Badanie radiologiczne górnego odcinka przewodu pokarmowego jest znane również pod nazwą badania kontrastowego przełyku, żołądka oraz dwunastnicy. Przed badaniem pacjent przyjmuje doustnie środek, który pochłania promieniowanie rentgenowskie, dzięki czemu możliwe jest uwidocznienie górnego odcinka przewodu pokarmowego. Badanie przeprowadza się w celu zobaczenia zmian, zwężeń i nieprawidłowości jakie mogą występować w górnym odcinku przewodu pokarmowego.
Jakie są zalecenia do wykonania badania górnego odcinka przewodu pokarmowego?
Badanie kontrastowe przełyku, żołądka i dwunastnicy wykonuje się, gdy istnieje podejrzenie, że w obrębie tych narządów występują zmiany, takie jak naddatki cieniowe lub ubytki. Jest ono wykorzystywane również do weryfikacji podejrzenia chorób jelita cienkiego. Zaleca się przeprowadzenie badania górnego odcinka przewodu pokarmowego w sytuacji, w której u pacjenta nie można wykonać badania endoskopowego, które jest jednym z prostszych badań, dzięki którym wykrywa się nieprawidłowości w górnym odcinku przewodu pokarmowego. Badanie radiologiczne przeprowadza się również jako uzupełnienie badania endoskopowego lub w sytuacjach, gdy wynik badania endoskopowego jest niepewny lub niewystarczająco dokładny.
Jak przygotować się do badania radiologicznego górnego odcinka przewodu pokarmowego?
Przygotowanie do tego typu badania jest niezwykle ważne. Pacjent musi przyjść na badanie na czczo. Co więcej, jeżeli badanie będzie przeprowadzane rano, dzień wcześniej pacjent nie może jeść kolacji, a ostatni posiłek należy zjeść do godziny 18. Jeśli badanie ma się odbyć popołudniu, dozwolona jest lekka kolacja. W dniu badania pacjent powinien zrezygnować z palenia papierosów. Na badanie warto zabrać ze sobą wyniki poprzednich badań górnego odcinka przewodu pokarmowego, o ile były one kiedykolwiek wykonywane. Poza tym, konieczne jest poinformowanie lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, a w szczególności o lekach, które zostały przyjęte przez pacjenta w dniu badania. Jeżeli podczas badania radiologicznego górnego odcinka przewodu pokarmowego pojawią się jakiekolwiek dolegliwości, należy poinformować o nich lekarza przeprowadzającego badanie.
Jak przebiega badanie radiologiczne górnego odcinka przewodu pokarmowego?
Przed badaniem pacjentowi podaje się doustnie około 50 ml kontrastu, czyli zawiesiny barytu. Następnie, pacjent jest obracany wokół własnej osi, a specjalista wykonuje odpowiednie zdjęcia, czasami wspomagając się radioskopią. Pacjenta bada się zarówno na stojąco, jak i w pozycji leżącej, dzięki czemu możliwe jest uwidocznienie zmian występujących w różnych miejscach przewodu pokarmowego, a kontrast może równomiernie pokryć ścianki przewodu pokarmowego. Czasami osoba wykonująca badanie uciska na powłoki brzuszne, przez co większa ilość środka cieniującego znajduje się w określonych obszarach przewodu pokarmowego. W niektórych przypadkach pacjent może zostać poproszony o chwilowe wstrzymanie oddechu. Wynik badania jest przekazywany pacjentowi w formie opisu, do którego czasami, zwłaszcza jeżeli stwierdzi się jakieś nieprawidłowości, dołączane są zdjęcia radiologiczne.
Badanie kontrastowe przełyku, żołądka i dwunastnicy trwa kilkanaście minut i jest w pełni bezbolesne. Może być okresowo powtarzane. Badania nie wykonuje się u kobiet w ciąży, ponieważ dawka promieniowania na jaką narażony jest człowiek podczas badania radiologicznego może być szkodliwa dla rozwijającego się płodu. U kobiet w wieku rozrodczym zaleca się aby przeprowadzić badanie w pierwszej połowie cyklu, tak aby zminimalizować ryzyko tego, że kobieta jest w ciąży. Jeżeli istnieje podejrzenie, że kobieta jest w ciąży, badania nie można wykonać.
