Kolonoskopia jest badaniem, którego pacjenci zazwyczaj chcą uniknąć, ponieważ wywołuje uczucie skrępowania i dyskomfortu. Badanie polega na wprowadzeniu endoskopu przez odbyt pacjenta i obejrzeniu przy jego pomocy ścian jelita. Ważnym wskazaniem do przeprowadzenia badania jest podejrzenie chorób dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Kolonoskopia pozwala również wykryć poważne choroby takie jak rak jelita grubego.
Jakie są wskazania do przeprowadzenia kolonoskopii?
Kolonoskopię przeprowadza się między innymi w celu zdiagnozowania schorzeń dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Wskazaniem do przeprowadzenia kolonoskopii jest obecność krwi utajonej w kale oraz krwawienie z przewodu pokarmowego. Badanie jest zalecane, gdy u pacjenta podejrzewa się raka jelita grubego. Kolonoskopię powinno się przeprowadzić również wtedy, gdy pacjent cierpi na silne bóle brzucha o niewyjaśnionej przyczynie, niedokrwistość, częste biegunki, zaparcia oraz inne zaburzenia wypróżniania. Kolonoskopię przeprowadza się również w celach leczniczych. Podczas takiego zabiegu usuwa się polipy oraz ciała obce występujące w przewodzie pokarmowym. W niektórych przypadkach badanie wykonuje się w celach profilaktycznych. Takiemu badaniu powinny być poddane osoby, które cierpią na chorobę Leśniowskiego – Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Jak należy przygotować się do kolonoskopii?
Przed badaniem zaleca się, aby pacjent odstawił na jakiś czas leki mogące wpływać na rozrzedzenie krwi, takie jak aspiryna czy acard. Na około tydzień przed zabiegiem nie powinno się przyjmować środków zawierających żelazo. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić odstawienie leków przyjmowanych w chorobach przewlekłych, takich jak na przykład cukrzyca. Przed poddaniem się zabiegowi kolonoskopii ważne jest stosowanie lekkostrawnej diety. Co najmniej trzy dni przed kolonoskopią nie należy jeść owoców pestkowych, maku oraz siemienia lnianego. Na dwa dni przed kolonoskopią należy stosować dietę płynną, a dzień przed badaniem konieczne jest zażycie środka przeczyszczającego. Później nie należy już nic jeść, konieczne jest jednak przyjmowanie dużych ilości płynów, najlepiej niegazowanej wody. Przed zabiegiem niezbędne jest dokładne oczyszczenie przewodu pokarmowego. W tym celu pacjent przyjmuje środek przeczyszczający.
Jak przebiega kolonoskopia?
W czasie badania pacjent leży na leżance w gabinecie zabiegowym. Badanie przeprowadza się w pozycji leżącej na lewym boku. Nogi pacjenta muszą być mocno ugięte w kierunku brody. Na początku lekarz ogląda dokładnie okolice odbytu zwracając szczególną uwagę na wygląd i zabarwienie skóry. Następnie smaruje okolice odbytu żelem znieczulającym i wprowadza palec do odbytu w celu wykonania badania per rectum. Później do odbytnicy wprowadza się ednoskop. Dzięki temu narzędziu możliwe jest dokładne obejrzenie ścian jelita. Dodatkowo, w celu poprawy widoczności i umożliwienia głębszego wprowadzenia endoskopu, do jelita wdmuchuje się powietrze. Badanie trwa zazwyczaj około 20 – 40 minut.
Podczas badania pacjent może odczuwać rozpieranie, skurcze w obszarze jamy brzusznej oraz wzdęcie, jednak oprócz tych nieprzyjemnych doznań, badanie nie jest bolesne. Badaniu może towarzyszyć dyskomfort spowodowany wydostawaniem się z odbytu gazów lub płynów, jednak nie należy się tym krępować, ponieważ są to naturalnie występujące objawy. Jeżeli pacjent nie jest w stanie znieść badanie, kolonoskopię przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym.
Ważne jest, aby po badaniu nie wstrzymywać gazów, ponieważ pozwoli to na szybkie ustąpienie wzdęcia i ewentualnego bólu brzucha. Jeśli badanie było przeprowadzane w znieczuleniu ogólnym, pacjent musi pozostać pod kontrolą lekarza przez co najmniej godzinę po badaniu. W dniu, w którym wykonywana jest kolonoskopia nie można prowadzić samochodu, niezależnie od tego jaki typ znieczulenia zastosowano.
