USG tarczycy jest nieinwazyjną a jednocześnie najprostszą metodą badania tarczycy i rozpoznawania jej chorób. Badanie ultrasonograficzne pozwala zbadać strukturę tarczycy, zmierzyć jej wielkość oraz określić kształt i położenie. Dzięki temu, możliwe jest stwierdzenie czy w okolicach tarczycy znajdują się torbiele, guzy albo inne niepokojące zmiany mogące świadczyć o stanie chorobowym. Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne, można je przeprowadzać nawet kilkukrotnie.
Kiedy zaleca się wykonanie USG tarczycy?
Wskazaniem do przeprowadzenia USG tarczycy jest zauważalne powiększenie szyi oraz zmiany zachodzące w okolicach tarczycy, które można wykryć podczas badania palpacyjnego. Poza tym, badanie ultrasonograficzne zaleca się jeżeli podejrzewa się niedoczynność lub nadczynność tego gruczołu i wyniki badań hormonów tarczycy odbiegają od norm. Dzięki temu, że USG tarczycy jest badaniem nieinwazyjnym i całkowicie nieszkodliwym, można je wykonywać wielokrotnie, zawsze gdy zajdzie taka potrzeba. W związku z tym, badanie może być powtarzane w celu monitorowania postępów leczenia hormonalnego tarczycy. Jeżeli w okolicach tarczycy wykryje się jakiekolwiek zmiany, badanie ultrasonograficzne powinno być przeprowadzane co najmniej raz na dwa lata. Jest to bardzo ważne, ponieważ wczesne zdiagnozowanie zmian, które mogą mieć charakter nowotworowy daje znacznie większe szanse na zastosowanie odpowiedniego leczenia i całkowite wyzdrowienie pacjenta. Kontrola gruczołu tarczycy jest szczególnie ważna w przypadku osób, u których stosowano radioterapię okolic szyjnych oraz takich, u których w rodzinie wystąpiły przypadki zachorowań na raka tarczycy.
Jak przygotować się do USG tarczycy?
Tak jak w przypadku znacznej większości badań ultrasonograficznych, do USG tarczycy nie trzeba się w żaden sposób przygotowywać, chyba, że lekarz zaleci inaczej. Ważne jest żeby zabrać ze sobą dotychczasowe wyniki badań USG tarczycy, ponieważ pomogą one w porównaniu zmian zachodzących w okolicy gruczołu. Warto zabrać ze sobą również wyniki innych badań, takich jak scyntygrafia tarczycy czy badanie stężenia hormonów tarczycy, jeżeli takie badania były kiedykolwiek wykonywane.
Jak przebiega badanie USG tarczycy?
Przed badaniem lekarz wykonujący USG zazwyczaj przeprowadza krótki wywiad lekarski, podczas którego pyta o objawy i przyczynę zlecenia badania. Poza tym, może zostać przeprowadzone badanie manualne, ponieważ zaawansowane zmiany są wyczuwalne pod palcami, a czasami nawet widoczne gołym okiem. Podczas badania pacjent leży na kozetce z delikatnie odchyloną głową. Po zabezpieczeniu ubrania przed zabrudzeniem, szyja pacjenta jest smarowana specjalnym żelem, który umożliwia przeprowadzenie ultrasonografii. Następnie lekarz delikatnie przesuwa głowicą ultrasonograficzną po szyi pacjenta. Obraz uzyskany dzięki głowicy USG jest widoczny natychmiast na monitorze, a dodatkowo lekarz ma możliwość wykonania zdjęć badanych organów. Zdjęcia opatrzone są odpowiednim opisem. Pacjent otrzymuje wynik badania nawet jeżeli nie wykryje się żadnych zmian, ponieważ zdjęcia mogą przydać się do porównania podczas następnego badania USG tarczycy. Po badaniu pacjent może zetrzeć nadmiar żelu wykorzystywanego podczas USG.
Podczas badania określa się między innymi objętość tarczycy. Prawidłowa objętość u kobiet to około 18 – 20 ml, natomiast u mężczyzn około 25 ml. Jeżeli tarczyca jest znacząco powiększona, oznacza to, że rozwija się wole tarczycy. Powiększenie wola może mieć różny charakter – jeżeli tarczyca powiększa się jednolicie, oznacza to, że u pacjenta występuje wole miąższowe, natomiast jeśli w tarczycy stwierdzi się guzki, ma się do czynienia z wolem guzkowym.