Zapalenie oskrzelików u dzieci jest chorobą o podłożu wirusowym, w której stan zapalny rozwija się w obrębie drobnych oskrzelików, będących zakończeniami większych oskrzeli. Zakażenie następuje drogą kropelkową, czyli nasza pociecha może zarazić się na skutek kichnięcia lub kaszlnięcia osoby chorej. Małe dzieci chorują na zapalenie oskrzelików, najczęściej zarażając się od starszego rodzeństwa, które chodzi do szkoły lub przedszkola. Dorośli rzadko stanowią źródło zakażenia. Inkubacja schorzenia pochłania okres około 5 dni.
Zapalenia oskrzelików u dzieci – przyczyny
Najpowszechniejszym podłożem zapalenia oskrzelików są wirusy. Aż 80% przypadków wywołanych zostaje przez wirus nabłonka oddechowego (RS). Reszta zachorowań wynika z infekcji: adenowirusami, rynowirusami, wirusem grypy rzekomej, wirusem grypy czy też metapneumowirusem.
Przebieg zapalenia oskrzelików
Najczęściej zapalenie oskrzelików u dzieci charakteryzuje się stosunkowo łagodnym przebiegiem. Jedynie w przypadku 1-2% pociech konieczny jest pobyt w szpitalu. Natomiast u niewielkiej ilości z nich może dojść do rozwinięcia się niewydolności oddechowej.
Kiedy przebieg zapalenia oskrzelików może być cięższy?
- Dziecko uczęszcza do żłobka.
- Wcześniactwo.
- Wady serca.
- Przewlekłe choroby układu oddechowego.
- Zaburzenia odporności.
- Choroby neurologiczne.
- Dzieci karmione piersią krócej niż 2 miesiące.
- Wiek dziecka poniżej 3 miesiąca.
- Narażenie na dym tytoniowy.
- Kontakt z rodzeństwem lub innymi dziećmi w wieku szkolnym i przedszkolnym.
Czy zapalenie oskrzelików u dzieci jest powszechne?
Zachorowania na zapalenie oskrzelików stwierdza się u małych dzieci, maksymalnie do 2 roku życia, a jeszcze częściej u niemowląt. Schorzenie to powszechniejsze jest u chłopców niżeli u dziewczynek. Zachorowania pojawiają się zimą oraz wiosną. Jest to jedna z powszechniejszych dolegliwości wirusowych rozwijających się w sezonie zachorowań u małych dzieci.
Zapalenie oskrzelików u dzieci – objawy
Początkowo pojawiające się symptomy, mogą sugerować zwykłe przeziębienie. Występuje katar, delikatny suchy kaszel, może również wystąpić lekka gorączka. Do ekspozycji właściwych objawów dochodzi po upływie 2-3 dni.
- Kaszel – zauważalny jest jego narastający charakter, staje się również mokry i odkrztuszana jest wydzielina oskrzelowa.
- Duszności – dziecko z trudem oddycha.
- Świszczący oddech – przypomina paniczne nabieranie powietrza.
- Poruszanie skrzydełkami nosa – zwiększenie aktywności dodatkowych mięśni oddechowych,
- Przyspieszenie oddechu – dziecko wydaje się niespokojne, oddycha szybciej, jakby odruchowo chciało zabezpieczyć się przed brakiem powietrza.
- Postękiwanie.
- Dziecko bardzo męczy się przy jedzeniu, je niechętnie lub odmawia.
- Wciągnięcie międzyżeber – praca dodatkowych mięśni oddechowych.
- Pojawienie się dołków nad i podobojczykowych – praca dodatkowych mięśni oddechowych.
- Dołek jarzmowy pod brodą – praca dodatkowych mięśni oddechowych.
Zobacz także: Niewydolność oddechowa – jak ją rozpoznać i jak ratować dziecko?
Rozpoznanie
Lekarz przeprowadza wywiad z rodzicami i badanie fizykalne dziecka. Takie postępowanie stanowi najczęściej już wystarczającą podstawę do postawienia diagnozy i określenia i czy zachodzi konieczność hospitalizacji.
Niekiedy w celu zróżnicowania choroby z zapaleniem płuc, wykonuje się zdjęcie RTG klatki piersiowej oraz zlecane są badania krwi.
Leczenie
Jeśli choroba ma łagodny przebieg, a gorączka jest umiarkowana, dziecko może być leczone w domu. Rodzic powinien delikatnie oczyszczać nos ze zbierającej się wydzieliny, oklepywać plecki dziecka, aby ułatwić mu odkrztuszanie, dbać o intensywne nawadnianie organizmu i nawilżanie powietrza w domu, temperatura w pokoju powinna wynosić 18-20 stopni. Dziecka nie powinno się również przegrzewać, a w razie wystąpienia gorączki można podać leki na jej zbicie, które działają jednocześnie przeciwbólowo – na bazie ibuprofenu lub paracetamolu.
Jeśli pojawiają się bezdechy, dziecko ciężko oddycha, występują duszności, wysiłek oddechowy, sinica i problemy z karmieniem należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Jeśli jest taka możliwość w przychodni pediatrycznej. Jeśli jest wieczór lub weekend, można udać się bezpośrednio do szpitala, który posiada oddział pediatryczny.
Jeśli dziecko jest leczone w szpitalu i dochodzi do spadków saturacji, czyli nasycenia krwi tlenem stosuje się tlenoterapię z zastosowaniem maseczki lub „wąsów” umieszczanych w dziurkach nosa. Antybiotyki znajdują zastosowanie, jeśli dochodzi do powikłań bakteryjnych.
Wskazane są również zabiegi nebulizacji. Mogą być wykonywane samą sola fizjologiczną lub preparatem zaleconym przez lekarza. Wyleczenie w przypadku większości niemowląt następuje po upływie 2-3 tygodni. Pojedyncze przypadki kończą się niewydolnością oddechową, która musi być leczona na oddziale intensywnej opieki medycznej. Przechorowanie zapalenia oskrzelików nie daje trwałej odporności, jednak zwykle kolejne infekcje dziecko przechodzi łagodniej.
Czytaj również: Inhalacje – skuteczne leczenie kataru i zapalenia zatok
