Odwodnienie u dzieci i niemowląt stanowi stan mogący zagrażać życiu. Każdy rodzic powinien wiedzieć, skąd się ono bierze i jak rozpoznać jego objawy u swojej pociechy. Zgodnie z definicją odwodnienie jest stanem, w którym poziom wody w organizmie spada poniżej pewnego określonego poziomu, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania tkanek i narządów.
Skąd bierze się odwodnienie u dzieci?
Do utraty wody u dziecka dochodzi oczywiście na drodze fizjologicznej: w czasie oddychania, z moczem, w czasie pocenia się. Duże ilości wody „wyparowują” z organizmu w czasie gorączki lub gdy dziecku jest nadmiernie ciepło, lub przebywa w miejscach i pomieszczeniach o niskim poziomie wilgotności. U dzieci do odwodnienia może dojść bardzo szybko, więc jeśli przez pewien czas nie dostanie nic do wypicia, może się odwodnić.
Najczęściej jednak dzieci odwadniają się na skutek wymiotów i biegunek, głównie tych powodowanych przez infekcje rota wirusowe, potocznie nazywane jelitówką lub grypą żołądkową.
Czym jest odwodnienie?
Gdy organizm się odwadnia „pozbywa” się wody i razem z nią elektrolitów, czyli wodnych roztworów jonów soli – potasu, sodu, magnezu czy też wapnia. Mają one działanie regulujące dla funkcjonowania całego organizmu i stanowią składniki niezbędne dla prawidłowego przebiegu większości funkcji życiowych.
Przy odwodnieniu może pojawiać się ich czasowy niedobór, który wywołuje zaburzenia w gospodarce wodno-elektrolitowej ustroju. W rezultacie dochodzi do groźniejszych zaburzeń w działaniu układów wewnętrznych. Mogą pojawić się omdlenia, wzrost ciśnienia tętniczego, zaburzenia rytmu serca, obrzęki, drżenie mięśni.
Jakie są objawy u dziecka?
- Dziecko płacze, ale z jego oczu nie wydostają się łzy,
- Przesuszenie warg, języka i błon śluzowych jamy ustnej,
- Dziecko jest rozdrażnione lub apatyczne,
- Głos dziecka wydaje się chrapliwy,
- Zapadnięcie oczu, często widoczne zasinienia pod nimi w kształcie trójkątów,
- Zapadnięcie ciemiączka u niemowląt stanowi jeden z bardziej wyróżniających objawów odwodnienia,
- Dziecko oddaje mało moczu i ma on ciemne zabarwienie, możliwe jest jednak również całkowite wstrzymanie oddawania moczu,
- Osłabienie,
- Wiotkość,
- Obniżone napięcie skóry – jeśli złapiemy ją pomiędzy dwa palce i puścimy to fałd skórny, nie ułoży się od razu we właściwej pozycji.
Zobacz także: Ciemiączko – jego rola, zarastanie i możliwe problemy
Stopnie odwodnienia organizmu u dziecka
Wymienione objawy następują zwykle stopniowo po sobie i nie muszą wszystkie pojawić się u jednego dziecka. Jednak z uwagi na ich różne nasilenie znany jest podział na stopnie odwodnienia u dziecka:
- I stopień odwodnienia u dziecka – jest to odwodnienie lekkie, dziecko traci mniej więcej 1% masy ciała, odczuwa silne pragnienie, nieustannie chce pić, ma przesuszone śluzówki i wargi.
- II stopień odwodnienia – odwodnienie umiarkowane – dziecko może utracić do 4% masy ciała, występuje osłabienie i przyspieszenie akcji serca, odnotowywana jest również niewielka ilość moczu, ospałość, suchość w ustach, niski stopień elastyczności skóry.
- III stopień odwodnienia – odwodnienie ciężkie – dziecko traci do 10% masy ciała, jego oddech jest przyspieszony, wyróżniający jest całkowity brak moczu, spada ciśnienie tętnicze krwi, skóra jest lepka i zimna, dziecko jest wiotkie, a jego stan bardzo ciężki.
Odwodnienie jest stanem szczególnie niebezpiecznym dla niemowląt oraz małych dzieci do 3 roku życia. W późniejszym okresie nawodnienie przychodzi już łatwiej. Jeśli u dziecka wystąpią wymioty lub / i biegunka, zrobi się blade i wyraźnie będzie źle się czuło, należy skontaktować się z lekarzem i nie czekać na pogorszenie się jego stanu.
W przypadku najmłodszych w większości przypadków konieczna jest kilkudniowa hospitalizacja i podanie leków nawadniających w kroplówce dożylnie.
PAMIETAJ!
Odwodnienie u małego dziecka zagraża jego życiu! Z noworodkiem jedź do szpitala, jeśli kilkukrotnie zwymiotuje lub pojawią się luźniejsze stolce! Ten proces postępuje bardzo szybko!
Czytaj również: Objawy grypy jelitowej i odwodnienia u dzieci
