Wnętrostwo, czyli niezstąpione jądro, to dolegliwość dotycząca najczęściej małych chłopców, gdyż właśnie u nich powinna być rozpoznawana i leczona. Standardowo do zstąpienia jąder do moszny, czyli na miejsce, w którym powinny znajdować się na stałe, dochodzi jeszcze w trakcie życia płodowego. W wielu przypadkach ich właściwe ulokowanie się następuje dopiero po narodzinach i taka sytuacja również jest prawidłowa. Pediatra powinien jednak monitorować małego chłopca i jeśli do 3 miesiąca życia nie dojdzie do ich zstąpienia rozpocząć odpowiednie leczenie.
Jeśli wnętrostwo nie będzie leczone może dojść do rozwinięcia się groźnych powikłań. Wzrastają bowiem predyspozycje do zachorowania na nowotwór jądra. Oprócz tego nieprawidłowe umiejscowienie jąder może skutkować niepłodnością w przyszłości.
Epidemiologia
Niezstąpienie jąder, czyli wnętrostwo stwierdzane jest u kilku tysięcy chłopców rocznie. Informacje takie dotyczą małych dzieci pomiędzy 1 a 3 rokiem życia, ponieważ jest to wiek, w którym możliwe jest samodzielne zstąpienie jader do moszny bez jakiejkolwiek interwencji medycznej. Kwestia ta jest nieco odmienna u wcześniaków i koniecznie należy stosować się do zaleceń lekarza.
Przyczyny wnętrostwa u dzieci
Za podstawowe przyczyny wnętrostwa uznaje się takie czynniki jak:
- Zaburzenia hormonalne u matki w okresie ciąży,
- Niedojrzałość jądra,
- Nieprawidłowa budowa ciała, może to być przykładowo nieprawidłowe przyczepienie jądrowodu do jądra lub moszny, czyli drogi, po której dochodzi do zstępowania jądra.
Rozpoznanie wnętrostwa
Lekarz standardowo w czasie każdej wizyty bilansowej sprawdza, czy jądra małego chłopca prawidłowo zstąpiły. Kontrolować czy wszystko jest w porządku, możemy również samodzielnie. Idealnie będzie np. po kąpieli, gdy dziecko jest zrelaksowane i spokojne, pod warunkiem, że nie doszło do nagłej zmiany temperatury, która spowodowałaby wskazanie nieprawidłowego odczytu. Dłonią delikatnie sprawdzamy, czy jąderka znajdują się w mosznie na swoim miejscu. Jeśli ich nie znajdziemy lub cokolwiek innego w ich lokalizacji nas zaniepokoi, warto skonsultować się z lekarzem.
Zobacz także: USG jąder – opis i przebieg badania
Groźne powikłanie wnętrostwa, czyli niepłodność
Męski organizm rozpoczyna spermatogenezę, czyli produkcję plemników w okresie dojrzewania. Jednak nie wszyscy wiedzą, że czyni przygotowania do tego już od 3 miesiąca życia. Aby proces ich powstawania przebiegał w sposób prawidłowy, niezbędne są odpowiednie warunki, a przede wszystkim temperatura. Jeśli jądra nie zstąpią, dochodzi do zaburzenia tego procesu, co w konsekwencji może oznaczać niepłodność.
Leczenie
Leczenie wnętrostwa może przebiegać w różny sposób. Początkowo podejmowane są próby nieinwazyjnego rozwiązania problemu. Stosuje się terapię hormonalną. Zastrzyki z hormonami podawane są w kilku dawkach (gonadotropina kosmówkowa lub hormon, który uwalnia ją z organizmu). Dokładna ilość substancji uzależniona jest od wieku oraz wagi dziecka. Przeprowadzenie pełnej terapii zajmuje najczęściej kilka miesięcy i niekiedy zachodzi konieczność jej powtórzenia po pewnym czasie.
Zabieg chirurgiczny stanowi rozwiązanie ostateczne, gdyż jego nawet bardzo późnym powikłaniem może być bezpłodność, jeśli operacja będzie nieudana. O podjęciu leczenia operacyjnego decyduje urolog, w sytuacji, gdy nie ma innej możliwości w danym przypadku. Dokładny przebieg operacji uzależniony jest od tego, jak dokładnie położone są jądra. Wykonuje się ją w znieczuleniu ogólnym. Całość oparta jest o mechaniczne umiejscowienie jąder na właściwych miejscach.
Leczenie powinno być wprowadzane możliwie jak najszybciej z uwagi na fakt, iż jego odwlekanie może prowadzić do pojawienia się nieodwracalnych skutków, które będą wpływać na życie i komfort chłopca w przyszłości. Jeśli leczenie zostaje podjęte po okresie dojrzewania, to zagrożenie bezpłodnością jest zdecydowanie wyższe niżeli u dzieci, które podejmują terapię do 2 roku życia.
Jądro niezstąpione jest aż o 25% bardziej narażone na rozwój nowotworu, co stanowi kolejny powód konieczności pojęcia odpowiedniego leczenia we właściwym czasie. Warto również zwrócić uwagę na komfort psychiczny chłopca, brak jądra w mosznie może stanowić przyczynę wielu kompleksów i wykazywać destrukcyjny wpływ na psychikę.
Czytaj również: Stulejka – częsty kłopot u małych chłopców, czym jest? Jak się leczy i czego nie robić?
