Wielu osobom goździki kojarzą się jedynie z grzanym winem oraz świątecznym piernikiem. Jednak okazuje się, że ta popularna przyprawa znalazła inne, bardzo szerokie zastosowania lecznicze. Od bardzo dawna stosowane są w tradycyjnej medycynie chińskiej, indyjskiej, ale również coraz częściej wykorzystuje się je w krajach całkowicie cywilizowanych jako środek znieczulający dziąsła w stomatologii.
Goździki stosowane są także w problemach układu trawiennego, przy niektórych nowotworach, jako środki przeciwrobacze, w oczyszczaniu organizmu oraz do zwiększania ciepłoty ciała (olejek eteryczny). Najogólniej rzecz ujmując są nierozwiniętymi pąkami kwiatowymi drzewa goździkowego. Ciemnobrunatna barwa goździków powstaje w momencie ich wysuszania i odymiania. Dosyć ostry i piekący smak zawdzięczają one olejkowi goździkowemu, który stanowi aż 20% składu, a zapach powodowany jest przez eugenol – organiczny związek chemiczny z grupy terpenów. Co warto zatem wiedzieć o tej mocno charakterystycznej przyprawie?
Goździki – skład
W 100 gramach zmielonych goździków znajduje się 6 g białka, 13 g tłuszczu, około 34 g błonnika i 66 g węglowodanów. Okazuje się, że goździki bogate się również w wiele cennych witamin, ponieważ w 100 g znajduje się: 0.2 mg witaminy C, 142 µg witaminy K, 9 mg witaminy E oraz 0.4 mg witaminy B6. Ponad to goździki zawierają kwas foliowy, ryboflawinę, niacynę, witaminę A oraz tiaminę. Z minerałów znajdują się tu: wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód oraz cynk. Najwięcej jest potasu, bo aż 1020 mg na 100 gram produktu.
Goździki na ból głowy oraz zębów
Jednym z najważniejszych zastosowań goździków jest łagodzenie różnego rodzaju bólu. Właściwość ta spowodowana jest występowaniem w goździkach eugenolu, który posiada działanie znieczulające. Już od dawna ludzie radzili sobie z bólem zęba za pomocą goździków, wystarczy jedynie rozgryźć kilka i potrzymać w buzi kilka minut. Innym sposobem jest namoczenie wacika w olejku goździkowym i otuleniu nim bolącego zęba. Ta praktyka pomaga również zredukować dyskomfort związany z zakażeniem zęba. Ból w innych miejscach ciała wymaga użycia samego olejku, ale powinien być on rozcieńczony lub w postaci pasty utworzonej ze zmielonych goździków i np. olejku cynamonowego. Wykazano również, że miejscowe wcieranie olejku goździkowego w skórę brzucha powoduje rozgrzanie przewodu pokarmowego, co może być przydatne w różnych dyskomfortach trawiennych.
Antynowotworowe właściwości goździków
Najnowsze badania dowodzą, że goździki należą do grupy przypraw, które przyczyniają się do efektywnego zmniejszania prawdopodobieństwa zachorowania na niektóre rodzaje nowotworów – chodzi tutaj głównie o nowotwór piersi. Co najciekawsze są w stanie również zabijać komórki nowotworowe, co kompletnie zadziwiło ekspertów, którzy się tym tematem zajmowali.
Goździki na zbyt wysoki poziom cholesterolu
W roku 2006 na konferencji naukowej Experimental Biology w USA doniesiono, że goździki spożywane regularnie obniżają poziom złego cholesterolu. Dodatkowo u osób biorących udział w badaniach stwierdzono obniżenie poziomu glukozy we krwi oraz trójglicerydów. Nie zaobserwowano natomiast istotnych zmian w poziomie dobrego cholesterolu. Warto również wspomnieć, że olej goździkowy istotnie wpływa na tworzenie nadtlenowych grup lipidów, których nadmierna ilość zwiększa ryzyku wystąpienia zawału serca.
Goździki na przykry zapach z ust
Goździki już od długiego czasu wykorzystywane są do usuwania z ust przykrego zapachu. W tym celu wystarczy jednorazowo possać w ustach kilka goździków. Właściwość ta była stosowana wielokrotnie w historii, co zapisane jest w wielu księgach i kronikach.
Zobacz także: Kiszonki – dlaczego warto je jeść?