Wszawica – powszechna i wstydliwa dolegliwość, wszystko co powinieneś o niej wiedzieć

Wszawica jest chorobą o podłożu pasożytniczym. Wiele osób uważa, że w dzisiejszym świecie ta jednostka już nie występuje. Dlaczego? Bo często zdaje nam się, że żyjemy sterylnie, choć wcale tak nie jest, a wszawicę kojarzymy przede wszystkim z brudem i zaniedbaniem. Jednak nie musi tak być. A wszy w dzisiejszych czasach bardzo powszechnie atakują główki dzieci oraz osób dorosłych. Łatwo dochodzi do ich przenoszenia się z jednej osoby na drugą.

Wesz można uznać za najwierniejszego kompana człowieka. Badania naukowe wskazują bowiem, iż te pasożyty towarzyszą nam od 20 milionów lat. Obecnie jedynie leczenie jest skuteczniejsze, niż miało to miejsce dawniej. W naszej szerokości geograficznej pojawienie się wszawicy nie niesie za sobą żadnych poważniejszych konsekwencji, inaczej sytuacja wygląda w krajach o tropikalnym klimacie.

Rodzaje wszawicy

Zachorowanie wywoływane jest przez jeden z trzech rodzajów stawonogów:

• Wesz głowowa – to najpowszechniejsza pośród dzieci ta, z którą wiele osób powszechnie się boryka.
• Wesz łonowa – ten rodzaj jest rzadszy w naszym kraju i dotyczy raczej starszych osób, ale rodzic może zarazić dziecko, śpiąc w jednym łóżku.
• Wesz ubraniowa – rzadko spotykane przypadki. Ten problem pojawia się zwykle pośród osób bezdomnych, żyjących na marginesie społecznym i skrajnie zaniedbujących higienę osobistą. Widok może być przerażający, jednak to chyba właśnie tej wszy zawdzięczamy kojarzenie pasożyta z brudem i choroba ta wydaje nam się skrajnie wstydliwa.

Obalamy mity

1. Wszy jednakowo lubią głowy brudne, jak i czyste.
2. Występują zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się, np. w Czechach wszy pojawiają się u 14% dzieci, w Belgii u 10%, a na terenie USA, co roku konieczne jest leczenie wszawicy u niemal 9 milionów osób.
3. Wszy występują zarówno w miastach, jak i na wsiach – nie jest to problem terenów wiejskich. Zgodnie ze statystykami Głównego Inspektoratu Sanitarnego, największe ilości przypadków wszawicy notowane są w Warszawie, Łodzi, Wrocławiu oraz Poznaniu, ale pojawiają się również w mniejszych miejscowościach.
4. Zdecydowanie mówi się o wzroście świadomości zdrowotnej polaków, poprawił się również poziom dbałości o higienę, jednak w ostatnich latach ilość przypadków wszawicy ulegała niemal podwojeniu.

Wszawica przyczyny

• Najczęściej występuje u dzieci w wieku 3-15 lat,
• Lekarze mówią o wpływie nowoczesnego trybu życia, na wzrost ilości wszy, ludzi jest coraz więcej i żyjemy coraz bliżej siebie,
• Wesz może przedostać się z jednej osoby na drugą w czasie podróży w zatłoczonym tramwaju,
• Grupą zwiększonego ryzyka są dzieci uczęszczające do żłobków, przedszkoli, szkół – gdy bawią się ze sobą lub korzystają z tych samych przedmiotów, wszy mogą się łatwo przemieścić,
• Dziecko może „przynieść” wszy również z popularnych placów zabaw zlokalizowanych w marketach i nie tylko, na których aktywnie bawi się z dużą ilością nieznajomych dzieci, niekoniecznie w jednym czasie,
• Ilość zachorowań jest większa latem, gdy dzieci wyjeżdżają i odwiedzają różne miejsca w ramach wakacji,
• Dawniej szkolne pielęgniarki obowiązkowo, regularnie sprawdzały główki dzieci, co dawało możliwość wczesnego wyłapania przypadków wszawicy i zapobiegania rozprzestrzenianiu się ich. Dziś nie wolno badać dzieci bez zgody rodziców, więc wszy mogą rozprzestrzeniać się wręcz niepowstrzymane.
• Jeśli matka lub ojciec mają wszy łonowe, mogą zainfekować nimi dziecko w wieku 3-10 lat, dzieje się to w czasie zwykłego przytulania lub spania w jednym łóżku, gdyż mogą przenosić się poprzez pościel.

Objawy wszawicy

Bardzo silny świąd skóry – jest niezwykle dokuczliwy, zdarza się, że dziecko w jego konsekwencji rozdrapuje głowę do krwi, tworzą się strupki, które również rozdrapuje, niekiedy niemal wydrapuje całe kępy włosów. Upilnowanie i upominanie pociechy nie przynosi rezultatów. Ten symptom jest tak silny, że dzieci drapią się przez sen.

Świąd pojawia się na skutek zwyczajów żywieniowych wszy, która odżywia się krwią. Aby zdobyć pokarm, wbija w skórę swój otwór gębowy, ssąc krew, jednocześnie wpuszcza toksyny do skóry, a one stanowią przyczynę uporczywego objawu.

Dziecko się drapie, czego konsekwencją jest powstawianie otarć naskórka oraz przeczosów. Z miejsca, w którym wesz wbiła się w skórę, może sączyć się płyn o charakterze surowiczym, który będzie powodował miejscowe sklejanie się włosów.

Jeśli osoba, która złapie wszy, ma dodatkowo zaniedbane włosy (przetłuszczone) i skórę głowy to w miejscu, gdzie zostanie rozdrapana, może dojść do zakażenia bakteryjnego, miejscowego powiększenia węzłów chłonnych, liszaju.

Zmiany skórne wywołane przez ugryzienia tych pasożytów mogą występować również na szyi, karku i niedaleko linii włosów. Podczas sprawdzania głowy dziecka, charakterystyczne jest odnajdywanie gnid, czyli niewielkich, białych jajeczek wszy. Są one dość mocno przytwierdzone do włosów, u osób o jasnych włosach będą niemal niewidoczne.

Dorosła wesz jest wielkości 2-3 mm. Ich barwa uzależniona jest od koloru włosów osoby chorej. Osoby z ciemnymi włosami mogą odnaleźć wszy o dość ciemnym kolorze, zaś blondyni białawe.

Jednym z symptomów, który może skłonić, do podejrzewania wszawicy jest zaczerwienienie skóry i występowanie niewielkich ranek.

Zobacz także: Objawy wszawicy u dzieci, czyli jak rozpoznać wstydliwego pasożyta?

Leczenie

• W leczeniu wszawicy skuteczne są dostępne w aptekach preparaty oraz szampony, w ich składach występują: lindan, permetyna, bądź roztwór dimetikonu. Niezbędne jest stosowanie ich ściśle wedle zaleceń na opakowaniu.
• Konieczne jest wydezynfekowanie wszystkich szczotek i grzebieni oraz innych przyborów i akcesoriów do włosów – przez 15 minut moczymy je w gorącej wodzie z mydłem.
• Pościel oraz noszone w ostatnim czasie ubrania powinny zostać wyprane w wysokiej temperaturze. Natomiast wszystko, czego wypranie jest niemożliwe, zamknąć w folii na okres 2-3 tygodni.
• Wszystkie dywany oraz obicia meblowe powinny zostać dokładnie odkurzone.

Czytaj więcej: Wszawica u dzieci – 8 sprawdzonych sposobów