Wzrastająca popularność medycyny naturalnej powoduje, że z roku na rok coraz większa liczba osób sięga po różnego rodzaju zioła i rośliny lecznicze. Do najczęściej stosowanych zaliczyć można rumianek, czystek, miętę, szałwię oraz piołun – powodujący, u niektórych osób skrzywiony wyraz twarzy. Inne nazwy tej rośliny to także psia ruta, wermut, absynt oraz bylica piołun.
Roślina ta występuje na półkuli zachodniej, gdzie poprzez dogodne dla niej warunki rośnie powszechnie – nawet w dziko. Piołun pochodzi z Afryki Północnej, Azji oraz Europy, a skutki globalizacji spowodowały, że został on zawleczony również do Ameryki Północnej i Centralnej. Ziele to można spotkać również w pewnych rejonach Polski. Z historycznego punktu widzenia piołun znany był już w starożytności (m.in. w Egipcie czy Syrii), gdzie w owych czasach stosowany był nie tylko jako roślina lecznicza, ale także jako dodatek do win, symbolizujący smutek oraz gorycz.
W początkowych latach XX wieku, ziele to zostało w pewnych krajach zapisane na czarną listę produktów zakazanych w sprzedaży. Wszystko to za sprawą wywoływanych przez niego zaburzeń psychicznych wynikających z nadmiaru jego spożycia. Najnowsze badania wykazują jednak, że nieprzekraczanie dopuszczalnej dziennej dawki nie niesie za sobą poważniejszych skutków ubocznych. Czym zatem jest ta kontrowersyjna roślina, jakie ma właściwości i co można leczyć za jej pomocą?
Bylica piołun jest rośliną zielną zaliczaną do rodziny astrowatych. Kwitnie od lipca do września w miejscach dosyć suchych i nasłonecznionych, wybierając zazwyczaj kamieniste zbocza oraz rumowiska. Charakterystyczny smak naparu z piołunu jest spowodowany gorzkimi glikozydami, do których zaliczyć można absyntynę, anabsyntynę i artabsynę, a także izofraksydynę, skopolinę, tujol, kandinen, azulen, felandren. W zielu tym znaleźć też można garbniki takie jak żywice czy kwasy organiczne. Tak bogaty skład chemiczny wymusza jego umiarkowane spożycie ze względu na możliwe skutki uboczne.
Właściwości lecznicze
Piołun przyrządzany był od wieków w formie naparu. Poprzez swoją charakterystyczną w smaku gorycz, działa pobudzająco na cały układ trawienny – zarówno człowieka jak i zwierząt. Roślina ta spożywana jako herbatka zwiększa apetyt oraz ma działanie żółciopędne (poprzez olejki eteryczne). Jak zaobserwowano, wykazuje również działanie odkażające, a nawet przeciwrobacze. Piołun jest zatem zalecany dla wszystkich, którzy borykają się z problemami związanymi z niedokwaśnością, niestrawnością, zgagą, odbijaniem, wzdęciami oraz brakiem apetytu. Napary z piołunu bywają również stosowane przy problemach z układem moczowym. Niegdyś roślina ta była określana mianem ziela panieńskiego ze względu na jej wykorzystanie w regulacji cykli menstruacyjnych. Równie ważną cechą piołunu jest zwalczanie różnego rodzaju pasożytów układu pokarmowego, do których zaliczyć można glisty, owsiki czy nicienie. Zanotowano również znaczną ulgę u osób borykających się z problemami żylaków odbytu.
Jak to bywa też w przypadku innych roślin zielnych, piołun stosować można również zewnętrznie w leczeniu pasożytów żerujących na skórze – np. wszy czy świerzbowców. Dodatkowo ziele to znajdowało kiedyś zastosowanie w leczeniu ran i owrzodzeń.
Właściwości toksyczne
Pomimo wielu pozytywnych i leczniczych właściwości piołunu bywa on również toksyczny, co wynika głównie z nadmiaru jego spożycia. Zatrucie u człowieka objawia się drgawkami wywołanymi podrażnieniem kory mózgowej. Innymi objawami są niepokoje ruchowe, a w skrajnych przypadkach nawet psychozy i utrata przytomności. Warto dodać, że ziele piołunu sprzedawane obecnie w sklepach oraz aptekach pozbawione jest mocno szkodliwego tujonu, przez co ryzyko przedawkowania jest minimalne.
