Bąblowica to wyjątkowo niebezpieczna i jednocześnie kłopotliwa we właściwym zdiagnozowaniu choroba pasożytnicza. Zakażenie wywoływane jest przez bąblowca, czyli tasiemca bąblowcowego. Infekcja ma miejsce najczęściej w okresie letnim, gdyż właśnie wtedy organizujemy wyjazdy za miasto, udajemy się do lasów. Jaja tego pasożyta występują na nieumytych jagodach, malinach czy jeżynach – powinniśmy więc pamiętać, aby nie zjadać ich bezpośrednio z krzewu.
Problematyczne jest, że bąblowica wraz ze swoimi objawami sugeruje często chorobę nowotworową, przez co podejmowane są niewłaściwe terapie lecznicze, które mogą doprowadzić nawet do śmierci. W wakacje warto więc szczególnie pilnować dzieci i uczulać je, aby nie zjadały w lesie owoców z krzaków.
Tasiemiec bąblowcowy jest bardzo mały, gdyż mierzy zaledwie około 2 milimetrów, jego jaja natomiast znajdują się w kale zainfekowanych zwierząt. Nosicielami mogą być psy, ale też wilki czy lisy. W czasie wypróżniania się jaja pasożytów trafiają na runo leśne. I nawet jeśli pozornie wydaje nam się, że owoce są czyste, mogą na nich występować niebezpieczne jaja bąblowca.
Ten rodzaj tasiemca, w sposób szczególny jest związany z chłodnym klimatem północnym. Aż do lat 90. XX wieku jego przypadki były powszechne na terenie zachodniej Europy – Francja, Niemcy, Szwajcaria, Austria. W Polsce pojawia się od 1994 roku.
Bąblowica — źródła zakażenia
Jednym z podstawowych źródeł zakażenia są zwierzęta domowe jak pies czy kot. Do przeniesienia się pasożyta na człowieka może dojść w czasie głaskania lub zabawy z pupilem. Zachorowania dość powszechnie pojawiają się u dzieci, gdyż zwykle nie myją one rąk po zabawie ze zwierzęciem. U szczeniaka bąblowica może wywoływać wymioty, biegunki oraz kłopot ze wchłanianiem pokarmów w jelicie. Poza tym u zwierzęcia może występować silny świąd w czasie wydalania, który wiąże się z wypełzaniem członów tasiemca z odbytu.
Bąblowicą można zarazić się również od dzikich zwierząt takich jak np. wilki czy lisy. Ich odchody powodują zanieczyszczenie środowiska leśnego pasożytami i mogą przedostać się do organizmu człowieka na skutek zjedzenia nieumytych owoców leśnych bądź grzybów, które powinny zostać sparzone wrzątkiem, zanim zaczniemy przygotowywać z nich posiłek.
Zakażenie tasiemcem bąblowcowym nie w każdym przypadku wiąże się z rozwojem choroby. Wszystko uzależnione jest od indywidualnej odporności organizmu oraz warunków sprzyjających larwom.
Bąblowicę można pomylić z nowotworem!
Tasiemiec bąblowcowy to wyjątkowo agresywny pasożyt. Bywa, że po przedostaniu się larw do organizmu człowieka objawy nie pojawiają się nawet przez okres 10-15 lat. Zajmują jednak najważniejsze organy: przeszło 90% przypadków dotyczy wątroby, jednak mogą wystąpić również w płucach bądź mózgu. Larwa zagnieżdża się w tkankach narządu, wokół niej dochodzi do powstania torbieli, która stopniowo się powiększa i wywołuje ucisk na sąsiednie tkanki.
Choroba rozwija się przez wiele lat, przemieszczając się do kolejnych ważnych narządów, i tworząc przerzuty niczym nowotwór. Jeśli dojdzie do pęknięcia torbieli, która rośnie wokół larwy, może dojść do śmierci pacjenta. Pojawiają się wówczas silne wymioty, pod postacią wodnistego płynu oraz gwałtowny kaszel.
Rodzaje bąblowicy
- Bąblowica jednojamowa — lokalizuje się najpowszechniej w wątrobie lub płucach. Powoduje ją E.Granulosus. Organizm tworzy wokół pasożyta torbiel, chcąc zabezpieczyć się przed jego rozprzestrzenianiem.
- Bąblowica wielojamowa – wywoływana przez tasiemca E.Multilocularis. Wokół larwy w wątrobie nie dochodzi do powstawania torbieli, działanie pasożyta powoduje wytworzenie się szerokiej sieci wypustek, która szerzy się wzdłuż naczyń krwionośnych, przez co może przypominać rozwój choroby nowotworowej. Pojawia się powiększenie wątroby, żółtaczka, puchlina brzuszna.
Bąblowica objawy
Pojawiające się objawy bąblowicy u dzieci są ściśle związane z miejscem w organizmie, gdzie dojdzie do ulokowania się larw. Na co więc należy zwrócić uwagę?
Jeśli znajdują się one w wątrobie, mogą pojawić się następujące symptomy:
- Nadciśnienie wrotne,
- Niewydolność wątroby,
- Żółtaczka mechaniczna,
- Zapalenie dróg żółciowych.
Zlokalizowanie larw w płucach może powodować:
- Duszności,
- Kaszel,
- Stany zapalne w drogach oddechowych.
Jeśli dojdzie do ulokowania larw w mózgu:
- Problemy z widzeniem,
- Stany padaczkowe,
- Zaburzenia świadomości.
W sytuacji, gdy dojdzie do pęknięcia torbieli – pęcherza tworzącego się w narządach wokół larwy, rozpoczyna się rozsiewanie po całym organizmie malutkich pęcherzyków z protoskoleksami bąblowca – jest to tzw. bąblowica wtórna. W tym czasie do organizmu dziecka uwalniane są substancje toksyczne, których wysokie nagromadzenie może prowadzić do wstrząsu toksycznego.
Czytaj więcej: Jakie są objawy bąblowicy u dzieci?
Diagnoza
Stwierdzenie tasiemca bąblowcowego bywa kłopotliwe, gdyż to niezwykle podstępne schorzenie. Większość przypadków, w których nie dochodzi do diagnozy i stosuje się nieprawidłowe terapie, kończy się śmiercią małych pacjentów, ale również i dorosłych. Zwykle prawidłowe rozpoznanie zostaje postawione, gdy dochodzi do pęknięcia torbieli lub przez przypadek, gdy leczone jest zupełnie inne schorzenie. Lekarze bardzo często podejrzewają chorobę nowotworową i dopiero przeprowadzenie badania radiologicznego uwidacznia prawdziwego winowajcę objawów.
Leczenie
Znalezione w narządach torbiele otaczające pasożyty usuwane są operacyjnie. Następnie wdrażana jest chemioterapia przeciwpasożytnicza, której zadaniem jest zapobieganie nawrotom choroby. Mimo tak szerokiego działania zaleca się przeprowadzanie badań kontrolnych przez kolejne 10 lat, aby zyskać pewność, że nie doszło do ukrycia się bąblowca w jednym z narządów czy naczyń.
Zapobieganie chorobie
- Mycie rąk po kontakcie z nieznajomymi zwierzętami domowymi,
- Zwierzęta domowe należy regularnie odrobaczać – bardzo rzadko są źródłem infekcji,
- Wszelkie owoce i warzywa należy dokładnie myć, pod bieżącą wodą przed zjedzeniem, grzyby zaś sparzyć wrzątkiem, nie powinno się sprawdzać znalezionych grzybów językiem.
Czytaj również: Pasożyty w piaskownicy, czyli co czyha na nasze dziecko w czasie zabawy?
