Badanie izotopowe nerek, inaczej zwane scyntygrafią nerek lub renoscyntygrafią, jest badaniem, które umożliwia ocenę funkcjonowania nerek. Badanie pozwala ocenić między innymi ich wielkość, kształt, położenie, ale również umożliwia kontrolę ukrwienia nerek, ich funkcji wydalniczych oraz szybkości filtracji kłębkowej. Wykonuje się je również u osób z guzem nerki oraz nadnercza. Badanie jest całkowicie bezpieczne, ponieważ podawane dawki izotopów promieniotwórczych (radioznaczników) są bardzo małe i zatrzymują się w nerkach tylko przez krótki czas, po czym są usuwane z organizmu. Co więcej, dawka promieniowania podczas badania izotopowego jest często mniejsza niż w przypadku wykonania zdjęcia radiologicznego.
Jakie są wskazania do wykonania scyntygrafii nerek?
Głównym wskazaniem do wykonania badania izotopowego nerek są przewlekłe, ostre choroby układu moczowego i rozwojowe wady nerek oraz dróg moczowych. Poza tym, scyntygrafię nerek zaleca się w przypadku nefropatii zaporowej oraz uropatii, a także wtedy, gdy pacjent cierpi na gruźlicę nerek albo wielotorbielowe zwyrodnienie nerek. Co ciekawe, badanie takie powinno się wykonać również u osób chorych na nadciśnienie, ponieważ przyczyną takiego stanu mogą być nieprawidłowości w działaniu naczyń lub miąższu nerkowego. Badanie izotopowe nerek wykonuje się również po przeszczepie nerki, ponieważ pozwala ono zobrazować funkcje narządu.
Jak przebiega badanie izotopowe nerek?
Podczas badania pacjent leży na brzuchu na łóżku. Izotopy promieniotwórcze podawane są w tym przypadku dożylnie przez venflon. Radioznaczniki gromadzą się w nerkach przez krótki czas, dzięki czemu wysyłają promieniowanie, które jest wychwytywane przez głowicę gammakamery. Dane z głowicy kamery są przetwarzane przez program komputerowy, a wynik jest wyświetlany na monitorze. Całe badanie trwa około pół godziny i już po tym czasie otrzymuje się wynik w postaci wydruku, na którym widoczny jest obraz nerek. Statyczna scyntygrafia nerek, czyli takie badanie, które ma na celu ocenę kształtu, położenia, wielkości nerki oraz rozmieszczenia w niej izotopu, trwa zazwyczaj około 10 minut.
Czasami, oprócz scyntygrafii nerek wykonuje się badania dodatkowe, takie jak testy polegające na podaniu pacjentowi furosemidu albo kaptoprilu. Test z furosemidem bardzo często jest stosowany przy diagnozowaniu podmiedniczkowego zwężenia moczowodu albo wodonercza, natomiast test, podczas którego podawany jest kaptopril służy diagnostyce nadciśnienia. Ponadto taki test pozwala na odróżnienie nadciśnienia naczyniowo – nerkowego od takiego spowodowanego miąższowym uszkodzeniem nerek.
Jak należy się przygotować do badania?
Nie jest konieczne specjalne przygotowanie do badania, oprócz tego, że w tym typie scyntygrafii istotne jest, żeby pacjent był na czczo. Około 30 – 40 minut przed badaniem należy wypić od 0,5 do 1 litra niegazowanego płynu, najlepiej wody. Poza tym nie należy mieć przy sobie żadnych metalowych przedmiotów, na przykład paska do spodni czy biżuterii, ponieważ takie przedmioty mogą wpłynąć na wynik badania. Nie ma żadnych przeciwwskazań do wykonania badania, jego przeprowadzenie nie jest możliwe jedynie u kobiet w ciąży oraz okresie karmienia. Z kolei kobiety, które są w takim wieku, że mogą zajść w ciążę muszą wykonać badanie izotopowe w ciągu pierwszych dziesięciu dni cyklu, ponieważ dzięki temu można zminimalizować ryzyko tego, że kobieta jest w ciąży, ale jeszcze nie potwierdzonej. Przed poddaniem się badaniu izotopowemu warto dla pewności zrobić test ciążowy. Bardzo ważne jest, żeby po skończeniu badania wypić co najmniej litr wody, ponieważ przyspieszy to wypłukiwanie izotopu promieniotwórczego z organizmu.
