Zespół popunkcyjny to grupa dolegliwości występująca po punkcji lędźwiowej wykonywanej przy pobieraniu płynu mózgowo-rdzeniowego do badań, zewnątrzoponowym i podpajęczynówkowym znieczuleniu do porodu naturalnego czy znieczulaniu przed cesarskim cięciem. Zespół ten występuje w około 30-40% przypadkach pobierania płynu mózgowo-rdzeniowego i 20% w przypadkach punkcji diagnostycznej.

Zespół popunkcyjny charakteryzuje się następującymi cechami

• występuje do 5-6 dni po nakłuciu lędźwiowym, najczęściej około 24-48 h po wykonaniu punkcji;
• przejawia się nasilającym bólem głowy występującym w ciągu 15 minut od przyjęcia pozycji siedzącej, bądź stojącej;
• ból najczęściej ustępuje częściowo około 15 min po przyjęciu pozycji leżącej;
• ból ustępuje samoistnie po upływie około tygodnia od wystąpienia.

Objawy zespołu popunkcyjnego

Obok silnego bólu głowy (głównie w okolicy czołowej lub potylicznej), który może przypominać bóle migrenowe, przy zespole popunkcyjnym mogą występować również:
• nudności i wymioty;
• sztywność karku;
• szum w uszach;
• niedosłuch;
• światłowstręt,
• bóle pleców;
• bóle ramion i kończyn dolnych.

Przyczyny zespołu popunkcyjnego

Mechanizm zespołu popunkcyjnego nie jest do końca znany. Oczywiście bezpośrednia przyczyną jest mechaniczne wprowadzeniu igły do przestrzeni podpajęczynówkowej w okolicach lędźwi, co może wiązać się z obniżeniem ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego i wystąpieniem wyżej wymienionych objawów zespołu popunkcyjnego. Obniżenie ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego zaś jest najprawdopodobniej związane z uszkodzeniem podczas nakłucia opony twardej i związanym z tym wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego. Niektóre doniesienia sugerują, że obok obniżenia ciśnienia dochodzi również do przemieszczenia struktur wewnątrzczaszkowych co może być przyczyną dolegliwości. Przypuszcza się, że prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu jest wprost proporcjonalne do ilości utraconego płynu. Znaczenie ma też grubość stosowanej podczas punkcji igły. Im grubsza igła tym większa szansa na wystąpienie zespołu popunkcyjnego.

Leczenie

Leczy się go podając pacjentowi środki przeciwbólowe np. paracetamol. Pomaga również kofeina. Przy silnych bólach lekarz może zdecydować o podaniu leków opioidowych. Zasadniczo zaleca się odpoczynek i przebywanie w pozycji leżącej aż do ustąpienia objawów. Również odpowiednie nawadnianie pomaga w niwelowaniu skutków zespołu popunkcyjnego. Bóle w większości przypadków ustępują samoistnie w ciągu kilku dni od ich pojawienia się. Bezpośrednio po wykonaniu punkcji zaleca się aby pacjent przebywał w pozycji leżącej przez około dobę, jednak nie udowodniono aby takie postępowanie zmniejszało w istotny sposób częstość występowania zespołu popunkcyjnego.

Zobacz także: 

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj