż 4 dni po miesiączce ani później niż 4 dni przed kolejnym krwawieniem. Najbardziej jednoznaczne wyniki badania otrzymuje się, gdy cytologia jest przeprowadzana między 10 a 14 dniem cyklu.
Jak przygotować się do badania cytologicznego?
Do badania nie trzeba się w żaden specjalny sposób przygotowywać. Aby wynik cytologii nie był zaburzony, przez kilka dni przed planowaną datą badania nie należy stosować leków dopochwowych, a przez dwa dni przed badaniem trzeba powstrzymać się od współżycia płciowego. Jeśli badanie jest przeprowadzane u kobiety w wieku okołomenopauzalnym, czasami zaleca się przyjmowanie globulek zawierających estrogen, które pozwalają na prawidłowe zinterpretowanie wyników.
Zwykle cytologii nie przeprowadza się jeśli u kobiety pojawiła się infekcja intymna objawiająca się między innymi obfitymi upławami, pieczeniem oraz swędzeniem okolic intymnych. Zaleca się, aby najpierw całkowicie wyleczyć infekcję, ponieważ stan zapalny może sprawić, że wymaz nie będzie się nadawał do analizy.
Cytologia – Jak przebiega badanie?
Badanie jest przeprowadzane na fotelu ginekologicznym, jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut. Gdy pacjentka siedzi na fotelu lekarz delikatnie wkłada do pochwy wziernik, a następnie specjalną szczoteczką pobiera wydzielinę, w której zawieszone są komórki błony śluzowej szyjki macicy. Podczas pobierania wymazu możliwe jest uczucie lekkiego uszczypnięcia, jednak dyskomfort szybko mija. Rozmaz pobiera się z tarczy szyjki macicy oraz kanału szyki. Po pobraniu, próbki są nanoszone na szkiełka, utrwalane odczynnikami i wysyłane do laboratorium, gdzie są poddawane analizie.
Cytologia – Jak interpretować wynik?
Z wynikiem badania cytologicznego należy udać się do lekarza ginekologa. Jeśli wynik jest nieprawidłowy, nie musi to oznaczać poważnej choroby. Przed postawieniem diagnozy często powtarza się cytologię, a czasami przeprowadza również szereg dodatkowych badań, takich jak biopsja czy kolposkopia. W przypadku, gdy wynik jest niejednoznaczny i niejasny, należy powtarzać badanie częściej niż raz w roku. Nawet jeżeli wynik jest prawidłowy nie należy zapominać o regularnym badaniu.
