Cytomegalia stanowi powszechne schorzenie, o podłożu wirusowym, wywoływane przez cytomegalowirus. Zalicza się go do jednej grupy wraz z wirusem ospy, opryszczki czy półpaśca. Stanowi więc, powszechną dolegliwość wieku dziecięcego. Jego jedynym żywicielem i nosicielem jest człowiek. Ofiarami CMV padają przede wszystkim gruczoły ślinowe.
Przyczyny
W dzisiejszych czasach medycyna ogranicza możliwości zainfekowania się wirusem CMV do 3 głównych grup, które określają jednocześnie powód zachorowania, są to:
- Przybycie transplantacji narządów lub transfuzji krwi czy preparatów krwiopochodnych.
- Zarażenie przez matkę dziecka w trakcie trwania porodu poprzez łożysko.
- Narażenie na bezpośredni kontakt z płynami ciała osoby chorej – ślina, mocz, łzy, mleko (u matek karmiących) i inne.
Jakie wyróżniamy rodzaje zakażeń?
- Zakażenie pierwotne – pojawia się dość powszechnie w dzieciństwie. Szczególnie u tych, którzy do tej pory nie zetknęli się z wirusem. Powoduje pojawienie się we krwi białek odpornościowych, które pozostają tam do końca życia.
- Wtórne zakażenie pierwotne – występuje w okresie znacznego spadku odporności bądź w czasie gdy dojdzie do ponownego zainfekowania wirusem cytomegalii. Jest to specyficzny rodzaj zakażenia, który nie wywołuje jakichkolwiek objawów, jednak osoba chora zaraża innych w swoim otoczeniu. W płynach ustrojowych wirus będzie się wydostawał z organizmu i stanowił zagrożenie dla otoczenia od kilku miesięcy do kilku lat. Zdecydowanie krócej w przypadku osób dorosłych niżeli dzieci.
- Zakażenie chroniczne – to konsekwencja infekcji pierwotnej. Zwykle bezobjawowe, wirus utajony w organizmie przez całe życie, eksponujący się gdy zaistnieją sprzyjające warunki czyli np. spadek odporności organizmu.
Objawy cytomegalii u dzieci
Dzieci, o prawidłowym poziomie odporności organizmu najczęściej przechodzą cytomegalię całkowicie bezobjawowo. Symptomy występują głównie u tych, którzy mają obniżony jej poziom lub jest ona w jakikolwiek sposób zaburzona.
Jeśli dojdzie u naszej pociechy do pierwotnego zakażenia wirusem cytomegalii to objawy zwykle albo nie występują wcale albo są nieznaczne czyli bardzo skąpe. Mogą się wówczas pojawić:
- Powiększenie wątroby,
- Powiększenie węzłów chłonnych,
- Powiększenie śledziony,
- Bóle głowy,
- Bóle mięśniowe,
- Zapalenie gardła,
- Podwyższona temperatura ciała,
- Zmęczenie,
- Kaszel.
Zakażenia wtórne rozwijają się na skutek przebytej transfuzji, transplantacji narządów lub poprzez kontakt z płynami ustrojowymi osoby zakażonej.
W wyniku cytomegalii może dojść również do:
- Zapalenia płuc,
- Zapalenia mózgu,
- Zapalenia nerek,
- Zapalenia wątroby.
Zobacz także: Zapalenie płuc u dzieci – dowiedz się wszystkiego o tym niebezpiecznym schorzeniu
Cytomegalia w ciąży
Do zarażenia płodu może dojść zarówno w czasie trwania ciąży lub podczas porodu. To jakie objawy pojawią się u dziecka i jakie będą konsekwencje zakażenia jest zależne od momentu, w którym doszło do zakażenia. Skutki mogą być znacznych rozmiarów, możliwe jest poronienie, poród przedwczesny, narodziny martwego dziecka, narodziny dziecka z zespołem wad wrodzonych.
Kobiety w ciąży zwykle nie zauważają najmniejszych objawów choroby, z tego powodu wirus pozostaje niezdiagnozowany. Cytomegalia najpowszechniej pojawia się w trakcie porodu lub karmienia piersią.
Jeśli kobieta jest zainfekowana cytomegalią to urodzone przez nią dziecko od samego początku ma znaczne problemy zdrowotne. Powszechne jest stawianie rozpoznania cytomegalii wrodzonej. Jej objawy to: żółtaczka, powiększenie śledziony, zapalenie płuc. W niektórych przypadkach do ujawnienia się wirusa cytomegalii dochodzi dopiero po upływie kilku lat, wówczas pacjenci zagrożeni są całkowitą utratą słuchu lub silnymi zaburzeniami widzenia.
Konsekwencję cytomegalii w ciąży, są zależne od momentu zakażenia:
- Zakażenie w I trymestrze – możliwe jest rozwinięcie się licznych wad wrodzonych. Pośród najpowszechniejszych wymienia się te, dotyczące układu moczowego, układu krążenia, przewodu pokarmowego, ośrodkowego układu nerwowego lub narządu wzroku.
- Zakażenie w ostatnim etapie ciąży – możliwe jest wystąpienie zapalenia mięśnia sercowego, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia mózgu, śródmiąższowego zapalenia płuc czy zapalenia wątroby. Powszechne dla tej choroby są również: niedokrwistość hemolityczna lub skaza małopłytkowa.
Rozpoznanie
Cytomegalia stwierdzana jest na podstawie analizy serologicznego badania krwi oraz badania moczu.
Leczenie cytomegalii
W sytuacji gdy dojdzie do zaatakowania przez wirus cytomegalii zdrowego dziecka to w przeważającej większości przypadków organizm jest w stanie samodzielnie go zwalczyć. W przypadku osób ze znacznie obniżona odpornością podawane są głównie leki wirostatyczne, które pozwalają na zahamowanie rozmnażania się wirusa. Terapia prowadzona jest wyspecjalizowanych ośrodkach medycznych.
Czytaj również: Opryszczka u dzieci – powszechny wirus atakuje również najmłodszych
