Echokardiogram to nieinwazyjna technika diagnostyki obrazowej struktur serca oraz dużych naczyń. Inaczej nazywana ultrasonokardiografią (UKG) lub badaniem echa serca. Badanie wykonywane jest przy użyciu techniki opartej na wykorzystaniu zjawiska odbicia wiązki ultradźwięków (ultrasonografia, od serca i jego naczyń, przy wykorzystaniu ultradźwięków o częstotliwości 1,5 – 10 MHz. Badanie pozwala na ocenę kurczliwości mięśnia sercowego oraz ocenę wymiarów struktur serca i dużych naczyń. Echokardiogram umożliwia także na ocenę budowy i działania zastawek serca, na pomiar wielkości i ocenę pracy komór serca. Badanie umożliwia ponadto diagnostykę wad serca oraz nowotworów mięśnia sercowego. Echo serca daje możliwość zdiagnozowania obecności płynu w worku osierdziowym.
Echokardiogram (echo serca) – wskazania do wykonania badania
Wskazaniem do wykonania echa serca są takie choroby jak: choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego), zapalenie mięśnia sercowego, choroba zakrzepowo – zatorowa, bakteryjne zapalenie wsierdzia, przy zaburzeniach rytmu serca itp.
Przygotowanie do echokardiogramu
Badanie echa serca wykonywane przy diagnozowaniu problemów i nieprawidłowości serca (szczególnie po zawale, przy uszkodzeniach mięśnia sercowego) jest badaniem nieinwazyjnym, bezbolesnym i zupełnie bezpiecznym. Może być wykonane zarówno w gabinecie lekarskim jak i w warunkach szpitalnych przy łóżku chorego. Do badania echa serca pacjent nie musi się specjalnie przygotowywać. Wcześniej jednak wskazane jest wykonanie wstępnego badania kardiologicznego – EKG i RTG klatki piersiowej. Przed echokardiogramem wyniki tych badań należy przekazać lekarzowi wykonującemu badanie. Pacjent rozbiera się do pasa, pozostaje ułożony w pozycji na wznak lub na lewym boku. Lewa ręka pozostaje uniesiona za głowę. Na głowicę aparatu nakładany jest żel, żeby można było przyłożyć do klatki piersiowej pacjenta głowicę ultrasonografu w okolice serca. Podczas wykonywania echokardiogramu lekarz ma możliwość obserwowania na monitorze zmian w budowie serca oraz nieprawidłowości w jego pracy. Badanie zazwyczaj trwa od 30 do 90 minut. Niekiedy badanie echa serca wykonywane jest przez przełyk pacjenta. Wówczas badanie odbywa się w znieczuleniu miejscowym (w przypadku dzieci wykonywane jest w znieczuleniu ogólnym). Pacjent w tym przypadku powinien być na czczo. Przed badaniem chory otrzymuje środek uspokajający. Podobnie jak w przypadku gastroskopii głowica aparatu zostaje wprowadzona poprzez krtań i pod kontrolą monitora umieszczona na wysokości serca. Dopiero wtedy następuje ocena serca i jego pracy. Echo serca obciążeniowe przeprowadzane jest po wysiłku fizycznym pacjenta. Badanie to często nazywane jest testem wysiłkowym. Dla porównania najpierw wykonywane jest zwykłe echo serca, po czym pacjent poddawany jest obciążeniu wysiłkowemu np. jeździe na rowerze stacjonarnym. Następnie wykonuje się ponownie echokardiogram. Obecnie stosuje się różne techniki echokardiograficzne:
- echokardiografię jednowymiarową (obecnie prawie nie stosowaną)
- echokardiografię dwuwymiarową (umożliwia ona uzyskanie obrazu narządów w dwóch płaszczyznach)
- echokardiografię dopplerowską (która rejestruje przepływ krwi w jamach serca i naczyniach krwionośnych)
Zobacz także: Echokardiografia – opis i przebieg badania
