Kardiotokografia to badanie polegające na monitorowaniu akcji serca płodu z jednoczesnym zapisem czynności skurczowej mięśnia macicy. KTG pozwala na wczesne wykrycie sytuacji zagrożenia płodu i stosowane jest w ramach intensywnej opieki przedporodowej.
Badanie KTG (kardiografia) składa się z dwóch części
- Kardiografia – ciągłej rejestracji akcji serca płodu przy pomocy ultrasonograficznej sondy lub elektrokardiografu, które pozwalają na określenie czynności skurczowo – rozkurczowej serca z wykorzystaniem efektu Dopplera.
- Tokografia – rejestracja czynności skurczowej macicy. Może się ona odbywać poprzez czujnik zewnętrzny, umieszczany na brzuchu ciężarnej, lub poprzez rejestrację zmiany ciśnienia wewnątrz jamy macicy mierzonego przy użyciu cewnika.
KTG – Jakie są wskazania do nadzoru kardiotokograficznego?
Wskazaniem do stosowania nadzoru kardiotokograficznego jest niewydolność oddechowa łożyska w przypadku:
- ciąży po wyznaczonym przez lekarza terminie porodu,
- nadciśnienia indukowanego ciążą,
- wystąpienia choroby hemolitycznej płodu,
- wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu,
- wady serca,
- konflikt serologiczny rodziców,
- krwawienie z dróg rodnych,
- nietypowe, występujące z niewyjaśnionych powodów bóle brzucha,
- mechaniczny uraz brzucha ciężarnej,
- subiektywne odczucie ciężarnej, wyraźnie osłabionych lub gwałtownych ruchów płodu,
- monitorowanie stanu płodu podczas akcji porodowej,
- monitorowanie stanu płodu podczas indukowania akcji porodowej,
- hypotrofia płodu,
- obciążony wywiad położniczy,
- choroby nerek.
Badanie kardiotokograficzne jest badaniem biofizycznym. Często wykonuje się także test oksytocynowy (próbę farmakologiczną). Podczas zapisu kardiotokograficznego ciężarnej podaje się dożylnie we wlewie kroplowym (lub przy pomocy pompy infuzyjnej) odpowiednią dawkę oksytocyny. Badanie pozwala na ocenę wydolności łożyska w symulowanych niekorzystnych warunkach ograniczenia przepływu krwi przez łożysko do płodu.
Jak wygląda badanie kardiotokografii?
Badanie kardiotokografii nie wymaga od pacjentki specjalnych przygotowań oraz wykonywania dodatkowych badań. W zależności od zaleceń lekarza prowadzącego, kardiotokografia może być powtarzana kilkukrotnie.
KTG przeprowadzane są na łóżku w pozycji leżącej pacjentki. Specjalnym pasem do brzucha matki mocuje się głowicę kardiograficzną w miejscu najlepszej słyszalności tętna płodu. Obok mocowana jest głowica tokograficzna rejestrująca ewentualne skurcze macicy i ruchy płodu. Obydwie głowice połączone są z kardiotokografem zbierającym sygnały. Następnie są one przetwarzane, analizowane i zapisywane na papierze milimetrowym w postaci wykresu krzywych: kardiograficznej i tokograficznej. Podczas badania, pacjentka powinna naciskać przycisk, w który wyposażony jest aparat, w chwili kiedy będzie odczuwać ruchy płodu.
Badanie może być przeprowadzone również metodą telemetryczną. Wówczas głowice przytwierdzone do brzucha ciężarnej połączone są z niewielkim urządzeniem rejestrującym, natomiast sygnały radiowe przekazywane są do właściwego kardiografu. Badanie to pozwala na swobodne przemieszczanie się pacjentki podczas badania. Nie stwierdzono powikłań po wykonaniu badania kardiotokograficznego.
