Przewlekłe zmęczenie, uczucie ciężkości po posiłku, problemy z trawieniem tłustych pokarmów – to mogą być oznaki stłuszczenia wątroby. Jeśli i ty odczuwasz tego typu dolegliwości, dowiedz się, co może być przyczyną stłuszczenia i w jaki sposób możesz zregenerować stłuszczoną wątrobę.
Stłuszczona wątroba – czym jest?
Stłuszczenie wątroby to stan, w którym komórki wątrobowe (hepatocyty) napełniają się kropelkami tłuszczu. A dzieje się tak, kiedy do wątroby napływa np. zbyt duża ilość cukru i wątroba nie jest w stanie go przerobić, dlatego przemienia go w tłuszcz. W miarę upływu czasu, kiedy sytuacja się nie zmienia i do organizm wciąż dociera zbyt duża ilość węglowodanów, wątroba staje się żółta, miękka, a także powiększa swój rozmiar. Aby stłuszczenie wątroby widoczne było obrazie usg, ponad 30% komórek wątrobowych musi wypełnić się tłuszczem. To bardzo dużo. Oznacza to, że pierwszych objawów stłuszczenia wątroby można w ogóle nie zauważyć. Zwłaszcza, że chora wątroba nie boli, nie jest bowiem unerwiona tak jak inne narządy.
Co szkodzi wątrobie?
Dwa główne czynniki, które doprowadzają do stłuszczenia wątroby to niewłaściwa dieta oraz alkohol. Alkohol jest o tyle szkodliwy, że jeśli dostaje się do komórek wątroby w zbyt dużych ilościach, potrafi je znacząco uszkodzić. Kiedy dociera do wątroby, hepatocyty oraz enzymy przechwytują alkohol i starają się go zneutralizować. W pierwszej kolejności przekształcają go w aldehyd. Jest to związek bardzo toksyczny dla człowieka, dlatego bardzo szybko trzeba go przetworzyć na nieszkodliwy kwas octowy (co czynią inne enzymy). I tak właśnie się dzieje przy umiarkowanym spożyciu alkoholu. Kiedy jednak jest go zbyt dużo, wówczas wątroba nie nadąża z neutralizacją i dochodzi do niebezpiecznego dla zdrowia gromadzenia się aldehydu. Ten z kolei bardzo szybko uszkadza komórki wątroby, co sprawia, że te nie potrafią już sprawnie pracować. Stłuszczenie wątroby wywołane przez alkohol nazywane jest alkoholowym stłuszczeniem wątroby.
Kolejnym winowajcą odpowiadającym za stłuszczoną wątrobę jest niewłaściwa dieta. Zbyt duża ilość prostych węglowodanów, która trafia do naszego organizmu pod postacią chleba, makaronu, ziemniaków, słodyczy powoduje, że wątroba nie jest w stanie przetworzyć napływających do niej cukrów i zaczyna się otłuszczać. Stłuszczenie wątroby spowodowane śmieciowym i niewłaściwym jedzeniem nazywamy niealkoholowym stłuszczeniem wątroby. O tym, co jeszcze szkodzi wątrobie, można poczytać tutaj: http://www.essentiale.pl/co-szkodzi-watrobie.
Jak zregenerować stłuszczoną wątrobę – 4 sprawdzone sposoby
Regeneracja wątroby – dieta
Podstawą regeneracji wątroby jest dieta. Dzięki odstawieniu produktów, które najbardziej szkodzą wątrobie – a więc alkoholu oraz węglowodanów, możemy szybko ją zregenerować. Kiedy do wątroby przestaną napływać czynniki ją uszkadzające, będzie miała ona czas na to, aby samodzielnie się odbudować i oczyścić z napływających do niej toksyn.
Do każdej regeneracji niezbędne są składniki odżywcze, które wspomagają proces odnowy. Do nich to należy m.in. dobre jakościowo białko. Takie znajdziemy na przykład w mięsie. Zaleca się, aby dla zdrowia wątroby spożywać od 150-200 g ryby lub drobiu dziennie lub też około 50 g mięsa czerwonego. Jednocześnie przy mięsie czerwonym należy uważać, aby nie jeść go częściej niż dwa razy w tygodniu. Także spożycie jajek (które są również dobrym źródłem białka) powinno być ograniczone, jeśli akurat u chorego występuje problem z cholesterolem. Jeśli cholesterol jest w normie, dopuszczalne jest spożycie do sześciu jajek tygodniowo.
