Prototyp urządzenia jakim jest laparoskop w swojej pierwotnej wersji został skonstruowany przez Philipa Bozzini około 200 lat temu. Nie wzbudziło to jednak powszechnego zainteresowania. Laparoskopia była wtedy używana do diagnostyki jamy brzusznej, później służyła do pobierania wycinków do badań histopatologicznych.
Obecnie laparoskopia zaczęła się bardzo intensywnie rozwijać i konkurować z tradycyjnymi zabiegami chirurgicznymi. Po zabiegach chirurgicznych wykonanych metodą laparoskopii pozostają minimalne blizny, rany goją się lepiej, a pacjent o wiele szybciej wraca do normalnego funkcjonowania (krótsza hospitalizacja oraz rekonwalescencja). Dzisiaj nazywamy laparoskopię medycyną przyszłości.
Laparoskopia polega na wziernikowaniu jamy otrzewnowej. Przy pomocy laparoskopu można obejrzeć i ocenić makroskopowo wątrobę, pęcherzyk żółciowy, śledzionę, przeponę, narządy rodne i inne organy. Podczas zabiegu laparoskopowego istnieje możliwość wykonania biopsji lub usunięcia niektórych narządów, rozbijania złogów a nawet przeprowadzania skomplikowanych zabiegów na żołądku.
Laparoskopia – wskazania do wykonania badania
Zabiegi laparoskopowe mają zastosowanie diagnostyczne i typowo zabiegowe:
- Laparoskopia diagnostyczna jest wykonywana, gdy konieczna jest ocena wnętrza ciała pacjenta, polegająca na ustaleniu przyczyny dolegliwości, oszacowaniu zaawansowania choroby, ustaleniu konieczności przeprowadzeniem tradycyjnego zabiegu operacyjnego. Stosowana jest także w przypadku podejrzenia choroby nowotworowej. W przypadku laparoskopii istnieje możliwość pobrania wycinka do badania histopatologicznego. Można też przy jej pomocy przeprowadzić takie zabiegi diagnostyczne jak cholangiografia, cholecystografia, pomiar ciśnienia śledzionowo – wrotnego.
- Laparoskopia zabiegowa – przy pomocy tej metody operacyjnej można usunąć pęcherzyk żółciowy, rozbić złogi pęcherzyka żółciowego, zoperować śledzionę, wyrostek robaczkowy, torbiele jajników, mięśniaki macicy, refluks żołądkowo – przełykowy, niektóre przepukliny, u osoby otyłej można np. założyć opaskę na żołądek lub zatamować krwawienia.
Laparoskopia – przygotowanie do badania
Przed zabiegiem pacjent oprócz innych badań diagnostycznych wykonywanych przed zabiegiem laparoskopii powinien mieć oznaczoną grupę krwi oraz być zaszczepionym na żółtaczkę. Dzień przed zabiegiem powinien być na lekkostrawnej diecie. Jeśli istnieje taka potrzeba należy ogolić powierzchnię brzucha (w przypadku mężczyzn).
Jak przebiega laparoskopia?
Laparoskopia jest zabiegiem wykonywanym w warunkach szpitalnych. Przebiega w znieczuleniu ogólnym pacjenta. Po znieczuleniu pacjenta i właściwym przygotowaniu pola operacyjnego, należy wytworzyć odmę otrzewnową. Lekarz wprowadza igłę odmową, następnie wpompowuje do jamy otrzewnowej gaz (3 – 5 l). Jama otrzewnowa, która się wytworzy stwarza bezpieczne warunki do wprowadzenia trokaru. Następnie lekarz nacina przy pomocy skalpela skórę na ok. 1 cm (w okolicy pępka), w tym miejscu wprowadza się trokar, następnie usuwa się mandryn i wsuwa się właściwy laparoskop. Lekarz ocenia przestrzeń jamy otrzewnej, ewentualnie wykonuje zabieg operacyjny lub pobiera wycinek do badania histopatologicznego. Po zakończeniu, laparoskop jest usuwany, poprzez trokar wypuszczany jest wcześniej wprowadzony gaz i powłoki brzuszne zostają zaszyte.
Laparoskopia – możliwe powikłania
Badanie laparoskopowe łączy się z możliwością powikłań min.: odmą podskórną śródpiersiową, opłucną, zatorem powietrznym, żółciowym zapaleniem otrzewnej, krwawieniem z miejsca wkłucia lub pobrania wycinków lub powikłaniami układu krążenia.
Zobacz także: Żylaki nóg – kiedy pomoże skleroterapia?