Procesem fizjologicznym jest ruchomość, a następnie wypadanie uzębienia mlecznego u dzieci. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku osób dorosłych. Chociaż zęby posiadają naturalną ruchomość, to jest ona minimalna i zwykle nieodczuwalna. Co zrobić, gdy stały ząb się rusza? Każdą niestabilność, zwłaszcza taką, która pojawiła się nagle, należy skonsultować ze specjalistą. Stomatolog zdiagnozuje przyczynę problemu i wskaże właściwy sposób postępowania, by wzmocnić osłabiony korzeń lub wybierze najodpowiedniejszą metodę leczenia, by uratować ząb.
Czy zdrowe zęby stałe mogą się ruszać?
Czy zęby mogą się lekko ruszać? Tak, jednak najczęściej problem ten zaczyna się około 30-go roku życia. Po paru latach, bez odpowiedniej profilaktyki i leczenia, może dojść do znacznego rozchwiania, a nawet utraty uzębienia. By określić zaawansowanie schorzenia w stomatologii wyróżnia się cztery stopnie ruchomości zęba (skala Halla), które określają jego podatność na ruch w wymiarze wargowo-językowym, w zależności od tego, jak jest chwiejny.
- 0 stopień ruchomości – tzw. minimalna ruchomość
- 1 stopień ruchomości – przemieszczenie w kierunku wargowo-językowym do 1 mm
- 2 stopień ruchomości − ząb przesuwa się w kierunku wargowo-językowym od 1 mm do 2mm
- 3 stopień ruchomości − oprócz kierunku wargowo-językowego zęby poruszają się także w pionie
Stopień wychylenia określa się statycznie (na przykład za pomocą palca) lub dynamicznie przy pomocy urządzenia elektronicznego zwanego periotestem. Drugi sposób uważa się za bardziej bezpieczny oraz precyzyjny. Stwierdzenie rozchwiania świadczy o tym, że w jamie ustnej doszło do nieprawidłowości, należy je jak najszybciej poddać diagnozie.
Czytaj więcej: Profilaktyka problemów zębów i dziąseł
Ruszające się zęby – przyczyny
Na nadmierną ruchomość zębów wpływać mogą czynniki chorobowe, ale także nagłe, takie jak uraz. Do najczęstszych jej przyczyn należą:
- zwichnięcie lub złamanie zęba – uszkodzenie mechaniczne, zwykle zębów przednich,
- paradontoza – zaawansowana choroba przyzębia prowadzi do cofnięcia się dziąsła i odsłonięcia korzeni, zabierając zębom podparcie,
- leczenie kanałowe – ruszanie się jest wynikiem wielu wypełnień lub słabej odbudowy protetycznej,
- bruksizm – niestabilność zębów jest jednym ze skutków choroby polegającej na nieświadomym zgrzytaniu,
- aparat ortodontyczny – podczas leczenia ortodontycznego u pacjentów może występować przejściowa ruchomość, która jest zjawiskiem normalnym, świadczy o przesuwaniu się zębów, jednak wymaga obserwacji i kontroli,
- niewłaściwa dieta – ruch wyczuwalny przy dotknięciu zęba językiem, spowodowany niedoborem białka, witaminy D i wapnia.
Czy można uratować ruszający się ząb? Jak go leczyć?
Czy ruszający się ząb trzeba usunąć? Wszystko zależy od genezy powstania problemu. Gdy w wyniku urazu dochodzi do zwichnięcia, czyli zerwania więzadeł w zębodole, najważniejszy jest czas reakcji. Utracony po uderzeniu ząb można uratować tzw. replantacją, czyli wprowadzeniem go na miejsce i ustabilizowaniem z sąsiednimi zębami. Najlepiej by lekarz wykonał ją w ciągu godziny od urazu.
Ruchomość korony w wyniku złamania należy leczyć przez odbudowę za pomocą wkładu koronowo-korzeniowego i korony protetycznej. Gorsze rokowania są w przypadku złamania zlokalizowanego poniżej linii dziąsła.
Najczęstszą przyczyną rozchwiania zębów jest paradontoza, czyli przewlekła choroba tkanek utrzymujących ząb w kości. Profilaktyka w postaci prawidłowej higieny może zatrzymać rozwój choroby. Jednak to stomatolog powinien zdecydować o metodach, które pozwolą na zniwelowanie problemu, wzmocnienie tkanek otaczających ząb i utrzymanie go w stabilnej pozycji. Ruszająca się korona zęba to wskazanie dla lekarza do wykonania badania radiologicznego. Obraz pozwoli na dokładną diagnozę i zaplanowanie postępowania terapeutycznego.
Kieretaż
Zalecany, gdy rozchwianie wpływa na zdrowie jamy ustnej i jest konsekwencją paradontozy. Jest to zabieg, który przeciwdziała ruszaniu się zębów, dzięki spłyceniu kieszonek dziąsłowych za pomocą kiretów. Efektem jest zniwelowanie miejsc podatnych na odkładanie się szkodliwego kamienia nazębnego. Specjaliści w klinice Warsaw Dental Center wykonują tę procedurę w znieczuleniu miejscowym. Po ustąpieniu stanu zapalnego dochodzi do regeneracji dziąseł, które ponownie stają się ochroną dla szyjek zębowych.
Szynowanie
Jedną z metod stosowanych w przypadku problemów z ruszającymi się zębami jest zakładanie specjalistycznej szyny w postaci taśmy . Stanowi ona niewidoczne połączenie między siekaczami, wzmacnia je, dając stabilność i oparcie. Ten krótki i bezbolesny zabieg przyklejenia szyny zalecany jest, gdy rozchwianie jest duże, co znacznie utrudnia spożywanie posiłków. Chwiejące się zęby mogą być także powodem problemów z wyraźną mową. W takim przypadku niezbędne jest leczenie chirurgiczne.
Protetyka
Częstym zjawiskiem jest ruszający się ząb po leczeniu kanałowym. Liczne wypełnienia i zabiegi endodontyczne mogą znacząco osłabić jego strukturę i doprowadzić do rozchwiania. Odpowiednim wzmocnieniem może okazać się odbudowa protetyczna, zapewniająca stabilność. Protetyk w klinice Warsaw Dental Center dopasuje indywidualny plan leczenia, po wykonaniu niezbędnych badań i konsultacjach z lekarzami innych specjalizacji. Zaproponuje nowoczesne metody i rodzaje uzupełnień.
Jak wzmocnić ruszające się zęby?
Zdrowa, pełnowartościowa dieta, prawidłowa i systematyczna higiena jamy ustnej oraz regularne wizyty u specjalisty to działania profilaktyczne, które mają na celu uchronić pacjenta przed ruchomością zębów. W utrzymaniu dziąseł i kości w dobrej kondycji pomoże scaling. Usuwanie specjalnym urządzeniem ultradźwiękowym kamienia nazębnego, nalotu i czyszczenie kieszonek przyzębnych zapobiega powstawaniu stanu zapalnego. W klinice Warsaw Dental Center kompleksowy zabieg scalingu wykonywany jest ultrasonicznymi instrumentami, które generują 30 000 tysięcy drgań na sekundę. W celu usunięcia płytki, która drażni dziąsła, oczyszczone powierzchnie zębowe są polerowane gumkami i pastami. Użycie płynu antyseptycznego obkurcza dziąsła, likwiduje krwawienie i powoduje ich powrót do stanu sprzed nagromadzenia kamienia.
Zobacz także: Implanty stomatologiczne – kiedy warto się zdecydować?