Artrografia, inaczej rezonans magnetyczny (obraz RTG),wykonywana jest w celu oceny przez lekarza uszkodzeń powstałych np. w więzadłach stawów lub uszkodzeń elementów chrzęstnych.
Badanie to, jest wykonywane po wcześniejszym dostawowym podaniu 10 -20 ml roztworu paramagnetycznego środka kontrastowego. W badaniu radiologicznym jakim jest artroskopia zazwyczaj do jamy stawowej wprowadza się środek kontrastowy o dużej przezroczystości, np. tlenu, dwutlenku węgla – artropneumografia lub artrografia gazowa. Są też stosowane substancje nieprzepuszczalne dla promieni rentgenowskich np. soli jodowych w połączeniu z niewielkimi ilościami nowokainy. W niektórych przypadkach stosowane są oba środki kontrastujące jednocześnie. Badanie dla lepszego zobrazowania, jest wykonywane w kilku płaszczyznach: poprzecznych, czołowo – skośnych, strzałkowo – skośnych (w obrazach T1- zależnych i sekwencjach z saturacją tłuszczu FAT -SAT, SPIR). Pomimo rozpowszechnienia się nowych metod diagnostycznych takich jak ultrasonografia czy jądrowy rezonans magnetyczny, artrografia jest nadal stosowana jest nadal stosowana, szczególnie w przypadku uszkodzeń menisku.
Jakie są wskazania do wykonania artografii?
- zwyrodnienia stawów
- zmiany zapalne w obrębie stawów
- uszkodzenia więzadeł
- urazy łękotek
- uszkodzenia chrząstek
- zmiany nowotworowe
Artrografia: jak wygląda badanie
Artrografię wykonuje się zarówno w warunkach szpitalnych jak i ambulatoryjnych. Procedury mogą się nieco różnić w zależności od schorzenia lub praktyk lekarskich. Procedura wygląda w sposób następujący:
- pacjent powinien odsłonić badane miejsce (rozebrać się), zdjąć biżuterię i inne przedmioty mogące kolidować (wpływać na fałszywy obraz)
- pacjent może zostać poproszony np. o położenie się na łóżko do badań
- podłączenia rentgenowskie mogą zostać umieszczone przed podaniem kontrastu
- skóra w badanym miejscu jest przetarta roztworem antyseptycznym i obłożona sterylnymi wacikami
- następnie zostaje podany miejscowy środek znieczulający
- po sprawdzeniu, że znieczulenie zadziałało zostaje podany barwnik kontrastując
- po podaniu kontrastu pacjent może zostać poproszony np. o krótki spacer, by środek kontrastujący równomiernie został rozprowadzony w stawie
- następnie zostaje wykonane zdjęcie rentgenowskie, zdjęcia wykonywane są w różnych pozycjach, tak by uzyskać pełen obraz urazu
Wyniki badania pacjent otrzymuje w formie opisowej i w postaci płyty zawierającej obraz.
O jakich objawach występujących po zabiegu należy powiadomić lekarza?
- zaczerwienienie lub obrzęk w miejscu podania kontrastu
- wystąpienie gorączki
- bolesność w miejscu podania kontrastu
Artrografia: jak należy zachowywać się po badaniu
Po zakończonym zabiegu, lekarz udziela pacjentowi szczegółowych instrukcji odnośnie dalszego postępowania. Pacjent otrzymuje środki przeciwbólowe, informację odnośnie ruchomości badanego stawu, informuje o wszelkich ograniczeniach, mówi o tym w jaki sposób należy pielęgnować badany staw, uświadamia na jakie objawy niepokojące należy zwrócić uwagę. Możesz zostać poproszony o nie forsowanie badanego stawu przez kilka godzin po zabiegu. W obrębie badanego miejsca możliwe jest wystąpienie obrzęku na który należy stosować okłady z lodu. Należy przyjąć zaordynowany przez lekarza środek przeciwbólowy. Po artrografii stawu kolanowego należy nosić opaskę usztywniającą staw. Przez kilka dni po badaniu, w stawie podczas wykonywania ruchu możemy słyszeć dźwięki przypominające kliknięcia. Nie jest to objaw niepokojący i po kilku dniach powinien ustąpić.
Zobacz także: