Elektrokardiogram, elektrokardiografia i EKG są różnymi nazwami tego samego badania. EKG jest zabiegiem diagnostycznym wykorzystywanym głównie w celu rozpoznawania chorób mięśnia sercowego na podstawie jego czynności bioelektrycznej. Badanie EKG jest wykonywane często w ramach profilaktyki. Elektrokardiogram jest badaniem na tyle prostym, że jego przeprowadzenie możliwe jest poza szpitalem czy też przychodnią. Dodatkową zaletą tego badania jest to, że może być wielokrotnie powtarzane bez uszczerbku dla zdrowia pacjenta. Pierwsze zarejestrowane zapisy EKG pojawiły się pod koniec dziewiętnastego wieku (jest to ściśle powiązane z rozwojem fizyki). Elektrokardiogram może być wykonywany w stanie spoczynku jak i po wysiłku fizycznym (tzw. EKG wysiłkowe).
Jakie są wskazania do wykonania badania EKG?
Badanie elektrokardiograficzne stanowi element uzupełniający diagnostyki. Rozpoznanie choroby musi opierać się o wywiad lekarski, przeprowadzone badanie fizykalne oraz wyniki badań dodatkowych. EKG jest podstawowym badaniem w rozpoznawaniu niektórych schorzeń kardiologicznych. Badanie wykonywane jest na zlecenie lekarza.
Wskazaniem do wykonania badania EKG są:
- dolegliwości bólowe w klatce piersiowej, jeśli badanie EKG zostanie wykonane podczas zaistniałego bólu jego wartość diagnostyczna będzie większa
- zaburzenia rytmu serca, opisywane przez pacjentów jako kołatanie serca. Może świadczyć np. o migotaniu przedsionków
- omdlenia, nawet chwilowe utraty przytomności mogą świadczyć o kardiologicznym tle objawów
- duszności, są częstym objawem chorób serca
Jak przygotować się do badania EKG?
Pacjent do wykonania badania EKG pacjent nie musi się specjalnie przygotowywać, jednak należy przestrzegać pewnych zaleceń, aby badanie było jak najbardziej wiarygodne. Na dzień przed badaniem nie należy pić napoi alkoholowych, należy też unikać intensywnego wysiłku fizycznego (z organizmu wytrącany jest magnez i potas, a to wpływa na prawidłową pracę serca). W dniu badania, co najmniej godzinę przed, nie powinno się pić kawy oraz palić papierosów (podnoszą ciśnienie i przyspieszają rytm serca). Spożywany posiłek powinien być lekkostrawny, by nie obciążał zbytnio żołądka. Na badanie EKG lepiej przyjść wcześniej, by móc odpocząć (wyrównać oddech i uspokoić mięśnie).
Jak wygląda badanie?
Badanie EKG jest graficznym zapisem elektrycznej aktywności serca. Dzięki temu, że pomiędzy dwoma elektrodami umieszczonymi na ciele pacjenta, następuje różnica potencjałów, uzyskujemy wykres pracy serca (wykres pacjent otrzymuje zapisany na papierze milimetrowym). Do badania pacjent rozbiera się do pasa oraz odsłania nogi na wysokości powyżej kostek. Podczas wykonywania EKG pacjent leży na łóżku do badań, w pozycji na plecach.
Na jego ciele umieszczane są specjalne elektrody, standardowe badanie wymaga użycia 12 odprowadzeń:
- 3 dwubiegunowych kończynowych
- 3 jednobiegunowych kończynowych
- 6 jednobiegunowych przedsercowych
4 elektrody umieszczane są na kończynach:
- 2 na przedramieniu prawym i lewym, poniżej nadgarstka
- 2 na podudziu prawym i lewym, powyżej kostki
Elektrody kończynowe oznaczone są odpowiednimi kolorami: czerwoną zakłada się na prawą rękę, żółtą na lewą, zieloną na lewą nogę a czarną na prawą nogę.
Na podstawie wyniku EKG lekarz jest w stanie zdiagnozować wiele chorób serca.
Kiedy należy wykonać badanie?
U osób, które nie zaobserwowały u siebie żadnych dolegliwości wskazujących na schorzenia układu krążenia, w ich rodzinie nie występowały choroby serca i nie ukończyły 45 roku życia nie muszą wykonywać badania EKG.
Badanie elektrokardiogramu, powinny natomiast wykonywać osoby, które:
- ukończyły 45 rok życia (badanie EKG, powinno być jednym z badań okresowych)
- zaobserwowały u siebie takie objawy jak: duszności, bóle w klatce piersiowej, nasilone bóle głowy, „kołatanie serca” lub nastąpiła utrata przytomności
- jeśli przygotowujesz się do zabiegu operacyjnego i masz ukończony 45 rok życia
- jeśli lekarz zadecyduje o konieczności wykonania tego badania
Zobacz także: Holter EKG – opis i przebieg badania