Pomimo niewielkich rozmiarów, trzustka spełnia bardzo ważną rolę w procesie trawienia, ale nie tylko. Jej podstawowym zadaniem jest wydzielanie hormonów i enzymów. Zaburzenia w jej funkcjonowaniu mogą mieć tragiczne skutki dla całego organizmu, zaczynając od cukrzycy, a kończąc na nowotworze.
Trzustka i jej funkcje
Do najważniejszych zadań trzustki należy produkcja hormonów i enzymów. Te pierwsze produkowane są przez tak zwane wyspy trzustkowe, które stanowią około 2% całej powierzchni organu. To właśnie tutaj wytwarzana jest insulina – jeden z najważniejszych hormonów. W skrócie odpowiada ona za to, aby organizm był w stanie prawidłowo wykorzystywać i przyswajać cukry, które dostarczane są w procesie trawienia. W tym procesie insulina wspomaga także magazynowanie węglowodanów w wątrobie. Wyspy trzustkowe są także miejscem wydzielania glukagonu, który jest uwalniany w wątrobie już jako glikogen. Ostatnim hormonem produkowanym w trzustce jest somatostatyna, odpowiedzialna za hamowanie produkcji hormonów. To właśnie w trzustce produkowany jest popularny w medycynie estetycznej kolagen, ale także enzymy odpowiedzialne za trawienie białek. Organ też odpowiedzialny jest też za wytwarzanie enzymów rozkładających kwasy.
Trzustka: Choroby
Trzustka, w przeciwieństwie do wątroby, jest organem bardzo podatnym na schorzenia i często są to dolegliwości bardzo bolesne, i nierzadko zagrażające życiu. Zaburzenia wydzielania insuliny mogą prowadzić do cukrzycy, która może być zarówno schorzeniem wrodzonym, jak i nabytym przez niewłaściwą dietę i styl życia. Do najpowszechniejszych chorób trzustki, z jakimi można się spotkać, należeć będą ostre zapalenia, torbiele, czy nowotwory zewnętrzne lub wewnętrzne (hormonalnie czynne nowotwory). Przewlekłe i ostre zapalenia trzustki najczęściej kojarzone są z alkoholizmem i chorobami żółciowymi. Jednak mogą być też wynikiem przebytej świnki czy przyjmowania leków antykoncepcyjnych. Konsekwencje niedoleczonego lub źle leczonego zapalenia trzustki mogą być katastrofalne dla organizmu. Choroba ta może prowadzić do uszkodzeń układu nerwowego lub niewydolności nerek. Warto wymienić zapalenia ż jeszcze jedną chorobę – mukowiscydozę, która chociaż jest chorobą ogólnoustrojową to bardzo poważnie wpływa na funkcjonowanie opisywanego organu. Przebyta w dzieciństwie, może skutkować zapaleniem trzustki, ale też nabyciem zespołu złego wchłaniania jelitowego (upośledzenie wzrostu i wagi).
Trzustka: Profilaktyka
Największym zagrożeniem dla trzustki jest nadmiar spożywanego tłuszczu, stąd aby zapobiegać chorobom warto zastanowić się nad zbilansowaną dietą. Pierwszym krokiem powinno być jednak ograniczenie używek – alkoholu, czy papierosów, które mają zgubny wpływ dla całego organizmu. W ramach profilaktyki, warto robić regularne badania krwi, które pozwolą na szybkie zauważenie zmian w organizmie i odpowiednie reagowanie na nie. Podstawowe badania, które powinno się wykonać w celu sprawdzenia stanu trzustki to badanie poziomu leukocytów oraz sprawdzenie poziomu amylazy. To ostatnie można sprawdzić w badaniu krwi lub moczu. Pamiętajmy, że trzustka nie regeneruje się tak, jak wątroba, więc o nią porządnie dbajmy.