Zobacz również: Cholesterol – morfologia krwi – normy i wskazania
Dbajmy o właściwą ilość antyoksydantów. Jak już było wspomniane, gdy do wątroby napływa dużo toksyn np. w postaci alkoholu (lub gdy występuje u chorego polekowe uszkodzenie wątroby), musi mieć ona dodatkowe wsparcie dla systemu antyoksydacyjnego. Dzięki spożywaniu więc borówek, winogron, jeżyn zasobnych w antyutleniacze oraz produktów bogatych w witaminę C (np. truskawek, natki pietruszki), E (oleje) czy A, możemy wspomóc proces regeneracji wątroby.
Produkty, które spożywamy, powinny być lekkostrawne, co oznacza, że nie mogą być smażone, panierowane i pływające w tłuszczu. Dopuszczalna ilość spożywanego tłuszczu w ciągu dnia to 1 g na każdy kilogram masy ciała. Najlepiej, aby w diecie osób mających problemy z wątrobą znalazły się zdrowe, nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 oraz omega-9 obecne w oleju lnianym, czy tranie. Do tego dopuszczalne jest spożycie masła. Wykluczone z kolei są takie produkty jak smalec, skwarki, boczki, golonki i inne źródła szkodliwych tłuszczów.
Leki na wątrobę
Przy stłuszczeniu wątroby nie stosuje się żadnych specjalnych leków. Wątroba może się bowiem sama zregenerować. Kto jednak chce wspomóc proces odnowy tego narządu, może sięgnąć po lek, który zawiera w swoim składzie fosfolipidy. Przyspieszają one bowiem regenerację hepatocytów i tym samym przyczyniają się do polepszenia stanu wątroby. O tym, jak zbawiennie na wątrobę działają fosfolipidy, można dowiedzieć się tutaj http://www.essentiale.pl/regeneracja-watroby. Leki z zawartością fosfolipidów można dostać w aptece bez recepty. Ważne jednak, aby przy kupowaniu nie pomylić ich z suplementem. Różnica bowiem między lekiem a suplementem jest taka, że ten pierwszy jest przebadany, a jego działanie udowodnione. W przypadku suplementu takiego potwierdzenia działania nie ma.
Istnieją też leki na wątrobę i trzustkę, które ogólnie wspomagają proces trawienia i w ten sposób odciążają wątrobę. Jednak działają one doraźnie np. przyspieszając proces produkcji żółci, czy wydzielanie enzymów trzustkowych podczas konkretnego posiłku. Można po nie sięgać przy jedzeniu tłustszych i cięższych dań, aby nie dopuścić do uczucia ciężkości.
Suplementy na regenerację wątroby
Niektóre z suplementów, takie jak probiotyki czy ostropest, mogą wspomagać odnowę wątroby, jednak w odróżnieniu od leków ich działanie jest słabsze, a na efekty trzeba dłużej czekać. Probiotyki mają przede wszystkim na celu poprawę mikroflory jelit i ich uszczelnienie. Kiedy jelita są bardziej szczelne, wówczas nie przepuszczają do wątroby szkodliwych toksyn, a tym samym jej nie obciążają. Z kolei substancja o nazwie sylimaryna zawarta w ostropeście lub wyciągach z tej rośliny ma działanie wspomagające regenerację hepatocytów. Pozytywnie na wątrobę wpływa też wyciąg z dziurawca, z tym, że wolno go pić tylko jesienią i zimą, kiedy nie jest się narażonym na duże nasłonecznienie.
Stłuszczenie wątroby a ruch
Aktywność fizyczna jest również ważnym elementem utrzymania wątroby w zdrowiu. Przede wszystkim dlatego, że dzięki ruchowi wątroba może pozbywać się zapasów glikogenu i tym samym zostaje odciążona. Ma też miejsce do magazynowania nowych zapasów napływających cukrów, dzięki czemu nie musi przerabiać ich w tłuszcz. Ponadto aktywność fizyczna przeciwdziała zaparciom. A zaparcia są równoznaczne z tworzeniem się toksyn w jelitach, które mogą trafić przez żyłę wrotną do wątroby. Zostaje ona wówczas zanieczyszczona i obciążona dodatkową pracą. Jeśli więc regularnie się ruszamy, zapewniamy sobie większą częstotliwość wypróżnień i pozbywamy się sami szkodliwych substancji, zamiast obciążać nimi wątrobę.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Czytaj więcej: Jak zadbać o wątrobę? Praktyczne porady
Źródła:
- G. Perlemuter, Nie wątp w wątrobę, Warszawa 2019, s. 64, 104-105, 141-142,
- E.I. Sklianskaja, Wątroba. Leczenie bez lekarstw, Warszawa 2010, s. 49
- D. Włodarek, Dietetyka, Warszawa 2005, s. 211