Melisa lekarska (łac. Melissa officinalis) przez większość osób kojarzona jest z rośliną leczniczą o uspokajających i usypiających właściwościach. Jednak jak się okazuje, melisa wykazuje szereg innych, bardzo pozytywnych właściwości w kontekście leczenia różnego rodzaju schorzeń – od zwiększenia efektywności trawienia poprzez łagodzenie bóli menstruacyjnych, a kończąc na wspomaganiu pracy serca i mózgu.
Melisa lekarska jest gatunkiem byliny z rodziny jasnotowatych. Przez wieki określana była przez również mianem rojownika, pszczelnika, matecznika lub cytrynowego ziela. W dzikiej formie rośnie do dzisiaj w Północnej Afryce (m.in. w Maroko, Tunezji czy na Wyspach Kanaryjskich), Europie Południowej oraz w Azji Zachodniej, Środkowej, a także na Kaukazie. W obecnych czasach właściwości zdrowotne melisy znane są na całym świecie, a co za tym idzie jest popularną rośliną uprawną – również w Polsce. Co warto zatem wiedzieć o tej roślinie leczniczej i kto w szczególności powinien po nią sięgać?
Melisa lekarska jest rośliną, której rozmiary dochodzą do 60 cm wysokości. Jej liście mają kształt szerokojajowaty o rozmiarach do około 8 cm długości i 5 cm szerokości. Strona wierzchnia liści jest intensywnie zielona, a powierzchnia dolna kilka tonów jaśniejsza. Wiosną w miejscu połączenia liści z łodygą pojawiają się małe, jasnożółte kwiaty.
Melisa lekarska – właściwości lecznicze
Głównym składnikiem melisy jest olejek eteryczny, ale w jej skład wchodzą również inne bardzo ważne dla zdrowia związki. Należą do nich między innymi kwasy fenolowe, flawonoidy, cytral A, cytral B, linalol oraz triterpeny. Olejek eteryczny z melisy działa bakteriostatycznie oraz wirusostatycznie, a także spazmolitycznie na ośrodkowy układ nerwowy.
Melisa na sen oraz na ukojenie nerwów
Bardzo często napar oraz wyciąg z liści melisy lekarskiej stosowany jest w przypadkach bezsenności, w stanach poddenerwowania, zwiększonego ryzyka na stres, przewlekłego braku energii oraz stanów lękowych. Wykazano również jej zbawienny wpływ na migrenowe bóle głowy i nerwice serca. Dodatkowym atutem regularnego spożywania melisy jest znacznie łatwiejsze zasypianie oraz spokojniejszy sen. Uspokajające właściwości melisy zawdzięczane są głównym składnikom olejku eterycznego – cytralowi oraz kariofilenowi.
Melisa na problemy trawienne
Związki polifenowe występujące w niej (a zwłaszcza kwas kawowy i rozmarynowy) powodują wydzielanie żółci oraz soku żołądkowego. Co prawda procesy te nie są gwałtowne i w 100% efektywne, ale wystarczające aby przynieść ulgę w przypadku niestrawności i innych dolegliwości układu trawienia – jak skurcze jelit czy dróg żółciowych. Melisana jest więc zalecana po ciężkostrawnych i tłustych posiłkach. Napar z tego ziela działa również moczo i wiatropędnie.
Wpływ na krew
Udowodniono, że regularne picie naparu z liści melisy bardzo korzystnie wpływa na krew. Przykładem może być tutaj stopniowe obniżanie poziomu złego cholesterolu, a w konsekwencji ochronie przed miażdżycą. Dodatkowo, związki zawarte w melisie efektywnie hamują procesy związane z utlenianiem lipidów w wątrobie. Prowadzi to do radykalnego zmniejszenia ryzyka zachorowania na choroby wątroby – np. jej stłuszczenie.
Przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe właściwości
Już wielokrotnie udowodniono, że substancje zawarte w liściach melisy wykazują przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe właściwości. Jest to szczególnie pożądane w przypadku różnego rodzaju opryszczek, gdyż zawarte w niej taniny oraz kwasy fenolowe zabijają wirusa z rodziny Herpes simplex – powodującego tak popularne dziś opryszczki warg. Warto również wspomnieć, że melisa sprawdzi się znakomicie w roli płukanek do ust, gdyż jej antybakteryjne właściwości skutecznie zwalczają infekcje w jamie ustnej oraz zapalenia dziąseł.
Zobacz także: Właściwości lecznicze oregano
