W 1939 roku dwaj naukowcy Dam i Karr z liści lucerny wyodrębnili czystą witaminę K (K1). Następnie syntezy witaminy K dokonali Almgnist, Doisy i Friese. Kolejnym etapem było wykazanie tego, że pewne drobnoustroje mogą syntetyzować czynnik przeciwkrwotoczny (witaminę K2). Aktywność biologiczną witaminy K wykazują: menadion (witamina K3) – nie występuje w przyrodzie i jest otrzymywana syntetycznie, menachinon (witamina K2) – jej właściwości fizyczne są podobne do witaminy K1, znajduje się głównie w drobnoustrojach, filochinion (witamina K1) – występuje głównie w produktach roślinnych.
Jak funkcję pełni witamina K?
Do najistotniejszych funkcji, jakie pełni witamina K w organizmie należy wpływ na krzepliwość krwi, udział w homeostazie wapnia, zapobiega krwotokom i krwawieniom wewnętrznym, przyczynia się do zmniejszenia obfitego krwawienia miesiączkowego. Reguluje wytwarzanie białka osocza krwi (protrombiny) – w przypadku zranienia lub uszkodzenia naczyń krwionośnych zapobiega wypływowi krwi. Witamina K jest istotna w mineralizacji tkanek (wpływa na niektóre białka znajdujące się w kościach). Obecność składników mineralnych jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witamina K zapobiega skazie krwotocznej u noworodków oraz wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego.
Jak uzupełnić niedobory witaminy K?
Witamina K należy do tych witamin, które są wytwarzane przez florę jelitową. Jeśli pragniemy jej niedobory uzupełniać poprzez stosowanie odpowiedniej diety, to znajdziemy ją głównie w zielonych liściach roślin lub w: brokułach, brukselce, jarmużu, kalafiorze, szpinaku, rzepie, ogórku, sałacie, kapuście, lucernie, morszczynie, awokado, ziemniakach, jajkach, jogurcie, serze, wątrobie wołowej, oleju sojowym, oleju szafranowym, truskawkach, produktach zbożowych, mleku i jego przetworach, mięsie. Jogurt i kefir pity pomiędzy spożywanymi posiłkami stymuluje organizm do wytwarzania witaminy K. W zasadzie zapotrzebowanie na witaminę K u zdrowych osób całkowicie jest zaspokajane, przez przyjmowane pożywienie. W pozostałych przypadkach dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę wynosi u dzieci 1 mg na dobę a u dorosłych 4 mg na dobę. Nadużywanie salicylanów lub antybiotyków, konserwanty zawarte w przetworzonej żywności lub nieświeże produkty utrudniają wchłanianie witaminy K i przyczyniają się do jej przedwczesnego wydalania z organizmu.
Do oznak niedoboru witaminy K w naszym organizmie możemy zaliczyć: sińce, które pojawiają się na ciele nawet po najdrobniejszym uderzeniu, zbyt obfite krwawienia miesięczne u kobiet, częste krwawienia z nosa, zbyt długi okres gojenia się ran, słaba krzepliwość krwi, biegunki, skaza krwotoczna u noworodków, obniżony poziom protrombiny we krwi (zwłaszcza u osób starszych).
Czy można przedawkować witaminę K?
Nadmierne dawki witaminy K mogą mieć niekorzystny wpływ na prawidłową pracę wątroby. Jeśli witamina jest podawana choremu w formie zastrzyku, jej nadmiar może wywołać gwałtowne skoki ciśnienia tętniczego krwi lub powodować odczyny alergiczne. Zbyt duże jej dawki mogą mieć niekorzystny wpływ na pracę wątroby. Przedawkowanie tej witaminy u niemowląt może stać się przyczyną wystąpienia żółtaczki, hiperbilirubinemii i anemii hemolitycznej.
Zobacz także:
