Nazwa AIDS powstała z połączenia pierwszych liter angielskiej nazwy tej choroby – Acquiret Immune Deficiency Syndrome. Oznacz to nabyty zespół upośledzenia odporności wywołany przez wirusa HIV. Należącego do niewielkiej rodziny wirusów, które w komórce gospodarzu reprodukują się w szczególny sposób. Wirus HIV u człowieka może zaatakować kilka różnych rodzajów komórek. Zdolność tego wirusa do wywoływania zespołu braku odporności, wynika z jego powinowactwa z białymi krwinkami zespołu odpornościowego – limfocytami T4 (limfocyty pomocnicze). Pełnią one funkcję regulacyjną względem innych składników systemu odpornościowego.
Dotychczas wyizolowano dwa podtypy wirusa niedoboru odporności:
- HIV 1 – najczęściej występuje na terenie Ameryki Północnej i Europy
- HIV 2 – występujący głównie na terenie Azji i Afryki
AIDS – jak dochodzi do zakażenia?
Do zakażenia wirusem dochodzi głównie przez krew. Poprzez wstrzyknięcie lub przetoczenie krwi zakażonej lub przetoczenie produktów krwiopochodnych. Powodem zakażenia mogą być również nieodpowiednio odkażone narzędzia fryzjerskie lub kosmetyczne. Do innych możliwych zakażeń HIV można zaliczyć karmienie piersią przez nosiciela wirusa, zakażenie wertykalne (wewnątrzmaciczne) lub okołoporodowe (50 %). Do zakażenia może także dojść podczas stosunków seksualnych. Zachorowaniu sprzyjają także choroby przenoszone drogą płciową, gdyż poprzez uszkodzoną błonę śluzową wirus ma ułatwioną penetrację tkanek. Zakażeniu wirusem sprzyjają niektóre infekcje jak np. wirusowe zapalenie wątroby. Bardziej narażone na zakażenie są osoby chore na hemofilię (przyjmowanie preparatów na poprawę krzepliwości krwi).
AIDS – opis choroby
Po przedostaniu się wirusa HIV do krwi następuje okres jego namnażania się. Zanim wystąpią pierwsze symptomy i choroba rozwinie się do pełnego stadium, chory może o tym nie wiedzieć przez wiele lat. Fazy rozwoju wirusa w organizmie człowieka dzielimy na:
- I stadium lim fadenopatii miejscowej, zwanej fazą inkubacji, kiedy trwa namnażanie się wirusa we krwi. Trwa zwykle ok. 3 tygodni (od paru dni do kilku tygodni). Główne objawy tego okresu to : ogólne osłabienie, łatwe męczenie się, bóle głowy, mięśni i stawów, zapalenie stawów i gardła, wysypka, powiększenie węzłów chłonnych. Występowanie zmian wrzodziejących w jamie ustnej, przełyku i okolicach intymnych. Występują nawracające stany gorączkowe i podgorączkowe, półpasiec, poty nocne, przedłużające się biegunki. Objawom tym towarzyszy często znaczna utrata wagi. Zdarzają się też przypadki zapalenia opon rdzeniowo – mózgowych.
- II stadium limfadenopatii to faza utajnienia, kiedy chory właściwie nie odczuwa dolegliwości. W tym okresie następuje dalsze namnażanie się wirusa. Utrzymują się i dalej postępują zaburzenia ze strony układu odpornościowego.
- III faza przetrwałego uogólnionego powiększenia węzłów chłonnych może trwać nawet do 10 lat. Wirus rozpoczyna namnażanie się w węzłach chłonnych. Dochodzi do powiększenia różnych ich grup, nieraz z równoczesnym powiększeniem śledziony i wątroby. Zmiany w węzłach chłonnych są różnej wielkości począwszy od drobnych, twardych i niebolesnych, po bardzo duże, asymetryczne i bolesne. Zmiany te pojawiają się i zanikają naprzemiennie.
- IV faza zakażenia to AIDS. Charakteryzuje się ona dalszym zmniejszeniem się stężenia limfocytów aż do wartości wskazujących na ryzyko zgonu. Na tym etapie obrona immunologiczna organizmu przestaje być możliwa. Ujawniają się oportunistyczne zakażenia i nowotwory. Innym przebiegiem AIDS jest ogólnoustrojowe, pogłębiające się wyniszczanie całego organizmu.
Odrębna postać AIDS jest formą, w której dominują jedynie postępujące zmiany ze strony układu nerwowego.
Jak leczyć AIDS?
Przede wszystkim należy wykonać test na obecność wirusa. Jeśli wynik jest pozytywny należy wykonać takie badania jak: morfologia, odporność, wiremia i z tymi badaniami zgłosić się do lekarza.
Nie ma w chwili obecnej skutecznego leku na AIDS. Terapia polega na przyjmowaniu przez chorych antybiotyków zapobiegających infekcjom oraz leków antynowotworowych. Wszystkie leki podawane w leczeniu choroby mają skutki uboczne.
Do jakiego lekarza się udać?
Chcąc leczyć się w placówkach państwowej służby zdrowia należy zgłosić się do Poradni Profilaktyczno – Leczniczej w miejscu zamieszkania.
Zobacz także:
