Badanie przy użyciu sondy żołądkowej jest przeprowadzane w celach diagnostycznych, a także terapeutycznych. Badanie polega na wprowadzeniu do żołądka plastikowej, giętkiej rurki. Sonda żołądkowa może być wykorzystywana między innymi do pobrania soków żołądkowych, które następnie poddaje się odpowiednim badaniom. Przez sondę można również wprowadzać do żołądka różne substancje. Poza tym, w niektórych przypadkach wykorzystuje się ją do karmienia pacjentów, którzy nie są w stanie samodzielnie przyjmować pokarmów.
Kiedy zaleca się przeprowadzenie badania przy użyciu sondy żołądkowej?
Głównym wskazaniem do przeprowadzenia badania przy użyciu sondy żołądkowej są wrzody żołądka lub dwunastnicy. Badanie przy użyciu sondy żołądkowej warto przeprowadzić, gdy pacjent skarży się na częste bóle żołądka o nieznanej przyczynie. W takiej sytuacji badanie tego typu pozwala na stwierdzenie czy żołądek pracuje prawidłowo, a wydzielanie kwasu solnego nie jest zaburzone. Poza tym, badanie zaleca się również w przypadku zatrucia. Badanie przy użyciu sondy żołądkowej przeprowadza się także w celu oceny efektów chirurgicznego leczenia wrzodów. Czasami sondę wprowadza się do żołądka w celach leczniczych. W przypadku zatrucia, dzięki sondzie możliwe jest wypłukanie trucizny lub dezaktywowanie jej węglem aktywowanym. Co więcej, przez sondę można wprowadzić zimną wodę służącą do zatrzymania krwawienia lub płynne pokarmy, gdy pacjent nie może połykać. Pokarm podaje się w formie płynów, w porcjach około 200 – 300 ml. Ponieważ sonda jest połączona ze ssakiem, może służyć również do usuwania zawartości żołądka, gdy układ pokarmowy nie funkcjonuje prawidłowo i zaistnieje konieczność odciążenia żołądka.
Jak przygotować się do badania przy użyciu sondy żołądkowej?
Przed badaniem przy użyciu sondy żołądkowej zazwyczaj przeprowadza się badanie radiologiczne górnego odcinka przewodu pokarmowego albo badanie gastroskopowe.
Podczas wywiadu lekarskiego poprzedzającego badanie należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, chorobach układu krążenia, alergiach, chorobach przewlekłych, takich jak cukrzyca oraz ewentualnej ciąży. Dwa dni przed planowanym dniem badania nie należy zażywać leków, a w dniu badania trzeba pozostać na czczo.
Jak przebiega badanie przy użyciu sondy żołądkowej?
Podczas badania pacjent pozostaje w pozycji siedzącej. Gardło znieczula się miejscowo środkiem, który ma za zadanie powstrzymanie odruchu wymiotnego podczas wprowadzania sondy przez jamę ustną do żołądka. Po miejscowym znieczuleniu, przez nos albo usta wprowadza się zgłębnik, który pozwala na pobranie soku żołądkowego do analizy bakteriologicznej, biochemicznej lub cytologicznej. Sok żołądkowy jest pobierany przez godzinę, a następnie pacjentowi podaje się środek pobudzający wydzielanie soku. Po tym, sok ponownie zbiera się przez godzinę.
Badanie trwa około 2 – 3 godzin, jest bezbolesne, ale u niektórych pacjentów może wywoływać dyskomfort. Jeżeli podczas badania wystąpią jakiekolwiek niepokojące dolegliwości należy natychmiast poinformować o tym personel medyczny.
Jakie powikłania mogą wystąpić po badaniu przy użyciu sondy żołądkowej?
Badanie może wywoływać pewne dolegliwości, które utrzymują się zazwyczaj przez kilka godzin po zabiegu i samoistnie ustępują. Te dolegliwości to między innymi uczucie ogólnego osłabienia, ból głowy, skurcz oskrzeli, drżenie rąk, nadmierna potliwość czy też uczucie głodu. Podczas badania mogą wystąpić nudności oraz odruch wymiotny. Badanie przy użyciu sondy żołądkowej wiąże się z ryzykiem urazów błony śluzowej jamy nosowo – gardłowej oraz przebicia przełyku i zapalenia śródpiersia, ale takie przypadki zdarzają się niezwykle rzadko.
