Rynoskopia (łac. rhinoskopia) jest nieinwazyjną metodą diagnostyczną powszechnie stosowaną w laryngologii. Wziernikowanie nosa – rynoskopia jest wykorzystywana przez lekarzy do oceny stanu anatomicznego jamy nosowej oraz jej śluzówki, małżowin nosowych i ujść zatok obocznych nosa. Rynoskopia jest metodą pozwalającą na wykrycie wszelkich nieprawidłowości w wymienionych obszarach nosa. Badanie pozwala także na zbadanie wydzieliny z jamy nosowej.
Wziernikowanie nosa, jest bezpiecznym badaniem, które wykonuje się głównie u pacjentów z chorobami zatok oraz jamy nosowo – gardłowej. Laryngolog wykonuje badanie indywidualnie oceniając każdy z osobna otwór nosowy. Wyróżnia się następujące typy rynoskopii:
- rynoskopia przednia (z wykorzystaniem wziernika Hartmana)
- rynoskopia tylnam (z wykorzystaniem lusterka laryngologicznego)
- rynoskopia środkowa (obecnie nie jest stosowana)
- badanie palpacyjne jamy nosowo – gardłowej
Dzięki badaniu rynoskopii lekarz jest w stanie stwierdzić występowanie wszelkich nieprawidłowości anatomicznych oraz ocenić właściwości powierzchni błony śluzowej. Dzięki badaniu możliwe jest do zdiagnozowania:
- skrzywienie przegrody nosowej
- obrzęk małżowin nosowych
- obecność wydzieliny
- obrzęk śluzówki
- obecność ciał obcych
- perforację owrzodzeń
Podczas badania rynoskopii, laryngolog ma możliwość obejrzenia dna jamy nosowej, sklepienia nosa, przegrody oraz bocznej ściany z małżowiną nosa (dolną i środkową) w części przedniej i środkowej. Przy użyciu dłuższych wzierników możliwe jest obejrzenie małżowiny środkowej i górnej jak i szpary węchowej. Rynoskopia tylna, umożliwia nam obejrzenie jamy nosowo – gardłowej i nozdrzy tylnych. Badanie pozwala na stwierdzenie obrzęku tylnych części małżowin nosowych i występowanie wydzieliny. Badanie palpacyjne umożliwia rozpoznanie prawidłowych struktur anatomicznych, pozwala na ocenę twardości tkanek oraz wykrycie ewentualnych zmian patologicznych. Pobrana w trakcie badania wydzielina nosowa może zostać poddana dalszym badaniom diagnostycznym.
Wskazania do wykonania rynoskopii
Wskazanie do wykonania wziernikowania nosa stanowi:
- podejrzenie skrzywienia przegrody nosowej
- diagnoza występowania polipów
- podejrzenie występowania zapalenia zatok
- uszkodzenie struktur anatomicznych nosa
- ból w okolicy zatok przynosowych
- przewlekłe nawracające stany zapalne zatok
Rynoskopia – rodzaje badania
Rynoskopia przednia – pacjent podczas badania znajduje się w pozycji siedzącej z głową odchyloną do tyłu. Taka pozycja ułatwia lekarzowi obejrzenie miejsce ujścia większości zatok (przewód nosowy). Laryngolog podczas badania posługuje się wziernikiem Hartmanaoraz specjalnym oświetleniem. Przy pomocy wziernika lekarz rozszerza przewód nosowy. Wziernikowanie głębszych rejonów jamy nosa możliwe jest dzięki zastosowaniu dłuższego wziernika, wziernika Kiliana. Rynoskopia tylna – w trakcie badania lekarz używa do diagnozowania lusterka, źródła światła oraz szpatułki, która używana jest do uciskania języka. Do badania laryngolog używa również endoskopu giętkiego lub sztywnego z odpowiednio ukształtowanym torem wizyjnym (pod kątem). Podczas badania można znieczulić miejscowo błonę śluzową gardła (jeśli np. pacjent ma odruchy wymiotne). Metoda palpacyjna jamy nosowo – gardłowej – lekarz wprowadza palec wskazujący za podniebienie miękkie do jamy nosowo – gardłowej. Następnie sprawdza palpacyjnie nozdrza tylne, sklepienie oraz boczne ściany jamy nosowo – gardłowej.
