Zaćma oka od bardzo wielu lat utrudnia życie osobom po 55 roku życia oraz zwłaszcza seniorom. Zgodnie ze statystykami z ostatnich lat wynika, że dolegliwość ta dotyka, aż około 70% osób powyżej 75 roku życia, ale nie należy również do rzadkości wśród osób w wieku 55 – 60 lat. Jak wynika z badań nad zaćmą, jest to choroba spowodowana starzeniem się organizmu i w 90% wszystkich zachorowań tak właśnie jest. Pozostałe 10% przypadków zostało zakwalifikowanych jako wady wrodzone, niezależne od procesów starzeniowych tkanek. Zaćma – lub inaczej katarakta – jest chorobą, która u każdego przebiega w trochę inny sposób. Główna różnica polega tutaj na jej rozwoju. Często wzrok z powodu tej przypadłości psuje się bardzo szybko, a w innych przypadkach trwa to latami. Szybki rozwój choroby – zwłaszcza w młodszym wieku – jest wywołany czynnikami zewnętrznymi jak niektóre choroby np. cukrzyca, przyjmowaniem silnych leków, mechanicznymi uszkodzeniami gałki ocznej czy jej kontaktem z substancjami chemicznymi czy silnie drażniącymi. Zdarza się, że na zaćmę chorują osoby pracujące w miejscach, w których utrzymują się szkodliwe opary np. fabryki farb czy klejów. Dobrą wiadomością jest natomiast to, że przy dzisiejszej technice jaką dysponuje medycyna zaćma jest całkowicie wyleczalna.
Czym właściwie jest zaćma?
Jest to choroba polegająca na stopniowym i często powolnym zmętnieniu soczewki oka. W większości przypadków prowadzi do tego starzenie się całego organizmu, ale przyczyną może być jakiś inny, zewnętrzny powód jak uszkodzenie oka. Zaćma bardzo często prowadzi do ślepoty więc nie leczona w porę może być groźna. Ze względu na pochodzenie podzielić można ją na wrodzoną oraz nabytą. Zaćma wrodzona występuje już w momencie narodzin dziecka i ze względu na stopień zaawansowania dzieli się ją na zaćmę warstwową, jądrową, całkowitą, biegunową oraz błoniastą. Pierwszymi objawami zaćmy całkowitej u dzieci jest biały kolor źrenicy oraz odruch Franceschettiego. Innym rodzajem zaćmy jest zaćma nabyta, którą ze względu na stopień zaawansowania podzielić można na początkową, zaawansowaną, niedojrzałą, dojrzałą, pęczniejącą oraz przejrzałą. Dodatkowy podział wynika z miejsca w jakim występują zmiany: zaćma korowa, jądrowa, podtorebkowa tylna i brunatniejąca.
Objawy
Jednym z pierwszych oraz głównych objawów tej choroby oka jest znaczne pogorszenie ostrości wzroku. Sytuacja nie poprawia się również poprzez zastosowanie szkieł korekcyjnych. Znaczna część chorych skarży się również na oślepianie jaskrawym światłem, podwójne widzenie jednym okiem, przyciemnienie jasnych kolorów, kurzą ślepotę oraz zaburzenia dotyczące oceny odległości od przedmiotów.
Ze względu na często szybki postęp choroby, specjaliści zalecają, aby na zabieg zaćmy zdecydować się już przy pierwszych jej objawach. Jest on względnie prostym zabiegiem operacyjnym i niezwykle skutecznym, a jego przeprowadzenie możliwe jest w każdym stadium zaawansowania zaćmy.
Zobacz również: Badanie wzroku – opis i przebieg badania
Zabieg operacyjny usunięcia zaćmy
Z historycznego punktu widzenia pierwszą skuteczną metodą operacji zaćmy była metoda wewnątrztorebkowa, która polegała na całkowitym usunięciu całej soczewki wraz z jej torebką. Taki zabieg wymuszał później stosowanie bardzo silnych szkieł korekcyjnych. Obecnie najefektywniejszą metodą operacyjną jest technika polegająca na usunięciu soczewki, ale pozostawieniu torebki, w której się znajdowała. Proces usuwania starej soczewki odbywa się za pomocą fakoemulsyfikacji polegającej na użyciu specjalnej substancji lub ultradźwięków. Do torebki wkłada się następnie sztuczną soczewkę, która wyposażona jest często w filtr UV chroniący wzrok. Soczewki takie nie zwalniają jednak z używania zwykłych okularów.
