Zapalenie ucha zewnętrznego – przyczyny, objawy, leczenie

Zapalenie ucha zewnętrznego jest często nazywane uchem pływaka. Schorzenie może przybierać różnorodne postacie. Najpowszechniej przebiega w formie wyprysku bądź zapalenia, które atakuje zewnętrzny przewód słuchowy, a w niektórych przypadkach całą małżowinę uszną. Zwykle rozwija się na tle infekcji o podłożu wirusowym, bakteryjnym lub grzybiczym. W celu rozpoznania schorzenia przeprowadzane jest badanie otolaryngologiczne oraz dermatologiczne.

Proces zapalny w przebiegu zapalenia ucha zewnętrznego u dzieci atakuje najczęściej:

• Kanał słuchowy,
• Błonę bębenkową,
• Małżowinę uszną.

W uszach każdego człowieka występuje woskowina, która powoduje, że panuje w ich wnętrzu wilgotne środowisko. Na skutek długotrwałego przebywania w wilgoci lub urazu wzrasta szansa na rozwój infekcji. Rodzaj zaordynowanego leczenia, uzależniony jest od bezpośredniej przyczyny rozwoju schorzenia.

Jakie są przyczyny zapalenia ucha zewnętrznego u dzieci?

Gdy dochodzi do zapalenia ucha zewnętrznego na tle bakteryjnym, to zwykle pojawia się czyrak w obrębie ucha lub też ucho pływaka. Najpowszechniej wywołującą infekcje bakterią jest gronkowiec złocisty.

W przypadku infekcji na tle wirusowym najczęstszym winowajcom jest wirus Varicella- Zoster, ten sam może spowodować rozwój półpaśca usznego.

Infekcje grzybicze wywoływane są przez grzyby Candida. Zwykle oznacza to, w konsekwencji rozwój grzybicy przewodu słuchowego zewnętrznego.

Objawy zapalenia ucha zewnętrznego u dzieci

• Bóle głowy,
• Silny świąd,
• Uczucie napięcia skóry,
• Gorączka,
• Uczucie rozpierania w uchu,
• W niektórych przypadkach dochodzi do pojawienia się dreszczy,
• Niekiedy dochodzi do wystąpienia wycieku z ucha,
• Skóra jest rozpulchniona, zaczerwieniona i pokryta zasychającą wydzieliną,
• Ból ucha – charakterystyczne jest jego nasilanie się w czasie żucia pokarmów oraz podczas gdy pociągamy za małżowinę uszną,
• Czasem surowiczo-krwiste pęcherzyki,
• Uszkodzenie słuchu.

Pojawienie się przedstawionych powyżej objawów u dziecka powinno skutkować niezwłoczną konsultacją z pediatrą, a często również z laryngologiem oraz dermatologiem. Nasza pociecha powinna zostać poddana właściwej terapii leczniczej, która umożliwi uniknięcie, wystąpienia groźnych powikłań.

Zobacz także: Zapalenie ucha u dziecka a utrata słuchu – czy dziecku grozi głuchota?

Rozpoznanie

Aby leczenie, jakie zostanie wprowadzone, było skuteczne, koniecznością jest przeprowadzenie odpowiednich badań: dermatologicznych, bakteriologicznych oraz otolaryngologicznych. Laryngolog dokona wziernikowania ucha i dokładnej oceny jego wnętrza. Dermatolog pobierze wymaz z ucha w celu przeprowadzenia badania bakteriologicznego. Dopiero w momencie, gdy znane będą wyniki, zachodzi możliwość wdrożenia odpowiedniej terapii leczniczej.

Leczenie

To, ile czasu zajmie leczenie uzależnione jest całkowicie od rodzaju patogenu, który spowodował rozwój infekcji.

Schorzenia mające podłoże bakteryjne zaleca się leczyć z zastosowaniem antybiotykoterapii miejscowej lub doustnej. Terapia miejscowa pochłania okres około 1 tygodnia, jeśli jednak w wyniku jej oddziaływania nie następuje poprawa i stan zapalny w chorym rejonie nieustannie postępuje, koniecznością jest wdrożenie antybiotykoterapii ogólnej — u dzieci najpowszechniej wykorzystuje się leki w formie syropów. Tutaj z kolei długość leczenia zależna jest od tego, jakie objawy występują oraz jaki jest ogólny stan chorego dziecka. Przy silnych dolegliwościach bólowych wskazane jest podawanie dostępnych w aptece bez recepty leków o działaniu przeciwbólowym (paracetamol, ibuprofen).

Zapalenie ucha zewnętrznego na tle grzybiczym wiąże się z długotrwałym leczeniem. Zwykle zachodzi również konieczność utrzymywania terapii, jeszcze przez okres nawet około dwóch tygodni od momentu ustąpienia objawów. Lekarz musi regularnie dokonywać czyszczenia przewodu słuchowego zewnętrznego, aplikowane są również środki o działaniu przeciwgrzybicznym.

W sytuacji, gdy dojdzie do rozwoju półpaśca usznego, na skutek oddziaływania wirusów, konieczne jest zwalczenie schorzenia poprzez podawanie leków o działaniu przeciwwirusowym.

Zasady leczenia zachowawczego

• Unikanie pływania,
• Unikanie przeciągów,
• Unikanie moczenia chorego ucha,
• Przewód słuchowy powinien być regularnie oczyszczany z zastosowaniem kropli oraz opatrunków, które zostały zalecone przez lekarza,
• Wykonywanie ciepłych okładów, które powodują uśmierzenie bólu,
• Przyjmowanie leków przeciwobrzękowych, przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych.

Profilaktyka, czyli jak zapobiegać zapaleniu ucha zewnętrznego u dzieci?

Konieczne jest stosowanie kilku prostych zasad, a z pewnością zwiększymy szansę naszej pociechy, jak również własne, na uniknięcie dotkliwego zapalenia ucha zewnętrznego, a zatem:

• Nie stosujemy jakichkolwiek maści, ani innych preparatów do uszu bez zalecenia lub konsultacji z lekarzem,
• Powinno się również uważać, aby nie moczyć uszu w czasie kąpieli – dotyczy to w szczególności najmłodszych dzieci,
• Jeśli dziecko regularnie bywa na basenie, warto wyposażyć je w zatyczki do uszu lub stosować krople, które wpłyną na utrzymywanie prawidłowego poziomu wilgotności w zewnętrznym kanale słuchowym,
• W sytuacji, gdy noszony jest aparat słuchowy, powinien być on regularnie wyjmowany i czyszczony, gdyż w uchu zatkanym aparatem, może występować wyższy stopień wilgotności, czego konsekwencją będzie rozwój infekcji,
• Jeśli długo przebywaliśmy w wodzie, konieczne jest pamiętanie, aby dobrze osuszyć przewód słuchowy, jednak należy unikać wykorzystania patyczków higienicznych, gdyż mogą doprowadzić do uszkodzeń w obrębie przewodu słuchowego zewnętrznego,
• Jeśli regularnie czyścisz uszy dziecka, zostawaj małą część zalegającej woskowiny, gdyż jest ona naturalną barierą chroniącą nasze uszy przed drobnoustrojami.

Czytaj również: Ból ucha u dzieci – groźny i bardzo dokuczliwy