Do badania izotopowego wątroby zalicza się statyczną scyntygrafię wątroby, scyntygrafię naczyniaków wątroby oraz scyntygrafię dróg żółciowych. Dzięki tym badaniom możliwe jest dokładne zobrazowanie wątroby, a co za tym idzie ocena stanu tego narządu, jego funkcjonowania oraz ocena skuteczności leczenia. Badanie izotopowe wątroby jest bezbolesne i całkowicie nieszkodliwe, a dawka promieniowania, którą człowiek przyjmuje wraz z izotopami promieniotwórczymi jest znikoma i nie przekracza dawki promieniowania przyjmowanej podczas wykonywania zdjęcia RTG.
Kiedy wykonuje się badanie izotopowe wątroby?
Badanie tego typu wykonuje się w przypadkach podejrzenia różnorodnych chorób wątroby, w celu oceny stanu tego narządu i postępu choroby. Dzięki scyntygrafii wątroby możliwa jest ocena, w jakim stopniu wątroba została uszkodzona na skutek marskości lub zapalenia. Poza tym, dzięki temu, że różne tkanki w różny sposób kumulują w sobie izotop promieniotwórczy, badanie izotopowe daje możliwość wykrycia guzów i rozróżnienia ich typów, na przykład zmian nowotworowych. Badanie izotopowe wątroby jest zalecane również w przypadku, gdy wątroba albo śledziona są powiększone lub gdy podejrzewa się zapalenie, uszkodzenie tych narządów spowodowane przez alkohol czy leki. Badanie scyntygraficzne naczyniaków wątroby jest wykorzystywane między innymi do odróżnienia zmian o charakterze złośliwym od naczyniaków. Z kolei scyntygrafię dróg żółciowych wykonuje się w celu oceny szybkości wydzielania żółci przez miąższ wątroby. Dzięki temu badaniu określa się w jakim stopniu przewody żółciowe są drożne.
Jak przebiega badanie izotopowe wątroby?
Bardzo ważne jest to, że badanie izotopowe wątroby przeprowadza się na czczo, więc przed jego wykonaniem nie należy nic jeść ani pić. Izotop promieniotwórczy jest w tym przypadku wprowadzany dożylnie, za pomocą cewnika. Radioznacznik przedostaje się wraz z krwią do wątroby oraz jest wydzielany i wydalany z żółcią. W zależności od tego jakie badanie jest wykonywane, konieczny jest różny czas oczekiwania między podaniem izotopu a samym badaniem – w przypadku scyntygrafii dróg żółciowych, badanie można przeprowadzić po około 5 minutach od podania radioznacznika, natomiast jeśli chodzi o badanie scyntygraficzne wątroby – po około 10 – 15 minutach. Również w zależności od typu badania, jego czas trwania może być różny. Najdłuższe jest badanie izotopowe naczyniaków wątroby, ponieważ może trwać nawet około 90 minut. Scyntygrafia dróg żółciowych trwa zazwyczaj około godziny, natomiast scyntygrafia wątroby tylko 5 – 10 minut. Badanie izotopowe wątroby lub dróg żółciowych jest wykonywane na leżąco.
Czy do badania trzeba się jakoś przygotować?
Najważniejsze jest to, aby przed badaniem izotopowym wątroby być na czczo. Poza tym nie można mieć przy sobie żadnych metalowych przedmiotów, ponieważ mogłyby one zakłócić wynik. Bardzo istotne jest to, żeby po zakończeniu badania pacjent wypił minimum 0,5 – 1 litr płynów (najlepiej wody), aby izotopy promieniotwórcze zostały szybko wydalone z organizmu. Badanie izotopowe może być wykonywane praktycznie u pacjentów w każdym wieku, jednak w przypadku dzieci często stosuje się środki uspokajające, które mają na celu zapobieganie nadmiernej ruchliwości dziecka podczas badania. Scyntygrafii nie można wykonywać jedynie u kobiet w ciąży, natomiast u kobiet w wieku rozrodczym, które mogły zajść w ciążę, scyntygrafię przeprowadza się w ciągu pierwszych dziesięciu dni cyklu miesięcznego. Przed podaniem izotopu i wykonaniem badania, warto poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach i chorobach, natomiast w trakcie badania, jeśli tylko wystąpią dolegliwości takie jak bóle głowy, nudności, duszności lub inne, konieczne jest natychmiastowe zgłoszenie tego lekarzowi.
