Podgłośniowe zapalenie krtani, czyli inaczej krup wirusowy jest ostrym zapalnym schorzeniem w obrębie tego narządu. Najpowszechniej cechuje je jednak stosunkowo łagodny przebieg. Wirusy doprowadzają do powstania uszkodzenia w obrębie błony śluzowej w podgłośniowej części krtani, co z kolei wywołuje obrzęk oraz znaczne zwężenie światła dróg oddechowych.
Za rozwój schorzenia najpowszechniej odpowiadają:
- Wirus grypy typu A lub B,
- Wirus paragrypy,
- Wirus RS,
- Adenowirus,
- Metapneumowirus.
Schorzenie prowadzi do rozwoju duszności wdechowej, pobieranie tlenu staje się dla dziecka znacznie trudniejsze, widać, że oddychanie sprawia mu kłopot. W czasie wciągania powietrza do płuc występuje wyróżniający świst wdechowy, o nazwie stridor. Dzieci zarażają się pomiędzy sobą drogą kropelkową, podobnie jak w większości innych zakażeń wirusowych.
Epidemiologia podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci
Krup wirusowy stanowi najpowszechniejszą przyczynę ostrych zaburzeń oddechowych u małych dzieci. Najczęściej schorzenie rozwija się pomiędzy 6 miesiącem a 5 rokiem życia, jednak szczyt zachorowań notuje się w okolicy 2 roku życia. Corocznie krup pojawia się u około 6-8% dzieci do 5 roku życia. Co najmniej 13% wszystkich dzieci miało przynajmniej jednorazowy epizod podgłośniowego zapalenia krtani, zaś u 5% schorzenie ma charakter nawrotowy i pojawiło się więcej niż 3 razy. W naszej szerokości geograficznej największa ilość przypadków notowana jest pomiędzy październikiem a kwietniem. Zdecydowanie częściej chorują chłopcy niżeli dziewczynki.
Podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci – objawy
Symptomy, które pozwalają na stwierdzenie wirusowego Krupu, zwykle pojawiają się gwałtownie, najpowszechniej nocą lub nad ranem. Wcześniej przez około 2-3 dni dziecko ma objawy zwykłej infekcji wirusowej, takie jak katar czy kaszel.
Podgłośniowe zapalenie krtani, czyli krup powoduje pojawienie się bardzo charakterystycznych objawów, które stanowią najczęściej dla rodziców powód do niepokoju:
- Szczekający kaszel – przypomina dźwięk wydawany przez psa w czasie szczekania,
- Chrypka,
- Stridor, czyli świst krtaniowy – szorstki oraz wysoki dźwięk, który stanowi konsekwencję zaburzeń przepływu powietrza przez zwężone drogi oddechowe,
- Duszność w czasie wdechu,
- Wzmożona praca mięśni klatki piersiowej,
- Silny niepokój,
- Zasinienie powłok skórnych,
- Zaburzenia świadomości u dziecka.
Pojawiające się objawy mogą mieć łagodne lub ostre nasilenie. Krup wymaga konsultacji z pediatrą i postępowania zgodnie z zaleceniami.
Co robić, jeśli pojawią się objawy?
Jeśli dokuczliwe objawy i duszność nie ustępują, mimo przedsięwzięcia domowych metod, należy zawieźć dziecko do lekarza lub w przypadku silnej duszności wezwać pogotowie. Najczęściej choroba przebiega łagodnie i wystarczające będzie odbycie wizyty w przychodni w normalnym trybie.
Rozpoznanie podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci
Diagnoza stawiana jest najpowszechniej na podstawie badania w gabinecie lekarskim, zebrania wywiadu i poznania wszystkich objawów, które są tak wyróżniające, że nie ma konieczności przeprowadzania dodatkowej diagnostyki.
Lekarz dokonuje oceny stanu świadomości dziecka, ocenia stan skóry, sprawdzając, czy nie jest zasiniona. Wykorzystując oksymetr, ma możliwość sprawdzenia wysycenia tlenem hemoglobiny, tzw. saturacja. Często zlecane jest również przeprowadzenie gazometrii. Jeśli lekarz ma wątpliwości co do diagnozy może zlecić RTG klatki piersiowej i badania biochemiczne.
Podgłośniowe zapalenie krtani leczenie
Sposób leczenia wirusowego krupu uzależniony jest przede wszystkim od stanu chorego. Przypadki o łagodnym przebiegu leczone są ambulatoryjnie, a dziecko przebywa w domu i stopniowo dochodzi do siebie. Gdy pojawiają się nasilone duszności, konieczna może okazać się hospitalizacja, a w przypadkach skrajnych intubacja, czyli włożenie specjalnej rurki do tchawicy przez usta lub nos, która zapewni utrzymanie drożności dróg oddechowych.
Przy postaci łagodnej schorzenia dziecku podawane są glikokortykosteroidy (doustnie, domięśniowo lub wziewnie). W zabiegach nebulizacji podaje się adrenalinę. Jeśli zgłaszamy się na izbę przyjęć lub SOR z dzieckiem z dusznościami, to w wielu przypadkach, może ono zostać wypisane do domu już po kilkugodzinnej obserwacji, jeśli nie dochodzi do narastania objawów lub intensywność istniejących ulega zmniejszeniu.
Koniecznością jest pilnowanie odpowiedniego nawadniania dziecka. Powinno wypijać możliwie jak najwięcej wody. Wskazane będą również herbaty z dodatkiem cytryny i miodu.
Jeśli u dziecka doszło do rozwoju ciężkiej postaci schorzenia, to może zostać podjęta decyzja o hospitalizacji na oddziale pediatrycznym lub intensywnej terapii.
Podgłośniowe zapalenie krtani najczęściej samoistnie, dość szybko ustępuje. Gwałtowny, szczekający kaszel znika już po upływie 2 dni. Po 48 godzinach objawy ustępują w 60% przypadków. Hospitalizacja jest niezbędna w mniej niż 5% przypadków zachorowań, zaś intubację wykonuje się u 1-2% małych pacjentów.
Zobacz także: Zapalenie krtani u dziecka
