Jeżyny z pewnością zaliczyć można do grupy owoców leśnych, których właściwości lecznicze na długie lata zapadły w niepamięć. Za sprawą rosnącej z roku na rok mody na zdrowe odżywanie się, jeżyny odzyskują znów na swojej popularności. Na obecną chwilę, większość osób wybiera ten owoc ze względu na oryginalny smak i zapach, a także na smaczne przetwory, które można uzyskać na jego podstawie.
Nie wolno jednak zapomnieć, że oprócz walorów smakowych jeżyny posiadają wiele cennych właściwości leczniczych, które były wykorzystywane już przez starożytnych Słowian zamieszkujących tereny Wschodniej Europy. Jeżyna, lub rzadkiej spotykane nazwy ożyna lub ostrężyna, jest gatunkiem roślin z rodziny różowatych. W obrębie Polski roślinę tą spotkać można najczęściej w średnio zacienionych, żyznych lasach, zaroślach oraz rowach. Jeżyny kwitną zarówno na stanowiskach mocno nasłonecznionych jak zacienionych, jednakże więcej owoców znaleźć można na krzewach, do których dociera więcej słońca. Właściwości lecznicze owoców, liści jak i korzeni od setek lat wykorzystuje się w leczeniu dolegliwości układu pokarmowego, przy zaburzeniach nerwowych, a także na liszaje i wypryski. Oczywiście to nie koniec listy pozytywnych właściwości jeżyn. Warto więc poświęcić chwilę i dowiedzieć się trochę więcej o tej drogocennej roślinie leczniczej.
Jeżyny skład
Owoce jak i korzenie czy liście zawierają wiele cennych związków mineralnych, garbników, pektyn oraz witamin. W ich składzie znajdują się również cukry i kwasy organiczne. 100 gram jeżyn to wartość energetyczna 43 kcal. W tej samej ilości produktu znajduje się również 5.3 gram błonnika, blisko 0.5 gram tłuszczu, 9.61 gram węglowodanów i 1.39 gram białka. Warto również wspomnieć o witaminach, które występują w tym owocu. W jego 100 gramach znaleźć można m.in. 21 mg witaminy C, 11 µg witaminy A, około 1 µg witaminy E, 19.8 µg witaminy K, 25 µg kwasu foliowego, 0.03 mg witaminy B6, 0.646 mg niacyny, 0.026 mg ryboflawiny i 0.02 mg tiaminy. Ta sama ilość produktu dostarcza również 162 mg potasu, 22 mg fosforu, 29 mg wapnia, 0.62 mg żelaza, 20 mg magnezu, 1 mg sodu i 0.53 mg cynku. Widać zatem, że jeżyny z punktu widzenia składu chemicznego są bardzo bogatym źródłem wielu mikro oraz makroelementów stanowiących nieodłączny element codziennej diety.
Jeżyny na nadciśnienie, cholesterol oraz cukrzycę
Jeżyny charakteryzują się stosunkowo wysoką zawartością błonnika pokarmowego, który zbawiennie wpływa na poziom złego cholesterolu we krwi oraz ogranicza wchłanianie się węglowodanów. Ta ostatnia właściwości jest bardzo cenna z punktu widzenia osoby chorej na cukrzycę, gdyż reguluje poziom glukozy we krwi oraz utrzymuje go na odpowiednim poziomie. Warto również wspomnieć, że ten sam błonnik wspomaga pracę układu pokarmowego oraz przeczyszcza jelita ze starych złogów pokarmowych. Regularne spożywanie jeżyn nie pozostanie również bez wpływu na ciśnienie krwi. Zawarty w tych owocach potas redukuje ilość sodu w organizmie, który jest odpowiedzialny za podwyższone ciśnienie krwi. Jedzenie jeżyn jest więc zalecane wszystkim osobom znajdującym się w grupie podwyższonego ryzyka wystąpiania udaru.
Jeżyny na mocne kości
Spoglądając w skład jeżyn dostrzec można, że zawierają stosunkowo dużo wapnia oraz magnezu. Obydwa te pierwiastki są odpowiedzialne za tworzenie tkanki kostnej – wapń stanowi budulec, a magnez pozwala na efektywne przyswajanie wapnia. Jedzenie jeżyn jest więc szczególnie polecane osobom starszym, których kości z wiekiem stały się bardziej kruche i łamliwe.
Jeżyny a nowotwory
Jeżyny charakteryzują się wysoką zawartością naturalnych przeciwutleniaczy, które chronią organizm przed zgubnym działaniem wolnych rodników, będących powodem tworzenia się różnych nowotworów. Do związków tych zaliczyć można kwas elagowy, kwasy fenolowe oraz m.in. antocyjany.