Arachnofobia to stosunkowo popularny lęk – przed pająkami. Zdarza się, że strach ten jest tak paraliżujący, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Jakie są przyczyny tego rodzaju fobii i czy jest szansa na jej wyleczenie?
Co to jest arachnofobia?
Arachnofobia to nic innego jak odmiana fobii, która objawia się strachem przed pająkami. Nazwa pochodzi z języka starogreckiego i dosłownie oznacza lęk przed pająkiem. Arachnofobia jest poważnym problemem na świecie, ponieważ stanowi najczęściej występującą odmianę fobii. Przejawia się strachem i lękiem nie tylko przed pająkami, ale również przed stworzeniami (głównie bezkręgowcami), które przypominają pajęczaki lub należą do tej grupy (np. skorpiony). Strach wywoływany jest samym obrazem pajęczaka, nie potrzeba nawet bezpośredniej konfrontacji z pająkiem. Do najczęściej występujących objawów można zaliczyć gęsią skórkę, dreszcze, paraliż, krzyk, omdlenia, wymioty czy ataki paniki.
Pająki z pewnością nie należą do najprzyjemniejszych stworzeń na świecie, jednak w przeciwieństwie do wielu oskarżeń jakich są ofiarami, znaczna większość pająków nie jest niebezpieczna dla człowieka. Szacuje się, że jedynie około 3% pająków stanowi realne zagrożenie dla człowieka, a większość z nich żyje w klimatach tropikalnych.
Jakie są przyczyny schorzenia?
Najczęściej arachnofobia, jak i inne fobie, nabywana jest we wczesnym dzieciństwie. Ma to zazwyczaj związek z wydarzeniami, w których osoba brała udział, a które nieprzyjemnie zapadły w pamięci. Osoba chora mogła na przykład być straszona pająkiem, lub wyolbrzymiać spotkanie z nim, które miało miejsce w dzieciństwie. Często też arachnofobia powstaje na skutek obserwacji przez dziecko reakcji otoczenia na widok pająka. Mogło się zdarzyć, że rodzice, koledzy, czy rodzeństwo przestraszyli się pająka, co dla dziecka było jednoznacznym sygnałem do tego, że pająki stanowią dla niego zagrożenie. Skoro inni się boją, to dziecko także zaczyna odczuwać lęk. Jednak równie często fobia przez pająkami może narodzić się z kulturowych wyobrażeń na temat pajęczaków. Są one często utożsamiane z czymś niebezpiecznym i strasznym, przed czym należy uciekać.
Czy możliwe jest wyleczenie?
Na szczęście, jak każda inna fobia, arachnofobia może zostać skutecznie wyleczona. Najczęściej stosowaną metodą, jest metoda “małych kroków”, która pozwala powoli przełamywać lęk przed pajęczakami. Metody tego typu nazywane są desentyzacją i wygaszaniem reakcji. Na początku terapii chory zapoznaje się ze zdjęciami pająków, sztucznymi pajęczakami, czy słucha opowieści o pająkach. Podczas terapii, chory jest przekonywany o pozytywnych cechach pająka, często opisujących go w sposób przekolorowany. Wszystko to po to, by osoba cierpiąca na arachnofobię wyzbyła się przekonania, jakoby pająki były olbrzymimi, niebezpiecznymi potworami. Terapia kończy się w momencie, gdy chory jest w stanie patrzeć na żywego pająka i wziąć go w ręce.
Drugą popularną metodą jest tzw. “wrzucenie chorego na głęboką wodę”, czyli metoda implozyjna. Zakłada ona wystawienie chorego od razu na bezpośrednie spotkanie z żywym pająkiem i to w sposób gwałtowny, np. poprzez położenie pająka na twarzy chorego.
Zobacz także: Agorafobia – geneza i objawy
